جایگاه حیوانات خانگی در زندگی خانواده های ایرانی

[NahaL]

جایگاه حیوانات خانگی در زندگی خانواده های ایرانی






از افسانه های مختلفی که در باره حیوانات و نقش پر رنگ برخی از آنان در زندگی انسان که بگذریم باید پذیرفت که خوب یا بد، امروزه پدیده ای به نام حیوانات خانگی حتی در زندگی ما ایرانی ها نیز که احتمالا نگاه کاملا مثبتی به این مساله نداریم، رشد بسیاری پیدا کرده است. در جوامع غربی، «پت» یا همان حیوان خانگی یک عضو خانواده محسوب می شود و به همان میزان توجه و جایگاه خاص خود را داراست. البته این امر می تواند ناشی از مسائل مختلفی مانند مدرنیزه شدن آن جوامع و تغییر سبک زندگی باشد.

بحث ما خوب بودن یا بد بودن این مساله نیست زیرا در هر صورت عده ای مردم در ایران نیز به این مساله روی خوش نشان داده و برخی اوقات میلونها تومان صرف خرید و نگهداری یک حیوان خانگی می کنند. البته باید یه این نکته توجه داشت که از دیرباز توجه به حیواناتی مانند سگ در میان ما نیز وجود داشته اگر چه بیشتر کسانی که به نگهداری این حیوان پرداخته یا می پردازند از آن بیشتر به عنوان یک نگهبان استفاده می کنند. اسب و سایر حیوانات باری نیز از جایگاه و ارزش زیادی در طول تاریخ ما برخوردار بوده اند. بنابراین همزیستی انسان و حیوان لزوما یک امر ناپسند نیست.
با توجه به تغییر در شرایط نگهداری حیوانات در خانه ها و گسترش زندگی های آپارتمان نشینی، مسلما نگهداری این گونه حیوانات مانند گذشته آسان و بی دردسر نیست بلکه خود این موضوع به یک مساله شبکه ای تبدیل شده که دارای روندهای خاص خود است. یکی از مهمترین مسایل در زمینه نگهداری حیوانات خانگی، بهداشت این حیوانات است. این حیوانات می توانند شامل پرندگانی مانند طوطی، قناری، فنچ، کاسکو، مرغ عشق و پستاندارانی مانند سگ، گربه، میمون، سنجاب، خرگوش و حتی حیواناتی مانند لاکپشت و مار و… باشند. هرکدام از این حیوانات روش نگهداری خاص خود را دارند و به همان نسبت بهداشت محیط زندگی آنان هم می تواند متفاوت باشد.



اگر چه بزرگترین دغدغه در مورد حیوانات اهلی به سرایت بیماریهای مختلف از این حیوانات به انسان و به ویژه کودکان و سالمندان بر می گردد اما واقعیت این است که این حیوانات مانند هر موجود زنده دیگری نیازمند مراقبت هستند زیرا بیماری نیز بخشی از زندگی این حیوانات است.
بیماریهای خاصی وجود دارد که فقط مختص حیوانات است و از آن طریق به انسان سرایت می کند. بیماریهایی مانند آنفلوانزا، سل، یا یکسری از بیماریهای عفونی دستگاه تنفسی از این دست هستند. شایع ترین حیوانات برای نگهداری سگ و گربه هستند و این حیوانات می توانند ناقل بیماریهایی به انسان باشند و حتی نوعی از آنها می تواند باعث سقط جنین شود. به همین دلیل است که حتی مردم عادی نیز معتقدند که زن حامله نباید گربه نگهداری کند. برخی از بیماریهای و عفونتهایی که از حیوان به انسان منتقل می شود، واقعا ناشناخته و دیر درمان هستند. برخی از حیوانات نیز مانند مار و عقرب که در نوع خود خطرناک هستند.

با توجه به تمام آنچه گفته شد باید در مورد بهداشت حیوانات به ویژه در خانواده هایی که دارای کودک، سالمند یا بیمار هستند بسیار حساس عمل کرد. قبل از هرچیز باید از خرید حیوانات بیمار خودداری کرد و مطمئن باشیم که حیوانی که می خریم کاملا سالم است. بهترین روش این کار هم مراجعه به دامپزشک متخصص حیوانات اهلی است که تا حد زیادی گسترش یافته و حتی کلینیک های تخصصی و شبانه روزی در این زمینه در تهران و سایر شهرستانها دایر شده است. دامپزشک می تواند از طریق واکسن مانع انتقال بیماری از حیوان به انسان شود. نگهداری گربه ها و سگ های خیابانی به دلیل رایگان بودن آنها اصلا فکر درستی نیست زیرا این حیوانات تا درصد بسیار بالایی دارای بیماریهای متعدد هستند.
محل نگهداری حیوانان خانگی نیز یک مساله بسیار مهم است. البته ناگفته نماند که حیوان خانگی مانند یکی از اعضاء خانواده معمولا در تمام خانه می چرخد و به همه جا سرک می کشد اما اختصاص دادن یک فضای مناسب برای حیوان حداقل در ساعانی از شبانه روز می تواند به سلامت حیوان و اطرافیان آن کمک کند. واکسن به موقع حیوانات خانگی نباید هرگز فراموش شود.
در مورد تغذیه حیوانات خانگی نیز باید گفت که این حیوانات مانند هر جاندار دیگری برای زنده ماندن احتیاج به آب و غذای کافی دارند. اگر چه کسانی که به نگهداری اینگونه حیوانات می پردازند مسلما به فکر تغذیه آنها هم می باشند اما دامپزشک ها در این زمینه می توانند توصیه های مفید و مناسبی به صاحبان آنان ارائه دهند. بسیاری از پرندگان دانه خوار و بسیاری از حیوانات نیز گوشتخوار هستند. کسانی که به سلامت حیوان خود علاقه مند هستند باید توجه کنند که هرگز پس مانده غذای خود را به حیوان ندهند.
تربیت کردن حیوانات یا نگهداری حیواناتی که دست آموز بوده یا حداقل رفتارهای مناسب را فرا گرفته اند نیز می تواند در حفظ بهداشت حیوان و اهالی خانه بسیار مهم باشد. برخی از حیوانات برای مدفوع کردن به سراغ توالت می روند و در نقاط مختلف خانه کثافت کاری نمی کنند. این امر بچه ها را می تواند از بیمار شدن در امان بدارد زیرا کودکان معمولا روی زمین راه می روند و همه چیز را با دهان خود لمس می کنند.
علاوه بر نگرانی در مورد بیماری حیوانات، نظافت آنها نیز یک امر مهم به شمار می رود زیرا برخی از حیوانات دارای مو و پشم هستند و می توانند همه نقاط خانه را به آن آلوده کنند. برخی از حیوانات ناخنهای بلندی دارند و از همه مهمتر اینکه ظرف یا سایر ابزارهای متعلق به حیوانات را باید مجزا نگه داشت زیرا بسیاری از میکروب ها که در بزاق دهان حیوانات وجود دارد می تواند در انسان یک بیماری خطرناک ایجاد کند.
همانطور که مشاهده شد نگهداری حیوانات خانگی می تواند یک مساله پیچیده باشد از این رو توصیه می کنیم که صاحبان حیوانات خانگی از منابع مختلف اطلاع رسانی در باره نگهداری حیوانات خانگی استفاده کرده و هر روز اطلاعات جدیدی در مورد آنها به دست آورند. کتابهای زیادی در مورد نگهداری حیوانات به زبانها ی انگلیسی و حتی فارسی موجود است. اخیرا تعدادی از مجلات پزشکی نیز بخشهایی از مطالب خود را به بهداشت حیوانات خانگی اختصاص می دهند. در واقع امروزه خرید و فروش حیوانات خانگی به یک صنعت تبدیل شده است. مراکز زیادی به فروش این حیوانات می پردازند اگر چه وضعیت بهداشتی غالب آنان مانند پرنده فروشیها در سطح کشوری مانند ایران اصلا مناسب نیستند. بسیاری از مغازه ها غذای حیوانات می فروشند. وسایل و ابزار نگهداری حیوانات نیز در حال گسترش است.
در واقع برای اینکه یک حیوان را نگه داشت باید هزینه های زیادی متحمل شد. البته حیوانات خانگی می توانند مزیتهایی علاوه بر سرگرمی داشته باشند. تحقیقات نشان می دهند که می توان پاره ای از مشکلات عاطفی و اختلالات روحی افراد را که غالبا محصول مدرنیزه شده هستند، را به وسیله حیوانات خانگی درمان نمود. حتی در علم روانشناسی و روانپزشکی امروزه واژه «پت تراپی» یا درمان از طریق حیوانات خانگی جای خود را باز کرده است. حیوانات خانگی می توانند در درمان افسردگی خیلی خوب عمل کنند. همدمی با این حیوانات می تواند فرد منزوی را از حالت سکوت و سکون خارج سازد زیرا این افراد در کنار همدمی با این حیوانات به نگهداری این حیوانات پرداخته و بخشی از فعالیتهای روزانه خود را باز می یابند.
در کشورهای غربی شمار اینگونه حیوانات بسیار زیاد هستند به طوری که فقط در کشوری مانند فرانسه بیش از چهل میلیون سگ و گربه خانگی وجود دارد. حیوانات اهلی همدم بسیار خوبی برای سالمندان محسوب می شوند. سالمندانی که حتی به سختی می توانند راه بروند یا حرکت کنند، خود را برای نگهداری از حیوانات خانگی مشتاق و فعال نشان می دهند. اگر چه در ایران به ندرت به این مساله توجه شده است اما با گسترش مدرنیزه و افزایش شمار حیوانات خانگی در زندگی ایرانی ها ممکن است این حوزه نیز پربار شود. در هر صورت باید بتوان از تمام ابزارها برای رفاه بشری استفاده کرد حتی اگر آن حیوانات خانگی باشد.
اگر چه بسیاری از افرادی که حیوانات خانگی نگهداری می کنند به طور پنهانی آنها را به پارک ها یا محل های عمومی می برند اما با گسترش و افزایش حیوانات خانگی، باید آن را جدی گرفت و به عنوان یک واقعیت پذیرفت و به جای انکار آن راهکارهای عملی برای آن اندیشید. مهران فرهودی مقدم معاون آموزش دانشکده دامپزشکی دانشگاه آزاد واحد کرج به بخشی از این نگرانیها پاسخ داده و معتقد است که برای تامین سلامت و بهداشت جامعه و جلوگیری از انتقال بیماریهای مشترک دام و انسان، حیوانات خانگی باید دارای شناسنامه شوند.
فراتر از این اکنون مغازه های فروش حیوانات خانگی در حالی رو به افزایش است که هیچ کنترل و نظارت خاصی بر سلامت حیوانات عرضه شده در این فروشگاهها نمی شود. برای اطمینان از سلامت حیوانات خانگی این حیوانات باید تحت نظارت دامپزشکان قرار گرفته و دارای شناسنامه سلامت شوند.
در پایان هم باید نگاهی به وضعیت کلینیک های دامپزشکی حیوانات خانگی در ایران بیاندازیم. اکنون در تهران و سایر استانها کلینیک های زیادی خدمات بهداشتی و درمانی و حتی مشاوره ای به دارندگان حیوانات خانگی ارائه می دهند. حتی برخی از این کلینیک ها به صورت شبانه روزی خدمات تخصصی درمانی و جراحی حیوانات خانگی ارائه می دهند. در این کلینیک ها بخشهایی مانند بخش داخلی در زمینه درمان تخصصی حیوانات خانگی، پیشگیری (واکسیناسیون)، صدور شناسنامه بهداشتی، کاشت میکروچیت، ارائه برنامه غذایی مناسب و مکملهای رشد حیوانات خانگی؛ بخش دندانپزشکی در زمینه جرم گیری دندان حیوانات؛ بخش جراحی در زمینه جراحی تخصصی بافت نرم و سخت توسط جراح متخصص؛ بخش آزمایش ادرار و مدفوع حیوانات خانگی؛ و برخی از این کلینیک ها حتی خدمات شبانه روزی اورژانسی ارائه می کنند.
توضیحات: در تهران حدود ۸۰ کلینیک دامپزشکی وجود دارد که وارد کردن ایشان به حوزه تبلیغات با توجه به علاقه روزافزون مردم به نگهداری از حیوانات خانگی میتواند محل درآمدزایی مناسبی باشد.

منبع:AFTABIR.COM

[ناشناس]

سلام.مرس از مطلب خوبتون.باید این را بگویم که متاسفانه چند فرهنگ غلط ازز قدیم درما ایرانیان وجود دارد.ماخیلی درمورد بعضی حیوانات به خرفات معتقدیم مثل نحسی سگ و گربه در حالی که حیونات بسیار مظلوم هستند و تنها موجودات بی رحم خود ما هستیم.فکر میکنیم که نگهداری از حیوانات چیز خاصی نیست و فکر میکنیم مثلا یک قفس کوچک برای پرنده ها کافی است.رفتار خوبی با حیوانات خانگی نداریم و فکر میکنیم حتما باید در خدمت ما باشند در حالیکه اینطور نیست.ما انهارا نگهداری میکنیم و خدمت کردن به انها وظیفه ماست و باید انهارا عاشقانه دوست بداریم و جزئی از اعضای خانواده بدانیم.همچنین دولت حمایتی از امور مربوط به حیوانات نمیکنند و حتی سگ هارا میگیرند.بهتر است خیلی بیشتر روی این مسائل کار شود تا زندگی خوب و خوش و دوطرفانه در کنار حیوانات خانگی خود داشته باشیم.