یک روز در کنار محیط بانان پارک ملی گلستان+تصاویر

[RAMIN]

یک روز در کنار محیط بانان پارک ملی گلستان

۳۱ مرداد ۱۳۹۳
پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران: پارک ملی گلستان نخستین منطقه ای است که در ایران عنوان پارک ملی را به خود اختصاص داده است.
پارک ملی گلستان در ۱۹ مرداد ۱۳۳۶ به نام منطقه حفاظت شده آلمه وایشکی تحت حفاظت قرار گرفت، در بهمن ۱۳۴۰ به منطقه حفاظت شده آلمه و در سال ۱۳۵۳ پس از اصلاح قانون شکار و صید این منطقه از پارک وحش به پارک محمد رضا شاه تبدیل و پس از پیروزی انقلاب به پارک ملیگلستان تغییر نام داد.
پارک ملی گلستان با وسعت ۹۱۸۹۵ هکتار در استان های گلستان و خراسان شمالی واقع شده است. قله آلو باغ با ۲۱۷۴ متر ارتفاع در بخش جنوبی و دیوار کجی با ۲۴۱۱ متر ارتفاع در مرکز پارک از مرتفع ترین نقاط پارک ملی گلستان محسوب میشوند.
از مهمترین رودخانه های پارک ملی گلستان می توان به مادرسو، دره شمالی، زاولی، جمشید آباد، قورتوری و زاو اشاره کرد. تالاب سولوکلی در شمال پارک از زیستگاه های اصلی ببر مازندران در گذشته بوده است.
چند روز قبل طی هماهنگی با اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان جهت بازدید و تهیه گزارش از پارک ملی گلستان راهی منطقه شده و یک شبانه روز مهمان محیط بانان پارک بودیم.







نیمه های شب به پارک رسیدیم، از سرمحیط بانی میرزابایلو وارد منطقه شدیم و از مسیر دشت میرزابایلو به سمت منطقه آلمه حرکت کردیم.
و شب را در پاسگاه سپری کردیم تا صبح زود به همراه محیط بانان به گشت برویم.








صبح اول وقت از خواب برخواستیم و پس از جمع کردن کوله ها آماده عزیمت به همراه محیط بانان شدیم.
یکی از محیط بان اسب سیاه رنگی را زین کرده و سپس عازم گشت و کنترل در منطقه زیبای آلمه شدیم.








در همان ابتدای مسیر به ردپا و مدفوع تازه یک خرس قهوه ای برخورد کردیم.








مدفوع خرس بسیار تازه و حاوی انواع میوه های جنگلی وحشی بود و هنوز خاک اطراف آن خیس بود.
محیط بان اعتقاد داشت که خرس حدود نیم ساعت قبل از این نقطه عبور کرده اما هرچه دوربین کشیدیم موفق به دیدن خرس نشدیم.








به مسیر خود ادامه دادیم و در سر یک تپه گله ای میش وحشی و بره میش را مشاهده نمودیم. کمی ما را نظاره کردند و مشغول فرار شدند.







در ادامه مسیر دسته های متعدد قوچ و میش وحشی به راحتی قابل مشاهده بودند.










در ادامه مسیر یکی دیگر از محیط بانان زحمتکش پارک مشغول حمل تانکر آب با تراکتور و پر کردن آبشخورها بود.
خشکسالی به خصوص در سال جاری وحوش منطقه آلمه و میرزابایلو را با چالش جدی مواجه کرده و در صورتیکه محیط بانان به آبشخورها رسیدگی و آنها را پر نکنند حیات وحش این منطقه که غنی ترین بخش پارک به لحاظ تنوع و تعداد گونه های جانوری می باشد با مشکل جدی مواجه خواهند شد.







پس از چندین ساعت پیاده روی همراه محیطبانان عازم نقطه ای مرتفع در پارک شدیم. به بالای ارتفاع که رسیدیم اسب را به درختی بستند و در زیر سایه درخت اطراق کردیم.







از نقطه مرتفعی که نشسته بودیم بخش های زیادی از پارک قابل روئیت بود و محیط بانان با دوربین به نقاط مختلف منطقه مسلط بودند.







محیط بان یک چای آتشی برایمان فراهم کرد. نوشیدن آن چای پس از ساعت ها پیاده روی و بالا رفتن از ارتفاعات بسیار لذت بخش بود.







پس از ساعتی استراحت در زیر سایه درخت مجددا به مسیر خود ادامه دادیم و بازهم با گله های متعدد میش ها و بره ها مواجه شدیم که به راحتی قابل روئیت بودند و چندان ترسی هم از حضور ما نداشتند.







در ادامه مسیر توجه محیط بانان به درختی جلب شد که یک پلنگ با کشیدن پنجه های خود بر تنه درخت اقدام به علامتگذاری بر روی آن کرده بود.
یکی از محیط بانان می گفت که چند روز قبل حوالی غروب پلنگ جوانی را در همین نقطه مشاهده کرده است.









در نقطه ای دیگر از پارک با یک دسته بزرگ قوچ وحشی مواجه شدیم. تعداد قوچ ها در شمارش سرانگشتی بیش از یکصد راس بود.







با مشاهده ما از یک تپه کم ارتفاع بالا رفتند و کم کم در پشت تپه محو شدند. گله ای بزرگ با قوچ های بسیار باشکوه که تماشای حرکتشان غرور انگیز بود.









پارک ملی گلستان گنجینه‌ ای بی نظیر از تنوع زیستی را در خود جای داده است. در پارک ملی گلستان ‌یک هفتم گونه‌های گیاهی، ‌یک سوم کل پرندگان و نیمی از پستانداران کشور زندگی می کنند.


بر اساس آخرین مطالعات انجام شده در پارک ملی گلستان ۶۹ گونه پستاندار، ۱۵۰ گونه پرنده، ۳ گونه دوزیست و ۲۴ گونه از خزندگان شناسایی شده که در کنار چندین گونه آبزی و انواع حشرات زندگی می کنند.







همچنین تاکنون ۱۲۴۰ گونه گیاه آوندی متعلق به ۱۱۰ تیره و ۵۶۱ جنس در پارک ملی گلستان شناسایی شده که ۱۹ درصد گونه ها، ۴۵ درصد جنس ها و ۶۹ درصد تیره های گیاهی ایران را در خود جای داده است.







به مسیر خود ادامه دادیم و به بخش دیگری از پارک رسیدیم که سرسبزتر و مملو از میوه های جنگلی بود. این میوه ها منبع غذایی مناسبی برای خرس های قهوه ای به شمار می روند.
حوالی غروب آفتاب در نقطه ای نشسته و به استراحت پرداختیم و بازهم چای آتشی نوشیدیم.









هوا رو به تاریکی می رفت و پس از کمی استراحت به همراه محیط بانان عازم گشت شبانه شدیم.









با تاریک شدن هوا گشت شبانه آغاز شد. محیط بانان بیدار بودند و گشت می زند تا آرامش حیوانات در تاریکی شب حفظ شود.
بدون نور چراغ قوه و پروژکتور حتی یک قدمی جلوی پایمان را هم نمی دیدیم.

[RAMIN]

​

محیط بان در همان تاریکی ما را به سمت دره ای راهنمایی کرد که محل تردد یک پلنگ بود. محیط بان در انتهای دره لاشه یک قوچ وحشی را به ما نشان داد که توسط پلنگ شکار و به بالای یک درخت ارس منتقل شده بود.







محیط بان می گفت حدود ده روز قبل لاشه تازه بوده و هر روز مقداری از آن خورده میشد تا اینکه کاملا به اسکلت تبدیل شده بود.








تاریکی مطلق و احساس حضور پلنگ شاید در فاصله ای بسیار نزدیک کمی ترسناک بود اما ما به روی خودمان نیاوردیم!








گشت شبانه به پایان رسید و مسیر پاسگاه محیط بانی را در پیش گرفتیم.
در نزدیکی پاسگاه حیوان بزرگ و سیاه رنگی در نور پروژکتور ظاهر شد. یک گراز نسبتا بزرگ که مشغول خوردن یونجه هایی بود که برای اسب ها ریخته بودند.








گراز از حضور ما چندان ناراحت شد و به خوردن یونجه ها ادامه داد و سپس در تاریکی شب و دل پارک ناپدید شد.









محیط بانان برای اسب ها مقداری جو و یونجه ریختند و برای استراحت به داخل پاسگاه رفتیم.








خستگی عمیقی را در پاهایمان حس میکردیم اما فضای گرم و صمیمی درون پاسگاه محیط بانی و مرور وقایع و رخدادهای طول روز خستگی را از یادمان برد.









در مقابل درب پاسگاه متوجه روباه کنجکاوی شدیم که به گفته محیط بانان هر شب در اطراف پاسگاه حضور دارد.







روباه در فاصله ای بسیار نزدیک به ما ایستاد و پس از آن دائما در اطراف پاسگاه گشت می زد.








صبح روز بعد به قصد خروج از پارک پاسگاه محیط بانی آلمه را ترک کردیم.
هنگام حرکت درست در نزدیکی پاسگاه و با فاصله ای اندک تعدادی میش وحشی به همراه بره هایشان را مشاهده نمودیم که بدون استرس مشغول چرا بودند.













به سمت میرزابایلو حرکت کردیم و در تمام طول مسیر با دسته های بزرگ و کوچک قوچ و میش های وحشی مواجه شدیم.








جمعیت بسیار مناسب و آرامش حیات وحش پارک ملی گلستان گویای برقراری امنیت مناسب در داخل پارک بود که این را باید نتیجه زحمات شبانه روزی محیط بانان دانست.
پس از عبور از دره آلمه به دشت میزرابایلو رسیدیم و در داخل دشت با گله ای آهو برخورد نمودیم.









دشت میزرابایلو به دلیل خشکسالی از لحاظ پوشش گیاهی فقیر بود و آهوان دشت با مشکل کمبود علوفه مواجه بودند.











محیط بانان برای تغذیه آهوان ناچار به علوفه پراکنی دستی در دشت بودند اما سیر کردن شکم حدود ۴۰۰ آهو با توزیع دستی علوفه بسیار سخت و پر هزینه است.








به همین دلیل طی مدت اخیر تعدادی آهو با عبور از عرض جاده برای تغذیه به مزارع قسمت جنوبی در خارج از محدوده پارک رفته و برخی از آنان در برخورد با خودروهای عبوری و یا توسط شکارچیان غیرمجاز از بین رفته بودند.
دشت میرزا بایلو درست در حاشیه جاده آسیایی قرار دارد و هر روز خطر عبور آهوان از عرض جاده و احتمال برخورد آنها با خودروهای عبوری وجود دارد.








برای تامین آب مورد نیاز آهوها یک آبشخور بزرگ در دشت تعبیه شده بود که آب آن از قنات تامین می شد و ماهی های سیاه رنگ قنات نیز در درون آبشخور قابل روئیت بودند.








پس از عبور از سرمحیط بانی میرزابایلو وارد جاده آسیایی شدیم. جاده ای که قلب پارک و قلب دوستداران پارک ملی گلستان را شکافته است!







هنگام عبور از جاده و خروج از پارک به منطقه ای رسیدیم که چند روز قبل طعمه حریق شده و در جریان آن بیش از یکصد هکتار از اراضی پارک در آتش سوخت.







نکته ای که توجه ما را به خود جلب کرد نقطه ای در حاشیه جاده بود که آتش سوزی بر اثر برپا کردن آتش توسط مسافران و گردشگران از آنجا آغاز و به بخش های دیگر سرایت کرده بود.
نقطه ای که نخستین بار آتش از آنجا آغاز شده بود درست در زیر تابلویی واقع شده بود که روی آن نوشته بود “لطفا از برافروختن آتش در جنگل خودداری کنید” !








با تشکر از مدیرکل حفاظت محیط زیست استان گلستان، مدیر روابط عمومی، ریاست و محیط بانان فداکار پارک ملی گلستان که شبانه روز برای حفظ این میراث طبیعی ارزشمند از هیچ تلاشی فروگذار نکرده و علی رقم تمامی کمبودها و با تمام وجود به حفاظت و حراست از پارک ملی گلستان می پردازند.