اختلال پرکنی در طوطی سانان و شیوه های مقابله با آن(Feather Plucking)

[بابک آژیده]

پرکنی چیست :

چیزی دردناک تر از این نیست که طوطی دوست داشتنی شما شروع به کندن پرهای زیباش کند در حالی که کاری از دست شما ساخته نیست....در بسیاری از موارد شدت پرکنی به حدیست که بافت پوست و گوشت بدن طوطی نیز آسیب میبیند و منجر به خونریزی در ناحیه پشت و سینه و یا دو بال پرنده میشود

چرا طوطی من پرکن شده؟؟سوالیست که در بسیاری از موارد برای صاحبان طوطی های پرکن بی جواب می ماند.تصور عموم مردم بر این است که طوطی پرکن متحمل استرس ناشی از ترساندن و رفتار خوشنت آمیز و یا افسردگی ناشی از بی توجهی از جانب صاحب خود شده است.ولی آیا به راستی تنها دلیل پرکنی استرس و افسردگیست؟

پرکنی در واقع یک بیماری نیست.....یک علامت است.دلایل زیاد و متفاوتی برای پرکنی طوطی وجود دارد. پیدا کردن دلیل اصلی این اختلال کلید درمان احتمالی پرکنی پرنده شماست.


اختلال پرکنی تقریبا در تمام خانواده بزرگ طوطی ها گزارش شده است.در این بین طوطی خاکستری آفریقایی کنگو یا کاسکو و خانواده ککاتو ها به دلیل هوش بالا و فهم و احساسات قوی بیشترین سهم را به خود اختصاص داده اند.


تفاوت پرکنی و پر جوی :

عبارت پر کنی(Feather Plucking) به حالتی گفته میشود که پر به صورت کامل از غلاف خود بیرون کشیده شود.معمولا این حالت معمول ترین نوع اختلال آسیب رسانی به پرهاست.در بعضی از موارد پرنده شروع به جویدن پرهای خود میکند به صورتی که پر از غلاف خارج نمیشود و نی پر در جای خود باقی میماند.به این حالت پر جوی (Feather Chewing) گفته میشود.درمان پر جوی معمولا سخت تر از پرکنی است.پری که از ریشه و غلاف خارج میشود بلافاصله شروع به رشد مجدد میکند ولی پر جویده شده تا زمانی که پرنده به صورت طبیعی به دوران پر ریزی یا لک نرود باقی خواهد ماند.اگر پروسه آسیب رساندن به پرها توسط پرنده ادامه پیدا کند فولیکول های پر پرنده آسیب خواهند دید و ناحیه آسیب دیده تا آخر عمر بدون پر باقی خواهد ماند.در این حالت پرنده شروع به از بین بردن بافت نرم سینه و پاها و پشت خود میکند که نتیجه آن به وجود آمدن زخم رو خونریزی در بدن پرنده است.زخم های ایجاد شده در بدن طوطی به دلیل استمرار طوطی در خود زنی هیچ گاه بهبود نخواهد یافت و روز به روز وسیع تر و محل رشد و پرورش انواع عفونت های باکتریایی و قارچی خواهد شد.این روند معمولا تا زمان مرگ طوطی در اثر عفونت و خونریزی ادامه خواهد داشت.

بررسی عوامل پرکنی در طوطی سانان :

1. رام و دستی کردن اجباری
2. تنبیه کردن
3. افسردگی
4. جابجایی
5. تغذیه غلط
6. انگل های پوستی مانند جیاردیا
7. عفونت های قارچی و باکتریایی
8. کوتاه کردن غلط پر های طوطی
9. خشک شدن بیشت از حد پوست
10. چربی زیاد در پوست
11. کثیف بودن پر ها و حمام نکردن طوطی
12. کمبود کلسیم و مواد معدنی
13. بلوغ جنسی طوطی و تغیرات هورمونی
14. بیماری منقار و پر طوطی(PBFD)
15. انگل های روده ای
16. بیماری های کبدی
17. سایر بیماری های داخلی

درمان اختلال پرکنی کاریست دشوار و نیازمند صبر و حوصله فراوان.در اولین قدم طوطی پرکن رو نزد به یک دامپزشک مجرب ببرید تا از سلامت جسمی پرنده اطمینان حاصل کنید.قدم بعدی اصلاح غذایی پرنده است.متاسفانه غذایی اکثر طوطی های خانگی تا 90% تخمه آفتاب گردانه!!!در بعضی موارد طوطی علاوه بر تخمه آفتاب گردان روزانه تعداد زیادی پسته و مغذ گردو بادام و سایر دانه های چرب مصرف میکند.پرنده های خانگی نه پرواز میکنند و نه تحرکی برای سوختن چربی و کالری اضافه دارند.بنا بر این باید غذایی متعادل با چربی بسیار پایین داشته باشند.بهترین غذایی برای طوطی سبزیجات و جوانه حبوبات و میوه هایی نظیر پرتقال و سیب و .... است

بعضی از راه های رایج درمان :

استفاده از داروهای آرامبخش (تشخیص داروی مناسب و مقدار مصرف آن باید توسط دامپزشک تجویز شود) .
استفاده از اسپری های تلخ کننده پرهای پرنده.
استفاده از گردنبند الیزابت: مخروط یا طوقی از جنس پلاستیک که به دور گردن پرنده می افتد و مانع رسیدن نوک به بدن می شود.(تصاویر 1 و 7 و تصویر زیر)

شلوغ کردن و تنها نگذاشتن پرنده در هیچ شرایطی.

استفاده از اسباب بازیهای زیبا و کارآمد که طوطی به آنها علاقه داشته باشد ( جهت سرگرم کردن طوطی)

آزاد کرن پرنده در محیط بزرگ تر مانند پاسیویی که درخت و گیاه در آن باشد.
همنشین کردن پرنده با همنوعان یا یک جفت (می توانید یک طوطی دیگر را دست کم برای امتحان برای مدتی به خانه بیاورید این احتمال هست که طوطی شما با او سرگرم شود و دست از پرکنی بردارد. اگر هم جواب نداد باز طوطی دیگری را جایگزین کنید. احتمالا توجه طوطی اصلی که شما انرا دوست دارید به شما کم خواهد شد و با طوطی جدید سرگرم می شود)
قرار دادن قفس پرنده در جایی که احساس امنیت کند اما دور از اعضای خانواده نیز نباشد.

طوطی ها در طبیعت به صورت گروهی و اجتماعی زندگی میکنند.خودخواهی انسان این پرنده های زیبا رو به منازل و فقس های فلزی منتقل میکنه.حد اقل کاری که میتونیم برای این پرنده های مهربان و زیبا انجام بدیم توجه فراوان و فراهم کردن حد اقل نیاز های زندگیشونه.فراموش نکنیم و همیشه یادمون باشه که این ما هستیم که طوطی رو بر خلاف میلش به اسارت در آوردیم...پس وظیفمونه مثل یک بچه کوچک ازش نگهداری کنیم

موفق باشید
بابک آژیده

[Shahrzad]

پرکنی و برخی ناهجاری های رفتاری دیگر امری معمول در بین طوطی سانان است.

برخی طوطی ها ممکن است به شدت و بطور گشترده و جدی اقدام به جویدن پرها و در نهایت از بین بردن و خراب کردن پر بکنن و برخی دیگر نیز پر را به کل از ریشه در می آورن. در صورتیکه پرکنی مرتب تکرار شود غدد ترشحی بطور دایم صدمه می بینن بنابراین امکان رویش مجدد پرها وجود نخواهد داشت.

در موارد حاد پرکنی پرنده اقدامه به صدمه زدن به چوست بدن کرده که باعث خونریزی , جراحت و عفونت می گردد.

دلیل پرکنی و همچنین سایر ناهنجاریهای رفتاری پیچیده و مشکل است و حل کرده مشکل به هیچ وجه ساده و آسان نیست.علل پرکنی ممکن است مشکل فیزیکی و جسمی پرنده باشد و علت گسترده پرکنی مشکلات و نارضایتی ذهنی و روانی طوطی است.


در ابتدا چه کنیم:


پرنده ای که به تازگی شروع به پرکنی یا پر جوی کرده باید در ابتدا به دامپزشک مراجعه کند تا از نبود مشکل فیزیکی مطمئن شویم زمان مراجعه به دامپزشک همه اطلاعات در زمینه غذایی , محیط و شرایط محیطی پرنده باید گزارش شود زیرا همه این عوامل می تواند دلیل پرکنی بوده و مشکل همچنان باقی بماند.

برای اینکه از عادت شدن پرکنی و پر جویدن و بازی پرنده با پرهایش باید دلیل پرکنی را کشف کنید و سعی در اصلاح دلیل بکنید.تمام رفتار و اتفاق هایی که افتاده را باید مرور کنید تا ببینین حرکت اشتباه شما کجا بوده؟!

در بسیاری از مواقع درمان پرکنی میسر است ولی شرایطی نیز هست که پرکنی تبدیل به عادت شده و یا مشکل و دلیل اصلی ریشه کن نشده و بنابراین پرکنی بر جا می ماند.


ترجمه:شهرزاد
ادامه دارد...

[Shahrzad]

دلایل:


دلیل پرکنی هر عملی که باعث ناراحتی و رنج روحی طوطی و یا ایجاد استرس زیاد به طوطی شود می باشد محیط هایی که پرنده استرس و نرس زیادی تحمل می کند و یا مدت زیادی تنها می ماند و سرگرمی ندارد و یا ناراحتی به علت از دست دادن صاحب مورد علاقه و یا جفت همنوعش می تواند باعث ناراحتی روانی و در نتیجه پرکنی گردد.

طوطی ها هوش بسیار زیادی دارن و حیوانات بسیار حساسی هستن در طی تحقیقاتی که شده نشان داده شده طوطی ها در بین حیوانات از درک روانی و ذهنی بسیار بالایی برخوردارن بنابراین رفتار نادرست با حیوانی با این خصوصیات وی را در معرض ناهنجاری های رفتاری قرار می دهد.



در زیر عواملی که می تواند باعث پر کنی می شود را ذکر می کنیم کاغذ مداد برداشته و عوامل را یادداشت کنید ولی همیشه به یاد داشته باشین همه طوطی ها از لحاظ رفتاری مثل هم نیستن و تفاوت هایی با هم دارن.

اولین و مهمترین عامل پرکنی در طوطی های در اسارت استرس می باشد. طوطی ها مانند سایر حیوانات خانگی اهلی نیستن به خصوص طوطی هایی که از جنگل گرفته می شون کاملا وحشی بوده و به شدت از انسان ترس و وحشت دارن تصاویر رازبقا مربوط به طوطی سانان را نگاه کنید می بینید با نزدیک شدن دشمن که انسان هم در راس قرار دارد به صورت گروهی فرار می کنند.


از جمله موارد دیگر توجه به شیوه زندگی طوطی در جنگل است طوطی ها فعال هستن و همیشه بطور دسته جمعی دیده می شون فواصل بسیار زیاد پرواز می کنند , ساعات زیادی برای پیدا کردن غذا سپری می کنند , با افراد گروه روابط و تعامل دارن , جفت گیری می کنن و بچه هایشان را بزرگ می کنند.


خوب حال شرایط در اسارت به چه گونه است؟


ساعات طولانی در قفس بودن , شانسی برای پرواز ندارن چون معمولا بالهایشان برای برخورد نکردن به لوازم منزل و خطر کوتاه شده , طوطی ها معمولا به همراه همنوعانشان نگهداری نمی شون آنها عادت به تو جمع بودن و ارتباط دارن ولی این امکان در اکثر خانه ها فراهم نیست.



با وجود این شرایط طوطی دوست انسانی هم ندارن و ساعت ها تنها در قفس محبوس می ماند بدون سرگرمی کاملا طبیعی است که دچار جیغ زدن ها ممتد , گاز گرفتن های عصبی و پر کنی شود.



ترجمه:شهرزاد
ادامه دارد.....