نام علمی : anguis fragilis
نام انگلیسی : slow worm
نام فارسی : کرم تنبل



مشخصات: فاقد چين پهلويي و آثار اندام هاي حركتي عقبي در اطراف مخرج؛ سوراخ گوش مشخص؛ 26 تا 30 رديف پولك اطراف ناحيه مياني بدن؛ سپر مياني بيني در تماس با سپر پيشاني.
رنگ آميزي: سطح پشتي قهوه اي تا خاكستري، نقره اي، مسي، آجري؛ پهلوها اغلب تيره يا با رگه ها و خال هاي تيره؛ سطح شكمي به رنگ هاي نخودي، خاكستري، خرمايي يا سياه؛ ماده ها داراي نوار تيره رنگ مياني پشتي و نرها اغلب يكدست و گاهي با رديفهاي نامنظمي از نقاط آبي؛ نا بالغ ها به رنگ هاي خرمايي روشن، مسي، طلايي يا نقره اي با نوار مياني پشتي قهوه اي تيره تا سياه.

زيستگاه: نواحي مرطوب داراي پوشش گياهي انبوه و متراكم نظير جنگل ها، باغ ها، علفزارهاي بلند كه سايه گياهان فضاي تاريكي را بوجود مي آورد.

عادات و رفتار: هنگام صبح و عصر يا پس از باران به فعاليت مي پردازند؛ حركتي آهسته دارند ولي با احساس خطر سريع حركت مي كنند؛ اغلب اوقات در حفره هاي زميني، زير سنگ ها، كنده درختان و يا برگ ها بسر مي برند؛ از نرمتنان، كرم هاي خاكي، لارو حشرات، عنكبوت ها، خرخاكي ها، و حشرات با بدن نرم تغذيه مي كنند، آب زيادي مي نوشند؛ فصل زمستان خوابي معمولاً از آبان يا آذر تا فروردين ماه است، جفتگيري اغلب در ارديبهشت و خرداد صورت مي گيرد؛ اين مارمولك بچه زاست؛ فصل زايمان از مرداد تا آبان، بطور معمول 6 تا 12 (گاهي تا 26) نوزاد زنده كه درون كيسه اي غشايي هستند متولد مي شوند كه بلافاصله اين كيسه را پاره كرده و بيرون مي آيند؛ جوانها اكثراً حدود 3 سالگي بالغ مي شوند، عمر آنها تا 30 سال و در اسارت تا 54 سال نيز گزارش شده است.

پراكندگي جهاني: اروپا تا جنوب غربي آسيا، به سمت جنوب تا شمال غربي آفريقا.

اندازه: نوك پوزه تا مخرج 290 ميليمتر دم 270 ميليمتر.

ملاحظات: توضيحات ارائه شده مربوط به زير گزينه A.f.colchicus مي باشد. در يك نمونه نر از 26 كيلومتري جنوب آمل، سپر پيشاني و بين بيني توسط 2 سپر جلو پيشاني عريض از هم جدا شده اند (يكي از خصوصيات زير گونه A.f.fragilis )؛ در اين نمونه 26 رديف فلس و در نمونه ماده از نزديكي گرگان، 30 رديف فلس اطراف ناحيه مياني بدن شمارش شده است (Anderson 1999). محل نمونه تيپيك اين گونه از سوئد مي باشد. در ايران تاكنون زير گونه colchicus گزارش شده است.



منبع: irandeserts.com