روشهاي نگهداري سگ

انتخابیک سگ بالغ بعنوان حیوان خانگی مثل قمارکردن است چون ممکن است حیوان کاملافرمانبردارباشد وتعالیم مربوط به زندگی درخانه را به خوبی یاد گرفته یااینکه ازاطاعت ازشما سرباززند. حیوان ممکن است قبلا آزاد بوده تابطورخودسربه هرطرف بدود لذا مهارکردن چنین حیوانی مشکل است. دراین مواردممکن است شما صاحب حیوانی شده باشید که مالک قبلی آن بدلیل ناتوانیدرنگهداری آن اقدام به فروش یا واگذاری آن کرده است. لذا شما قبلازخریداری یک سگ بالغ حتما با صاحب قبلی آن تماس بگیرید وازروحیات سگسوالاتی بکنید. زیرا ممکن است سگ عادات بدی مانند دویدن دنبال وسایلنقلیه. کشتن مرغ وخروس یا گازگرفتن مردم داشته باشد لذا باید فکرکنید کهآیا قادربه نگهداری چنین حیوانی هستید یا نه. زیرا این ترحم به حیوان نیستکه مدام ازخانه ای به خانه دیگرجابه جا شود. اگرشما سگ سرکش وشروری داریدهرگزآنرا به شخصی که بدنبال سگ نگهبان می گردد ندهید وبه قولی خودرا ازدستآن خلاص نکنید زیرا صاحب جدید آن هم مسلما بدنبال راهی برای خلاص شدن ازآنمی گردد. سگهای بالغ نیزمانند توله سگها باید جعبه یا سبد مخصوص به خودداشته باشند که درجای ساکتی که درجریان هوا نباشد قرارگرفته باشد. ضمناباید یاد بگیرند که تازمانی که به آنها اجازه ندهید که روی صندلی شمابنشیند چون ممکن است چسبیدن موهای آن به لباس شما برای شما امری عادیباشد. اما برای مهمانهای شما قابل قبول نمی باشد چون سگهای بالغ مرحلهجویدن را پشت سرگذاشته اند می توانید برای آنها یک سبد حصیری خریداری کنیدیا اینکه ازیک جعبه چوبی مقاوم که یک طرف آن دیوارندارد استفاده کنید. همچنین می توانید ازسبدهای پلاستیکی استفاده نمایید. درهرصورت باید محلخواب به اندازه کافی بزرگ باشد تا حیوان درآن احساس آرامش کند. درکف محلخواب حیوان می توانید ازیک پتو بعنوان زیراندازاستفاده کنید. خوب است کهبخاطرداشته باشید که تخم انگلهای خارجی اغلب داخل این پتو پنهان می شوند. لذا بهتراست آنرا بطورمنظم بشویید. اگرسگ شما درداخل لانه ای درحیاط زندگیمی کند باید مطمئن باشید که لانه مزبورگرم بوده وهوا به آن نفوذ نمی کند. لانه مورد نظرباید ازچوب ساخته شده وکمی اززمین بالاترباشد تا رطوبت به آننفوذ نکند. ضمنا درجهت کوران هوا نیزنباشد. مگردرمواقعی که هوا خیلی خوباست لانه سگ را باید درخانه یا گاراژیا انباری قراردهید. اگرلانه سگ دائمیاست وحیوان باید درطول سال درآن زندگی کند باید به اندازه کافی بزرگ باشدتا حیوان درآن کاملا احساس راحتی کند. ارتفاع آن هم باید به حدی باشد کهحیوان بتواند براحتی درآن بایستد. لانه مزبورباید درگوشه ای ازباغ کهازسرما. باد ونورخورشید محفوظ باشد قرارداده شود. هرروز باید مدفوع موجوددرلانه تخلیه شود تا باعث آلودگی انگلی نشود ضمنا کف لانه باید بوسیله یکماده ضدعفونی کننده شستشو شود.محل خواب حیوان نیزباید حداقل هفته اییکبارشسته شود.
تمرین وبازی
تمامیسگها بدون توجه به نژاد آنها به اشکال خاصی ازورزشهای روزانه نیازدارند. ورزش نقش مهمی درحفظ سلامت وشادابی حیوان دارد بطوری که بسیاریازبیماریهای سگ ناشی ازخوردن غذای زیاد و ورزش کم می باشد. سگهای کوچک جثهبه دویدن زیاد نیازی ندارند وتنها باید فعالیت های بدنی کافی را داخل خانهیا حیاط منزل انجام دهند اما سگهای بزرگ حداقل باید روزی یکساعت را بهبازی ودویدن بپردازند وتنها قدم زدن با قلاده وزنجیرکافی نیست. لذااگرمحیط کافی جهت دویدن حیوان ندارید می توانید با حیوان به توپ بازیبپردازید که بدون خستگی شما نیازحیوان به دویدن را تامین می نماید. بایدبخاطرداشته باشید که نباید به طوراولیه وناگهانی حیوان را واداربه فعالیتسخت بدنی نمایید این امرباعث کشیدگی عضلات سگ می گردد.

تعلیم وتربیت سگ
درجوامعامروزی سگ فقط حیوانی خانگی نیست. بلکه یارباوفای انسانهای تنها دوستصمیمی وعصای دست نابینایان. همپای عاشقان شکار.چوپان گله های گوسفند وگاو. نگهبان. نامه رسان. همرزم سربازان درجبهه های جنگ وبالاخره شریک انساندرتمام ابعاد زندگی است .با این وجود مهمترین عامل درایجاد رابطه صمیمیودوستانه مابین سگ وصاحبش تربیت صحیح آن می باشد. تربیت سگ یکی ازکلیدیترین موارد است که قبل ازتصمیم به نگهداری این حیوان باید به آن بیندیشیدواگرسگ نداشته باشید. بهترازآنست که سگتان با مزاحتمی که برای دیگرانفراهم می کند ابزارشرمندگی شما را فراهم آورد. با توجه به موارد گفته شدهکلیه نکات ضروری جهت تثبیت سگ درکتابی جداگانه به نام راهنمای تربیت سگ کهتوسط نویسنده تالیف گردیده است دراختیارشما عزیزان می باشد. لذا می توانیدجهت مطالعه پیرامون تربیت سگ به کتاب مزبورمراجعه نمایید.

رسیدگی به وضعیت موها
تمامیسگها نیازبه شانه کردن روزانه دارند. این امرموجب بهبود ظاهرحیواندرنژادهای موکوتاه می گردد اما درنژادهای موبلند یک امرکاملا ضروری است. یکی ازعمده شکایات صاحبان سگ درمورد ریختن موروی مبل. فرش واسباب خانه میباشد. لذا با شانه کردن منظم می توانید این مشکل را تا حدی برطرف کنید. اگرشما توله خود را ازروزهای اول به شانه زدن روزانه عادت دهید درآیندهاین کارحیوان را مضطرب نکرده بلکه ازآن لذت می برد. برای سگهای موکوتاهمعمولا استفاده ازیک برس یا پرزهای نسبتا محکم کفایت می کند. برس زدنموهای مرده را حذف پوشش بدن رادرخشنده وبراق می کند. فصل موریزی معمولادربهارو پائیزمی باشد وبمدت 4 تا 6 هفته به طول می انجامد که درآن موهایقدیمی می ریزد وپوشش جدید درعرض 4 تا 6 ماه جای آن را می گیرد. وقتی سگهادرفصل موریزی هستند بطورروزانه آنها را شانه کنید. وجود کمی شوره درپوستطبیعی است اما اگرزیاد بود نشانگرشستشوی بیش ازحد وخشکی پوست حیوان است . درموقع شانه کردن سعی کنید که حیوان را بخوبی تیمارکنید نه اینکه تنها باکشیدن شانه وبرس برروی موهای سطحی حیوان خود را فریب دهید. شانه کردن گاهیتا یک ساعت وقت شما را بخود اختصاص می دهد. لذا قبل ازخرید سگ به اینمسئله توجه نمایید. با شانه کردن منظم می توانید مانع ازتشکیل گره مویحیوان شوید ولی درصورت تشکیل گره باید آنها را قیچی که نوک آن تیزنباشدبردارید. اگرچه محل برداشتن گره ممکن است کم موتربنظرآید اما نگران اینامرنباشید چون بزودی بوسیله رشد موجبران می گردد. گاهی مواقع برداشتن گرهها خیلی خطرناک می شود لذا سعی کنید با دامپزشک مشورت نمایید زیرا احتمالدارد نیازبه بیهوشی حیوان باشد. درصورتی که شما گره ها رابکشید برای حیواندردناک بوده لذا ممکن است درمواقع شانه زدن بعدی حیوان ازاین کارامتناعنماید. علاوه براین دربرخی ازنژادها بسته به سرعت رشد موها موهای بدن بایدیک یا چندباردرطول سال کوتاه شود واین امرمی تواند بوسیله صاحب حیوان یامراکزمربوطه انجام شود. بلند بودن موها بخصوص درفصل تابستان باعث احساسگرمای بیش ازحد درحیوان شده وحیوان کلافه وناآرام می گردد ضمنا احتمالگرمازدگی نیزدرحیوان افزایش می یابد. علاوه براین درحین شانه کردن بایدپوست حیوان را نیزازنظر وجود زخم یا انگل های خارجی مثل کک وشپش وکنهوجربمورد بازرسی قراردهید. ضمنا باید بذرگیاهان را نیزاز داخل موهاوبخصوص بین پنجه ها دربیاورید زیرا وارد شدن آنها به داخل پوست می تواندبرای حیوان دردناک باشد. لذا شانه کردن روزانه موها برای شما این فرصت رافراهم می کند که پوست حیوان را ازنظروجود شوره وزخم که گاهی مواقع نیازبهتوجه بیشتردارد مورد معاینه قراردهید. درحین شانه کردن بخصوص درنژادهایموبلند مثل اسپانیل. کف پاهای حیوان را نیزمورد معاینه وبارزسی قراردهیدزیرا واردشدن خاربه پاها می تواند بسیاردردناک باشد. بهتراست که موهای بینپنجه ها وزیرکف پاکوتاه شوند. ودرمواقعی که هوابارانی است درصورت کثیف شدنپاها آنها را بشوئید. زیرا تجمع سنگریزه یا گل سفت شده درزیرکف پا ممکناست باعث ایجاد کیست بین انگشتی یا دمل روی پاها گردد. این حالت بخصوصدرسگهایی که درکف پاهایشان فرورفتگی دارند دیده می شود.

روش شانه کردن
درسگهاپنج نوع پوشش بدنی وجود دارد. بعضی ازآنها دارای موهای بلند بعضی موهایابریشمی برخی مجعد غیرافشان بعضی ها صاف وبالاخره نوع سیمی می باشد. بنابراین هریک ازاین نوع پوشش ها نیازبه رسیدگی کردن خاص خود را دارند ولیاصول شانه کردن درتمام این انواع یکی است وهدف اصلی ازشانه کردن رفع موهایمرده وزائد وتمیزی مو وحفظ جلای مناسب آنهاست. .



دراینجایک برنامه کلی برای شانه زدن انواع سگها آورده می شود. اگرچهشما ملزم بهانجام تمامی مراحل درهرمرحله شانه زدن نیستید اما ترتیب درست برای کسببهترین نتیجه را به شما آموزش می دهد.
1-ازیک شانه دندانه بازبرای جداکردن موها وازبین بردن گره ها استفاده کنید.
2-ازیک شانه نرم برای شانه کردن موهای زیرچانه. دم وپشت گوشها استفاده کنید.
3-به میزان لازم موها را درجهت خواب آنها برس بزنید.
4-موهای اضافی را با قیچی کوتاه کنید.
5- موهای اطراف چشم . اندام تناسلی ومقعد را نیزکوتاه کنید.
6-سگ را به روش صحیح بشوئید.
7-به منظورصاف کردن موها تمام بدن را بخوبی برس بزنید.

ابزارلازم جهت شانه کردن
حداقلهرسگ به شانه وبرس مخصوص به خود نیازدارد. برس ها به انواع مویی Carder , hound gloves تقسیم می شوند. همچنین شما جهت کوتاه کردن موهای سگ بهقیچی نیازدارید. ماشین های برقی نیزجهت کوتاه کردن موها مورد استفادهقرارمی گیرند که البته باید این کارتوسط افراد با تجربه باشد. جهت جلوگیریاززنگ زدن این ابزارآنها را دورازرطوبت نگهداری نمایید. بعد ازاتمامهرجلسه ابزارمزبوررا تمیزکنید وپس ازروغن کاری درجای خود قراردهید.

استفاده ازشانه
شانهها شامل انواع فلزی وپلاستیکی می باشد. دندانه شانه پلاستیکی اغلب ش****می شود یا اینکه حیوان آن را می جود. درهردو مورد نوک وکناره دندانه هاباید گرد باشد تا به مویا پوست آسیبی نزند. تمامی سگها به شانه های دندانهبازکه فاصله دندانه های آن حدود 2میلی مترباشد نیازدارند. سگهایی که موهاینرم دارند یا نژادهایی که موهایشان مستعد توده شدن می باشند نیزباید شانهدندانه نزدیک داشته باشند.

روش استفاده ازشانه
1-شانه دندانه بازرا به عمق موها وارد کنید وسعی کنید بوسیله آن گره هاوتوده های تشکیل شده بخصوص درپوشش خارجی را ازبین ببرید.
2-ازیک شانه دندانه نزدیک جهت جدا کردن موهای پوشش زیرین وخارج کردن موهایمرده ای که اتصال محکمی ندارند استفاده کنید. هرگزخیلی محکم شانه را نکشیدزیرا باعث ناراحتی سگ می گردد.
3-اگرشما با هرگونه گره ای درموها مواجه شدید شانه را دربیاورید وبا استفاده ازشانه دندانه بازیا انگشنانتان گره را بازکنید.

استفاده ازبرس مویی
برسمویی وسیله ای است که جهت تیمارکردن روتین حیوان مورد استفاده قرارمیگیرد. پس ازشانه کردن بخصوص درنژادهای موبلند جهت تیمارنهایی بسیارمفید میباشد. همچنین پس ازورزش ودویدن حیوان جهت تیمارسریع حیوان قابل استفادهاست. همیشه دندانه ها باید به اندازه کافی بلند باشند تا ازمیان موها بهپوست حیوان برسند. برس هایی که دارای موهای کوتاه ومتراکم هستند براینژادهای موکوتاه بسیارمناسب می باشند. جهت برس زدن سگهایی که دارای موهایصاف می باشند سعی کنید که موها را درجهت خواب آنها ازسربه طرف دم برسبزنید. اگرسگ دارای موهای بلند است شما به برسی که دندانه های بلند وبافاصله ای دارد نیازدارید. آرایشگرهای حرفه ای دراستفاده ازبرس هایی کهموهای آنها مصنوعی (سنتتیک) است با احتیاط رفتارمی نمایند زیرا عقیدهدارند که آنها الکتریسته ساکن بیشتری تولید می کنند وباعث شکستگی موها میگردند. لذا تا حدامکان ازبرس های مویی طبیعی استفاده کنید.


برس زدن یک سگ موبلند
درسگهایموبلند ونژادهایی که موی آنها ازبدنشان آویزان است برس را وارد موها کنیدوکمی آنرا درخلاف جهت رشد موها بچرخانید. درحین این کارتکانهای کوچکینیزبه برس بدهید. بخاطرداشته باشید که هرگزکل موها را درخلاف جهت خوابآنها برس نزنید زیرا باعث ضعیف شدن یا شکستگی موها می گردد.

برس زدن سگهایی که موهای متوسط دارند
درسگهاییکه موهای متوسط دارند(مثل لابرادر) توجه خاصی به اندام های خلفی بکنیدزیرا دراین سگها موهای محافظ درپوشش بدن به اندازه ای بلند ومحکم است کهپس ازمرگ هم باقی می مانند.لذا حرک سگ یا لیس زدن باعث حرکت این موها بطرفاندام های خلفی وتشکیل توده های متراکم می گردد.

استفاده ازCarder
نوعیبرس سیمی است که درآن برروی صفحه ای مستطیلی دندانه های سیمی کوتاه وخمیدهای وجود دارد. عمل Carder خارج کردن موهای پوشش زیرین درنژادهای موکوتاهمی باشد. روش استفاده ازآن مانند سگهای موبلند است. دندانه ها با به آرامیبه طرف پوست وارد کنید وسپس Carder را بطرف سطح حرکت دهید.

استفاده ازhound glove
Hound glove جهت تیمارکردن سگهای موکوتاه بخصوص سگهای شکاری جهت جلادادن به پوششخارجی وخارج کردن موهای مرده بسیارمفید می باشد. اینها دارای برجستگی هایسیمی یا پلاستیکی می باشند وشما می توانید مثل دستکش آنها را بپوشید. ایندستکش ها درسگهایی که پوشش بدن آنها بلندترازسگهای لابرادوراست موثرنمیباشد.

حمام کردن واقدامات آرایشی
پاسخمشخصی درمورد این سوال که چندوقت یکبارباید یک سگ را حمام کرد وجود ندارد. سگی که کثیف است وبومی دهد نیازبه حمام دارد ولی کثیفی جزئی را می توان پسازخشک شدن بوسیله برس زدن برطرف کرد. اکثرسگها به حمام بیشتری درفصلتابستان نیازدارند. برخی ازسگها نیازبه حمام ماهانه وبعضی بیشترازایننیازدارند اما شستشوی بیش ازحد باعث کم شدن چربی های طبیعی سطح پوست شدهوپوست حالت خشکی وخشنی بخود می گیرد وشفافیت ودرخشندگی موها کمترمیشود.همیشه قبل ازحمام کردن سگ آنرا بخوبی تیمارنمایید وگرنه باعث تشکیلتوده ها وگره های بیشتری خواهید شد. هرگزازپاک کننده های قوی یا صابون هایقلیایی قوی استفاده نکنید زیرا پوست سگها حساس است. شما می توانیدازشامپوهای مخصوص سگ یا شامپوی بچه استفاده کنید. آب مورد استفاده بایدولرم باشد. شما می توانید ازوان حمام خود نیزاستفاده کنید ولی باید آنرابخوبی بشویید. وان حمام بچه برای شستشوی سگهای کوچک مفید می باشد. می توانازشامپوی خشک نیزجهت تمیزکردن سریع سگها استفاده کرد اما جهت استفادهدرسگهای کثیف مناسب نمی باشد.

روش حمام کردن
1- فردی را به عنوان کمک انتخاب کنید وازاو بخواهید تا حیوان را موقع شستشومحکم نگه دارد. قلاده حیوان را بازکنید وآنرا درداخل وان قراردهید. ازیکدوش دستی جهت پاشیدن آب روی پشت واطراف بدن حیوان استفاده کنید.
2- مقداری شامپو روی پشت حیوان بریزید وآنرا به همه جای بدن حیوان تا پائینپاها بمالید سپس سرحیوان را بشوئید. مراقب باشید که شامپو به داخل چشم سگنرود. درهنگام شستشو سعی کنید ازپنبه یا پارچه کتانی که آن را بوسیله روغنهای معدنی نظیرپارافین یا گلیسیرین آغشته گردیده درگوش استفاده کنید وآنرا قبل ازاستحمام درداخل مجرای گوش حیوان قراردهید تا ازنفوذ آب به داخلمجرای گوش جلوگیری شود. وقتی سرسگ خیس می شود اغلب سگ سرخود را به اطرافتکان می دهد وآب را به اطراف پخش می کند.
3- حال حیوان را بطورکامل با آب بشوئید. ازسرشروع کنید به سمت عقب ادامهدهید. آب بدن حیوان را بخوبی خشک کنید. درتابستان دویدن حیوان درهوای آزادوسپس برس زدن آن برای بسیاری ازسگها کفایت می کند اما سگهای موبلند بایدبا حوله خشک شوند.
4- درزمستان حیوان را باحولهبخوبی خشک کنید ودرجای گرم نگه دارید وگرنه حیوان سرما می خورد. می توانیدازسشوارهم برای خشک کردن حیوان استفاده کنید اما باید ابتدا حیوان را عادتدهید تا ازصدا وگرمای آن نترسد. سشواررا خیلی نزدیک بدن حیوان نگیرید.

طرزبرخورد با گره ها وتوده های مو
گرههای کوچک را می توان با استفاده ازشانه دندانه بازازبین برد. درابتدا بایدبا استفاده ازشاه دندانه بازوسپس با شانه نرم آنها راشانه کرد. گره هایبزرگ را به این طریق نمی توان ازبین برد بلکه ابتدا باید یک شانه را بهزیرگره وارد کنید وسپس موی بالای شانه را بالاگرفته بوسیله قیچی کوتاهنمایید.

مراقبت خاص ازسگهای موبلند
اگرشماCarder , hound gloves وبرسهای موکوتاه درسگهای موبلند استفاده کنیدقادربه تیمارکردن مناسب حیوان نیستید. اگرچه ظاهرحیوان بسیارمناسب بودهوپوشش خارجی آن صاف است ولی بدلیل نرسیدن نوک دندانه های برس به لایهزیرین گره های متراکمی درآن ایجاد می شود که تنها راه چاره کوتاه کردن مووقیچی کردن گره هاست که هم برای شما دربرگیرنده صرف وقت وهزینه است وهمحیوان را ناراحت می کند. زیرا گاهی مواقع لازم است که زیربیهوشی اینکارانجام شود. خصوصا درسگی مثل سگ افغان که 18 ماه طول می کشد تاظاهرحیوان به حالت اولش برگردد این امربسیارناراحت کننده می باشد. لذاهرگزتیمارکردن سگ موبلند خود را فراموش نکنید ومطمئن شوید که ازتکنیکوابزارمناسب استفاده می کنید.

کوتاه کردن ناخن ها
سگهاییکه درمحیط روستایی ودرفضای باززندگی می کنند بدلیل حرکت برروی زمین سختنیازبه کوتاه کردن ناخن ندارند زیرا بطورطبیعی ناخن آنهادرتماس با زمینسائیده می شود. ولی سگهایی که درخانه زندگی می کنند باید بطورمرتب ناخنهایشان کوتاه شود زیرا درغیراینصورت ممکن است ناخن آنها وارد گوشت شدهوبسیاردردناک شود. لازم است به خاطرداشته باشید که بافت زیرناخن سگهابسیارحساس است لذا تنها بافت شاخی ناخن باید کوتاه شود. جهت این کارتنهاازناخنگیرهای مخصوص استفاده کنید که متداولترین آنها ناخن گیرگیوتینی است. هرگزازقیچی وامثال آن استفاده نکنید زیرا این کارباعث رشته رشته شدن بقیهناخن ودردناکی آن می گردد. درسگهایی که ناخنشان سفید رنگ است محل برش جلویبافت صورتی زیرناخن است. درسگهایی که ناخنهای تیره رنگ دارند تشخیص اینمحل مشکل است لذا تنها قسمت جلوی ناخن که به عقب انحناء دارد را کوتاهکنید. کوتاه کردن بیش ازحد موجب درد وخونریزی قابل توجهی خواهد شد.وقتیناخنها را کوتاه می کنید ازکوتاه کردن ناخن انگشت پنجم نباید غفلت کنید. این انگشت درسطح داخل پا قراردارد. گاهی این انگشت تنها درپاهای جلو وجوددارد اما دربعضی موارد درپاهای عقب هم دیده می شود. برخی ازپرورش دهندگانسگ درهمان روزهای اول این انگشت را قطع می کنند زیرا این انگشت اغلب بزرگشده ومستعد شکستگی می باشد که بسیاردردناک خواهد بود.

مراقبت ازگوش ها
قسمتیازبرنامه بهداشتی روزانه حیوان باید معاینه منظم گوش ها باشد. نژادهایی کهگوش های بلند وافتاده دارند مثل اسپانیل وپودل نسبت به نژادهایی که گوشهای ایستاده دارند بدلیل اینکه لاله گوش آنها مانع جریان منظم هوا به داخلکانال گوش می شود بیشترمستعد عفونت های گوش می باشند. درصورت لزوم بایدگوش ها را جهت خارج کردن توده های موم پاک کرد. بهترین روش استفاده ازتکهکوچکی پارچه کتانی است که چند قطره پارافین یا روغن زیتون روی آن ریختهشده باشد. برای افراد بی تجربه استفاده ازگوش پاک کن به هیچ وجه توصیه نمیشود زیرا سطح داخلی گوش بسیارظریف بوده وحرکت ناگهانی حیوان ممکن استمنجربه جراحت آن شود. برای این کارهمچنین می توانید انگشت خود را درحالیکه یک پارچه نرم مرطوب یا پنبه مرطوبی به دورآن پیچیده شده وارد گوشنمایید وبا چرخاندن آن داخل گوش را تمیزکنید. تنها تمیزنمودن قسمت هاییازداخل گوش که قابل دیدن می باشد کافی است. ضرورتی ندارد که تمام موم داخلگوش خارج شود زیرا این مومها به طورطبیعی دارای عملکرد محافظت کننده اینیزهستند. گوش برخی ازسگها دارای دسته موهای زیادی است که مانع جریان هوابه داخل گوش شده وزمینه سازعفونت های گوش می شوند. دراین حال بانظردامپزشک به وسیله انگشت یا موچین های زنانه تنها موهایی که به راحتیکنده می شوند را ازداخل گوش خارج سازید. اگرسگ شما علائم گوش درد مثل کجکردن سر. خارش گوش بوسیله پنجه ها ناله یا تکان سررا نشان می دهد بخصوصبعد ازقدم زدن درمزرعه یا محیط پرگیاه ممکن است بذرگیاهان وارد گوش آن شدهباشد لذا بهتراست با دامپزشک تماس بگیرید. تکان مداوم سرمی تواند نشانهآلودگی سگ به جرب گوش باشد. هرگونه بوی نامطبوع یا ترشحات ازگوش می تواندنشاندهنده عفونت باشد که باید با دامپزشک تماس بگیرید.

مراقبت ازچشم ها
هموارهدرموقع شستشو واصلاح بدن سگ باید مراقب باشید که هیچ نوع اجسام تحریککننده ای وارد چشمهای حیوان نشود. همچنین درنژادهایی که چشم های بزرگوبیرون زده ای دارند باید دقت نمود که موهای بلند اطراف چشم ها باعث تخریشوآسیب دیدگی چشم ها نشوند. تحریکات مداومی که ازسوی این موها برسطح چشموارد می شود می تواند باعث عفونت های مزمن گردد. این قبیل سگها اغلب دارایچشم هایی قرمز وترشح مختصری درگوشه آن هستند. برای رفع ترشحات می توان چشمرا به آرامی به وسیله یک تکه پنبه آغشته به آب جوشیده سرد شده ویا چایکمرنگ سرد شده شستشوداد. درسگهای شکاری هم که اغلب با گرد وغباردرتماس میباشند نیزتمیزکردن چشمها ضروری است. برای اینکارمی توانید ازمحلولهای رقیقاسید بوریک ویا محلول های مشابه استفاده کنید. درموارد شدید که می تواندناشی ازورود اجسام خارجی. برگشتگی پلکها وسایربیماریها باشد با دامپزشکمشورت نمایید.

مراقبت ازدندان ها
دندانهایسگ بطورمداوم باید مورد معاینه قرارگیرند. درصورتی که سگ اجازه می دهدباید دندان های حیوان را تمیزکرد. اگرحیوان علاقه به گاززدن استخوان یاچوب داشته باشد گاهی مواقع درهنگام معاینه تکه هایی ازآنها لای دندانحیوان دیده می شود. درسگها پوسیدگی دندان به خاطرمصرف کمترکربوهیدرات وph قلیایی بزاق کمتررخ می دهد. دربیش تراوقات خصوصا درسنین بالا ودرسگهایی کهازجیره غذایی نرم مثل گوشت یا غذاهای کنسروی استفاده می کنند سطح داخلیوخارجی دندان جرم می گیرد که باید درصورت نیازجرم گیری شود. درصورتی که سگآرام باشد بصورت روزانه ذرات مواد غذایی باقی مانده را با مسواک پاکنمایید ولی درغیراین صورت با دامپزشک مشورت نمایید. اگراین ذرات پاک نشودتشکیل پلاکهای دندانی را می دهد که خود موجب بیماری لثه می شود. اینبیماری خطرناک است وباعث لق شدن وافتادن دندان می گردد. جرم دندانی بهصورت رسوبات نرم یا سفت به رنگ زرد مایل به قهوه ای یا خاکستری کمرنگبرروی دندان دیده می شود وآنها را نمی توان با مسواک کردن یا ناخن کشیدنازسطح دندان جدا ساخت. درواقع باید توسط دامپزشک ازسطح دندان پاک شوند. بهتراست هر3 تا 6 ماه یک باردندان های سگ توسط دامپزشک جرم گیری شوندوگرنه تجمع جرم درسطح خارجی دندان محیط را برای ایجاد عفونت دهان ولثهآماده می نماید واغلب دراین گونه سگها بوی بدی دهان بعلت نفوذ عفونت درلثههای سگ ازدوراستشمام می شود. جرم دندان درابتدا به صورت پلاک ظاهرمی شودودرعرض 7-2 روزسنگها یا جرم های دندانی را تشکیل می دهند. پلاکها درواقعاجسام نرم سفیدرنگ یا زردی هستند که به راحتی با اقدامات داخل منزل برطرفمی شوند. جهت تمیزکردن مداوم دندانها می توانید ازتکه ای پارچه کتانی کهدرپودرهای مخصوص جرم گیری( درطب انسانی جهت افراد سیگاری پودرهای جرم گیریمخصوصی وجود دارد که برای حیوان نیزقابل استفاده است) دندان خیس خورده یابا کمی جوش شیرین آغشته شده استفاده کنید. ابتدا سطح دندان ها را بوسیلهآنها بمالید سپس با آب بخوبی شستشودهید. سگها درابتدا کمی مخالفت می کننداما بعد ازمدتی به آن عادت خواهند کرد. پاداش شما هم ازاین کارداشتن سگیبا دندان های تمیزو دهانی خوشبواست. هرگزازمسواک سخت برای تمیزکردن دندانحیوان استفاده نکنید زیرا درصورت حرکت ناگهانی حیوان باعث جراحت لثه آن میگردد. جهت تمیزشدن دندان های سگ می توانید ازقلم گوسفند یا گوساله بصورتخام یا استخوان های مصنوعی استفاده کنید. این گونه اجسام غذایی درجلوگیریازبروز رسوب یا جرم دندانی موثرمی باشند ضمنا احتیاجات حیوان راازنظرکلسیم وفسفرکه درتحکیم اسکلت بدن حیوان موثراست تامین می نمایند.

کیسه های مقعدی
کیسههای مقعدی بصورت یک جفت غده دردوطرف مقعد قراردارند. ترشحات این غدد اغلببد بو بوده ومعمولا قهوه ای وآبکی می باشند ولی ممکن است درصورت تجمع بیشازحد بصورت خمیری درآیند. گاهی مواقع تجمع ترشحات این غدد موجب درد وخارشدرناحیه مقعد می گردد که بصورت گازگرفتن یا لیس زدن مقعد یا کشیدن آنبرروی زمین تظاهرمی یابد. دراین صورت باید ترشحات داخل کیسه را تخلیهنمود. بهتراست اینکارتوسط دامپزشک انجام شود.

مشکل دفع مدفوع
دربسیاری ازسگها بخصوص سگهای کوچک وآپارتمانی بعلت عدم رعایت غذایی مناسب اختلال دردفع مدفوع اتفاق می افتد. علت اصلی این مشکل تورم کیسه های مقعدی است که قبلا توضیح داده شد. ترشح طبیعی این غدد باعث تسهیل درعمل دفع می گردد. درمواردی که حیوان بعلت خوردن استخوان بیش ازحد مواد نشاسته ای ویا مواد یبوست زا دچاراختلال گوارشی شود. عمل دفع با مشکل مواجه خواهد شد. درضمن مواد فیبری واجسام غیرقابل هضم موجود درمدفوع گاهی مواقع باعث انسداد مجرای غدد مقعدی می گردد که این امرنتنها ازترشح مواد لغزنده جلوگیری می کند بلکه انسداد مجرای غدد مقعدی محیط سربسته ای را ایجاد می کند که موجب فعالیت میکروارگانیسم های ساپروفیت درآن می گردد. فعالیت این اجرام موجب التهاب وتورم غدد مقعدی می گردد که درنتیجه آن حیوان درهنگام دفع مدفوع با درد ومشکل روبرو شده واغلب سعی می کند ازتخلیه ودفع مدفوع صرفه نظرکند. درچنین شرایطی حیوان سعی می کند برای رهایی ازدرد والتهاب مقعد خود را با جاهای سفت وسخت اصطحکاک دهد ویا ناحیه پشت خود را روی زمین بکشد ویا آن ناحیه را گازبگیرد تا بلکه بصورتی ازاین درد والتهاب رهایی یابد. زمانی این التهاب وتورم بقدری پیشرفت خواهد کرد که حالت عفونی وچرکی بخود گرفته وبصورت یک آبسه چرکی دراطراف مقعد ظاهرشده وگاهی سربازکرده وحالت فیستول چرکی را بخود می گیرد. دراین موارد حیوان برای اینکه احساس آرامش کند با زبان خود ناحیه مزبوررا لیس می زند وهمین مسئله باعث انتقال عفونت ازناحیه رکتوم به محوطه دهان وحلق ودرنهایت لوزه ها خواهد شد. عفونت والتهاب لوزه ها موجب استفراغ متناوب درحیوان خواهد شد که ارتباطی با خوردن غذا ندارد. درادامه حیوان اشتهای خود را ازدست داده ونسبت به غذا بی میل می شود. درنهایت حیوان بتدریج نشاط . شادابی. تحرک وسرحالی وچالاکی خود راازدست خواهد داد وحتی نسبت به صاحب خود نیزبی اعتنا می شود. درسگهای بزرگ جثه نظیرنژاد ژرمن شپهرد. دوبرمن وغیره این گونه مشکلات کمتربوجود می آید زیرا بدلیل تحرک وجست وخیرحیوان عضلات اطراف ناحیه رکتوم مرتب بازوبسته شده که اگرگیری هم درمجرا وجود داشته باشد خودبخود رفع می گردد ولی درسگهای تزئینی وآپارتمانی به علت تحرک کمتراین مشکل شایع ترمی باشد. لذا باید به این سگها دقت بیشتری مبذول داشت .
iranamooz