● اصول كلی رفتار با اسب:


رفتار خوش ، ارتباط و انضباط اصول ، خوش رفتاری ، ارتباط و انضباط ، به همان اندازه كه در رفتار انسان با دیگر انسانها دارای اهمیت است درمورد رفتار با اسب نیز دارای جایگاه خاص خود می باشد .




● خوش رفتاری:

همانگونه كه بازتاب رفتاری انسان ها نمودار تربیت آنها ست رفتار اسب ها نیز نشان دهنده نوع تربیت آنهاست . اسب ها به طور كلی نه فقط به پرستارشان وابسته هستند بلكه نسبت به رفتار و خصوصیات اخلاقی پرستار ، مراقب یا سواركارشان نیز از خود حساسیت نشان می دهند.

به عنوان مثال ، مالك یا مراقب یا سواركار بد اخلاق اسبی شرور تحویل می دهد كه بد نام شده و طالب همانگونه رفتار است .

اسب برای خوش رفتاری باید آموزش داده شود و ساده ترین این آموزش ها عبارتند از :آرامش كامل به هنگام تیمار ، بلند كردن دست و پاها با آرامش برای نظافت و اگر سوار خواست سوار شود ، ایست و بی حركت ماندن پس از استقرار كامل سوار روی زین و به فرمان او حركت كند . هر آنكس كه با اسب سرو كار دارد باید خود بیاموزد كه چگونه خوش رفتاری را به اسب آموزش دهد .




● ارتباط:

آنهائی كه با اسب سرو كار دارند باید بیاموزند كه در امر آموزش مثبت بوده و كارشان تداوم داشته باشد اگر خواسته های آموزش دهنده مبهم و متغییر باشد اسب به سرعت سردرگم می شود . بنابر این لازم است بدانیم كه چه نكته ای را چگونه بیاموزیم و این امكان پذیر نیست مگر روش صحیح كار با اسب را آموخته و به هنگام كار با او كاملا متكی به نفس باشیم .




● انضباط و تشویق:

به هنگام كار با اسب انضباط اهمیت خاصی دارد . اگر حركتی غلط را اصلاح كرده و حركت صحیح را پاداش بدهیم ، اسب به زودی در می یابد كه كدامین حركت ها صحیح است و سعی در تداوم آنها خواهد داشت . به این نحو اسبی خوش رفتار خواهید داشت كه به داشتن او افتخار می كنید و نتیجه اش زندگی بهتر برای اسب است . اسب نیازمند پرستاری مسئولانه و مهربانانه همراه با قاطعیت است تا نظم پذیر شود .

این موجودات وحشی ، علی رغم اینكه هزاران سال است كه اهلی شده و تحت تربیت قرار گرفته اند ، همچنان غرایز اجدادی خود را حفظ كرده اند. اسب نه فقط می تواند تو سری خور و عصبی با شد بلكه می تواند به موجودی كاملا شرور و موذی تبدیل شود . چه بسا كه پی آمد نگهداری و تربیت غلط و عدم انضباط واكنش های خطرناكی باشد .

اسب نباید اجازه داشته باشد رفتار غلط را ادامه دهد كه در این صورت به سرعت چگونگی تداوم آن را آموخته و آنرا جزو عادات خود قرار می دهد .

حركت غلط اسب یابد قاطعانه و با صدائی كمی بلند سرزنش شود . اغلب این روش موثر می افتد ، ایجاد كمی تفاوت در صدا و قاطعانه بیان شدن آن كافی به نظر می رسد . اگر تربیت كننده ای به طور دائم بر سر اسبش فریاد بكشد فقط او را ناراحت كرده و خودش هم به نظر می رسد احمق و یا بد اخلاق باشد . خلاصه اینكه سرزنش مداوم بیهوده است و اسب به صدای بلند خو گرفته و برایش عادت می شود .

اگر صدای قاطع و كمی بلند موثر نیافتد ، ضربه های كف دست روی گردن ، كپل و در صورتی كه گاز می گیرد روه پوزه لازم است. تنبیه باید بلافاصله باشد تا اسب دریابد كه از او چه می خواهند .

به محض اینكه اسب درسش را آموخت دادن پاداش واجب می شود كه می تواند ضربه های ملایم كف دست روی گردن ، صدائی مهربان و یا حبه ای قند باشد .در این صورت او پی می برد كه پی آمد رفتار صحیحش خوش رفتاری است . اسبها موجوداتی دوست داشتنی هستند كه براحتی با انسان دوست شده و خوش رفتاری اعتماد آنها را جلب كرده و متكی به نفس می شوند و خوش رفتارتر شده و به موجوداتی دوست داشتنی تبدیل می شوند .

روان اسب ها در كره گی نسبتا پاك است و رفتار آنها در آینده پی آمد چگونگی خوش و یا بد رفتاری آنها در طول دوران نگهداری آنها است .




● چگونگی رفتار با اسب :

همانگونه كه گفته شد ، این روش هدفش استحكام پایه های ایمنی است ولی در این مقوله و ضمائم آن هدف روش برخورد ، كار كردن با اسب و نحوه رفتار با اوست .

اسب موجودی زنده دارای صفات ویژه و غرایزی است كه بر روی واكنش ها اثر می گذارد . اسب ها همانند انسانها رابطه علت و معلولی برقرار نكرده و منطق خاصی حاكم بر رفتارشان نیست . از آنجا كه اسب از ابتدا شكار بوده نه شكارچی زمینه های رشد غرایز و احساسات آنها بیشتر در سمت مظلوم واقع شدن بوده است تا موجودی مهاجم .

هنوز هم بیشتر سازه كارهای اسب دفاعی است كه اغلب در زمینه كار با اسب بازدهی مفیدی دارد. با این وجود باید به خاطر بسپاریم كه همواره رفتارهای اسب غیر قابل پیش بینی است كه امكان دارد به جراحت و یا مرگ منتهی شود . حتی در كنار اسب كاملا قابل اعتماد احتیاط را از دست ندهید .

نگهداری صحیح در توسعه شخصیت اسب از اهمیت خاصی برخوردار است . به عنوان مثال اگر تنگ اسبی به ناگهان و یكباره سفت كشیده شود ، پوستش را به درد آورده و نمی تواند برگردد و به شما بگوید كه ببخشید ، تنم درد گرفت ، او می تواند دندان قروچه ای كرده و یا دست و پایش را بلند كند . روش ارتباطی او منحصر به تظاهرات اندامی اوست . اگر رفتاری خشونت آمیز با او تداوم داشته باشد او نا امید شده و قدرت خود برای جلوگیری و یا رفع آن استفاده خواهد كرد.



● چگونگی نزدیك شدن به اسب در اصطبل:

می بایست به صراحت گفت كه اسب درون اصطبل حالت به تله افتادن را دارد اگرچه نمی توان گفت كه همگی هم این چنین برداشتی دارند ولی امكان دارد كه اسبی عصبی ، شرور و یا به شدت عصبانی در چنین شرایطی واكنش از خود نشان دهد. حتی ممكن است اسبی بسیار خوش اخلاق هم به خصوص به هنگام خوراك دادن نخواهد كه خلوتش آشفته شود . همواره به آرامی از طرفین و سمتی كه فضا باز تر است به اسب نزدیك شوید. فریاد كنان و دوان دوان و جست و خیز كنان به اسب نزدیك شدن فقط او را سرآسیمه می كند . به آرامی با اوصحبت كرده و ترجیحا نامش را صدا كنید .

در نزدیك شدن به اسب غریبه از حمله ناگهانی او بر حضر باشید . خوشبختانه این عمل از تعداد كمی اسب سر می زند ولی بهتر است در برخورد با اسب غریبه نكات ایمنی را رعایت كرد تا متاسف نشد . دست دراز كردن از روی درب اصطبل برای نوازش اسب برایش تعجب برانگیز است و ممكن است واكنش او نسبت به این حركت حمله به طرف در و یا فرار به طرف دیگر اصطبل باشد .




منبع: صنعت اسب ایران