قاچاق سنجاب؛ تجارت تازه سوداگران حیات وحش ایران



مهر نوشت:

بازار قاچاق حیوانات وحشی در تهران این روزها اسارتگاه سنجابهای ظریف و کوچکی است که با تخریب زیستگاههایشان در بلوط زاران زاگرس به دام سوداگران حیات وحش افتاده و از جنگلهای لرستان و کردستان به تهران و دیگر شهرهای ایران قاچاق می شوند.

به گزارش خبرنگار مهر، با وجود اینکه شدت یافتن تخریب زیستگاههای سنجاب ایرانی در میان بلوط زاران زاگرس اصلی ترین عامل کاهش جمعیت این گونه محسوب می شود اما شکل گیری باندهای مخوف قاچاق حیوانات وحشی و شکار غیر مجاز تبدیل به تهدیدی ویرانگر برای نسل این جونده ی تیزپا و پرجنب و جوش شده است.

شکار و زنده گیری سنجابها در جنگلهای بلوط زار زاگرس همراه با به آتش کشیدن زیستگاههایشان حادثه ای ناگوار است که این روزها نگرانی علاقمندان به طبیعت و محیط زیست کشور را به همراه داشته است.

این روزها برخی میادین شهرهایی مانند تهران محل تجمع فروشندگان وحوشی است که از طبیعت به شکلهای گوناگون زنده گیری شده و در قفسهای آهنی برای فروش به معرض دید تماشاگران گذاشته شده است.
از سویی تمایل به نگهداری حیوانات در منزل طی سالهای اخیر به دلیل زیبایی و یا هر نوع جذابیت دیگر به عنوان یک فرهنگ غلط و طبیعت ستیزانه در میان مردم رواج یافته است به طوری که به دلیل فقر فرهنگی و نبود آموزشهای همگانی حیات گونه های مختلف جانوری در معرض تهدید است.

در این میان سنجاب ایرانی در جنگلهای بلوط زاگرس هدف گروهی از قاچاقچیان سودجو قرار گرفته و بیرحمانه سر از بازارهای نحس شهرهای بزرگ درآورده است. اغلب این سنجابها از کوهستانهای لرستان و کردستان زنده گیری و به شکلهای قاچاق از بازارهای تهران سر در می آورند.

اسماعیل کهرم متخصص محیط زیست در این باره معتقد است: اگر ماموران سازمان حفاظت محیط زیست سری به خیابان مولوی و یا خانه های پشت چهار راه مولوی بزنند متوجه مخفی شدن فروشندگان غیرمجاز حیات وحشی خواهند شد که هزاران گونه جانوری را در قفس نگه داری و با قیمتهای مختلف به فروش می رسانند.

به عقیده وی، سازمان محیط زیست ایران در خواب است که چنین بی رحمانه و برخلاف قانون قاچاقچیان حیوانات وحشی و سوداگران طبیعت ستیز، زندگی وحوش را به خطر انداخته و برای نمونه حیات گونه سنجاب ایرانی را با زنده گیری و تخریب زیستگاه و البته استفاده از شیوه های مبتکرانه به دام می اندازند.

این استاد دانشگاه اضافه می کند: گونه های مختلف جانوران وحشی به سادگی در بازارهای تهران و اصفهان و دیگر شهرها دست به دست می شود و کسی نیست که با این خیانت آشکار به محیط زیست مبارزه کند.
او معتقد است: جنگل زاران بلوط زاگرس مدیون شیطنت سنجاب ایرانی است چرا که سنجاب با پنهان کردن دانه های بلوط در خاک برای ایجاد ذخیره غذایی فرصت رشد درختان بلوط را در طی سالیان سال فراهم کرده است. سنجاب فراموش می کند دانه های بلوط پنهان شده را پیدا کند و این فرصتی است تا جنگلهای زاگرس از میان کوهساران پر شکوه سر برآوردند.

به استناد دیدگاههای دکتر کهرم، سنجابها تمام درختان بلوط را کاشته اند ولی امروز سوداگران مرگ و قاچاقچیان بی شرم حیات وحش با به آتش کشیدن زیستگاهشان و خشکاندن درختان بلوط و با پهن کردن دامهای مخوف سنجابهای تیزپا را به دام می کشند.

هومان خاکپور فعال محیط زیست و متخصص منابع طبیعی نیز در این باره معتقد است: بعد از آنکه قاچاقچیان حیوانات گونه هایی مانند سنجاب زاگرس را زنده گیری می کنند برای انتقال آن به شهرهای مانند تهران آنها را در صندوقهایی مخفی می کنند که به دلیل نبود اکسیژن بسیاری از آنها تلف می شود.

وی می افزاید: سنجابها گونه های خاص و ویژه هستند، از میوه، جوانه ها، برگ و پوست درختان بلوط تغذیه می کنند و در محدوده ی جنگلهای زاگرس – بلوط غرب – که از آذربایجان غربی شروع شده و تا بخشی از استان فارس ادامه می یابد پراکنش دارند.
خاکپور می گوید: سنجابها با مدفون کردن میوه های بلوط در زیر خاک نقش بسزایی در زادآوری طبیعی جنگلهای بلوط دارند اما با رشد فرهنگ غلط نگهداری از این حیوان به عنوان حیوان خانگی، جمعیت این حیوان مفید و کارنده بذر بلوط در طبیعت کاهش یافته و تجدید حیات طبیعی جنگلهای بلوط غرب با خطر مواجه می شود.

وی تاکید دارد: به دلیل اینکه سنجابها درختان بلند و کهنسال را به درختان کوتاه و پر شاخ و برگ ترجیح می دهند باندهای شکار و قاچاق – عمدتا در استانهای لرستان و کردستان – برای به دام انداختن آنها با روشن کردن آتش در زیر این درختان بلوط، سنجابها را مجبور به پریدن و اسارت در درون کیسه های از پیش تدارک دیده می کنند و تجارت کثیفی را در بازار تهران راه می اندازند.

به گفته وی، این افراد ناآگاهانه نسل این حیوان را در معرض خطر انقراض قرار داده و حیات جنگلهای بلوط غرب را – از نظر زادآوری و تجدید حیات طبیعی و همچنین خطر بروز آتش سوزی در جنگلها به مخاطره می اندازند.