تهران- ایرنا- رییس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور گفت: مخالفت سازمان محیط زیست با تولید ماهی تیلاپیا در کشور از هشت سال گذشته تاکنون، پرورش زیرزمینی این نوع ماهی را در برخی استان های جنوبی، مرکزی و حتی شمالی کشور در پی داشته است.




به گزارش خبرنگار اقتصادی ایرنا، «محمد پورکاظمی» امروز (یکشنبه) در همایش علمی توسعه پایدار آبزی پروری که با محور تولید تیلاپیا در سازمان شیلات ایران برگزار شد، افزود: برخی گزارش ها نشان می دهد برخی واحدهای پرورشی به دلیل نبود مجوز تولید و ضعف نظارت، به تولید غیرقانونی ماهی تیلاپیا دست زده اند که می تواند با ورود تیلاپیا به آبهای ازاد تنوع زیستی و محیط زیست را به مخاطره اندازد.

به گفته وی، 70 تن ماهی تیلاپیای آماده فروش نشان از میزان بالای تولید غیرمجاز این ماهی در کشور است.
وی افزود: اگر سازمان حفاظت محیط زیست با پرورش این گونه ماهیان در محیط های بسته موافقت کند این واحدها تحت نظارت قرار می گیرند.

به گفته وی، 140 کشور مانند ترکیه، عراق، کویت، عربستان، امارات، پاکستان، افغانستان و روسیه تیلاپیا تولید می کنند اما ایران با مصرف سالیانه تا 16 هزارتن فیله ماهی تیلاپیای وارداتی (معادل 32 هزارتن ماهی) به ارزش 20 میلیون و برخورداری از ظرفیت و شرایط تولید در داخل کشور، اجازه تولید این ماهی را ندارد.


** امکان تولید سالیانه بیش از 50 هزارتن تیلاپیا


پورکاظمی تصریح کرد: طبق مطالعات صورت گرفته پرورش این ماهی در محیط های بسته و مناطق پیشنهادی همچون یزد، مرکزی، قم و سمنان که به آبهای ازاد راه ندارند، نه تنها مناسب است بلکه می توانیم سالیانه بیش از 50 هزارتن تولید داشته باشیم.
به گفته وی، در سال 1388 عده ای از کارشناسان موسسه تحقیقات علوم شیلات، سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان دامپزشکی کشور به فیلیپین اعزام شدند و پس از بازدید و بررسی، ماهی تیلاپیا از گونه نیل برای فعالیت های تحقیقاتی به کشور وارد شد.
ماهی تیلاپیای نیل از سریع الرشدترین و کم خطرترین گونه هاست که آن زمان به منطقه بافق یزد برای نگهداری و فعالیت های تحقیقاتی منتقل شد که از بیش از 20 پروژه تحقیقاتی درباره تکثیر، پرورش، تغذیه، فیزیولوژی، تولید مثل، تغییر جنسیت، ژنتیک و مدیریت پرورش نتایج مطلوبی به دست آمد و 100 درصد این گونه به نر تبدیل شد که برای اکوسیستم هیچ خطری ندارد.
در برابر، تیلاپیای زیلی از آبهای عراق وارد اروندرود شده و دارای رشد کند و صید کم است که می تواند اکولوژی منطقه را تحت تاثیر قرار دهد.

رییس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور گفت: بررسی ها نشان می دهد تولید ماهی تیلاپیا در فضایی کمتر از 1000 مترمربع، در سیستم بسته گلخانه ای، با آب غیرشیرین در زمین غیرکشاورزی میسر است و به ازای هر هکتار 100 تن ماهی تیلاپیا تولید می شود؛ درحالی که ماهی های دیگر در هر هکتار فقط پنج تن تولید دارند؛ یعنی تولید تیلاپیا 20 برابر تولید گونه های دیگر ماهی در واحد سطح است.
وی افزود: تولید ماهی تیلاپیا علاوه بر اشتغالزایی و ارزآوری مناسب، کاهش 10 برابری مصرف آب و جلوگیری از خروج ارز را به دنبال می آورد.



** ایجاد 10 مزرعه نمونه پرورش تیلاپیا


رییس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور گفت: نشست های متعدد سازمان شیلات، موسسه تحقیقات علوم شیلاتی و سازمان محیط زیست در حضور معاون اول رییس جمهوری با هدف توافق درباره ایجاد 10 مزرعه آزمایشی پرورش ماهی تیلاپیا در اطراف مرکز تحقیقات بافق یزد انجام می شود.
وی افزود: توسعه آبزی پروری در کنار حفظ تنوع زیستی و محیط زیست امکانپذیر است و بسیاری از کشورها این کار را انجام داده اند.
پورکاظمی اضافه کرد: اکنون برخی کشورها مانند امارات، قطر و عراق متقاضی دریافت بچه ماهی تیلاپیا از ایرانند که می تواند در ارزآوری موثر باشد.

رییس موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور اعلام کرد تیلاپیا با 6 میلیون تن تولید جهانی پس از کپورماهیان دومین گونه پرتولید است که تا سال 2020 این میزان به 10 میلیون تن می رسد.

به گزارش ایرنا، همایش علمی توسعه پایدار آبزی پروری امروز با حضور پروفسور «پیتر ادواردز» کارشناس بین المللی آبزی پروری و محیط زیست و «راجر پولین» کارشناس بین المللی آبزی پروری و تیلاپیا برگزار شد.
این کارشناسان انگلیسی تبار بیش از 40 سال از زندگی خود را به تحقیق درباره ماهی تیلاپیا و توسعه آن در تایلند و فیلیپین اختصاص داده اند.

موسسه تحقیقات علوم شیلاتی ایران دارای 99 سال سابقه فعالیت علمی و تخصصی در بخش شیلات است.