مقدمه:
کوسه ماهیان از گروه ماهیان غضروفی با بدن دوکی شکل بوده که اجداد آنها در 450 میلیون سال قبل می زیسته اند . کوسه ها یکی از ذخایر پر ارزش آبزیان هستند که از گذشته نه چندان دور به علت سود جویی استفاده از گوشت ، روغن سرشار از ویتامین ، باله ها ،پوست ،دندانها و به دلیل ذهنیت ، شناخت نادرست و وحشت بی مورد که از این حیوان وجود دارد مورد هجوم بیرحمانه بشر قرار گرفته اند.
این ماهیان دارای بزرگترین کبد در ببین آبزیان بوده و از دستگاهی به نام آمپول لور نزی برای دریافت میدان الکتریکی طعمه خود استفاده می نمایند . همچنین این ماهیان در عمق عضلات خود دارای مبدل های حرارتی بوده که دمای بدن آنها را c 10ْبالاتر ازمحیط آب نگه می دارد.


در آبهای خلیج فارس 7 خانواده از کوسه ماهیان به شرح ذیل وجود دارند که عبارتند از :
1
-کوسه ماهیان درنده:
نام انگلیسی: Requiem sharks
نام علمی : Carcharhinidae
در جنوب کشور به آن بمبلک یا کولی می گویند عموماً بچه زا بوده و بچه های حاصله دو قلو هستند اندازه این ماهیان حدود یک متر بوده و کوسه چانه سفید از این خانواده جزء خطرناکترین کوسه ماهیان خلیج فارس بشمارمی آید . همچنین کوسه درنده کارون تنها کوسه موجود در آبهای داخلی ایران از این خانواده بوده و به اعتقاد بعضی ها علت اصلی ورود این کوسه به رودخانه های اطراف کارون علاقه به خوردن خربزه و خرما است .

2-کوسه گربه ماهیان
نام انگلیسی Bambo sharks
نام علمی Hemisyllidae (orectolobidae))
علت اصلی استفاده از کلمه گربه در نام این ماهیان دارا بودن سبیلک است که در هر سوراخ بینی یک زائد نخی شکل بنام سبیلک وجود دارد همچنین در این خانواده سر از ناحیه پشتی به شکمی فشرده شده است . این ماهیان بسیارخطرناک و حریص بوده وبصورت دسته جمعی حرکت می کنند.

3-نهنگ کوسه ها یا کوسه کر
نام انگلیسی whale sharks
نام علمی Rincodon tidae
اعضای این خانواده دارای دهان انتهایی بوده و دارای غذایی پلانکتونخواری هستند همچنین این ماهیان دارای یک جفت سبیلک در سوراخ بینی خود می باشند.
4-کوسه ماهیان سرچکشی


1-نام انگلیسی Scalloped hammed head
2-نام علمی Sphranidae
این خانواده دارای دو برجستگی در دو طرف سر خود هستند که آنها را به چکش شبیه می سازد بر روی این برجستگیها چشمها و بینی قرار دارد و بعضی های معتقدند که این شکل ( برجستگیهای دو طرف سر ) به ماهی قدرت احاطه بیشتری نسبت به محیط می دهد
.
5-کوسه روباه دریایی
نام علمی Alopiidae
نام انگلیسی Thresher sharks
در این کوسه ماهیان شاخه بالایی باله دمی بسیار بلند بوده و به همین دلیل به این نام خوانده میشود.

6- كوسه ماهيان شكاري
نام انگليسي: Houndsharks
نام علمي: Triakidae
اعضاي اين خانواده داراي دهان تحتاني و پلك سوم بوده و فاقد سبيلك مي باشند.

7- كوسه ماهيان گورهخري
نام انگليسي:
Zebra Sharks
نام علمي: Stegostomatidae
اين ماهيان داراي باله دمي بسياربلند و ممتد بوده و داراي يك جفت سبيلك هستند.

منابع:
1- ماهی شناسی سیستماتیک ، عسکری ، نقش مهر
2- ماهی شناسی ، بابا مخیر (جزوه درسی )

گردآوری وتألیف
عنایتی