رفتار عجیب جانورانی که توضیح علمی و منطقی ندارد

[RAMIN]

وبسایت روزیاتو : محققان حوزه جانورشناسی روز به روز چیزهای بیشتری را در مورد جانوران کشف می کنند و هر بار نیز راز بزرگی از زندگی این موجودات شگفت انگیز حل می شود. همه می دانیم که جانوران کارهایی را به صورت منظم و مرتب انجام می دهند و این کارها به صورت عادت درآمده که گاهی مادرزادی و گاهی اکتسابی هستند. البته باید اعتراف کرد که ما هنوز چیزهای زیادی را در مورد جانوران نمی دانیم که سال ها و شاید قرن ها طول بکشد که جوابی برای این رفتارهای عجیب و غریب حیوانات پیدا کنیم. در ادامه ی این مطلب می خواهیم شما را با حیواناتی آشنا کنیم که به دلیل رفتارهای خاص مورد توجه و تحقیق قرار گرفته اما هنوز هیچ جواب درستی در مورد علت بعضی از رفتارهای خاص آن ها ارائه نشده است.

۱- چرا گاوها هنگام چریدن رو به شمال یا جنوب می ایستند؟

برای انسان ها فرقی ندارند که هنگام غذا خوردن رو به کدام سمت ایستاده باشند اما این مسئله برای گاوها اهمیت دارد و تقریباً هر گاوی در اقصی نقاط جهان هنگام ناهار رو به شمال یا جنوب خواهد ایستاد. اگر چه ما می دانیم که آن ها چگونه این کار را انجام می دهند اما هیچ نمی دانیم که دلیل این شیوه ی چریدن چیست. بر اساس مطالعات اتجام گرفته، گاوها می توانند میدان مغناطیسی زمین را حس کرده و بدن خود را در هنگام چریدن با آن هماهنگ کرده و رو به شمال یا جنوب بایستند، درست مانند یک قطب نما.

محققان آلمانی که این موضوع جالب را کشف کرده اند، دریافته اند که جانوران دیگری مانند آهو ها نیز رفتار مشابهی دارند و ظاهراً هیچ دلیل خاصی برای این روش جالب وجود ندارد. پرندگان برای جهت یابی در طول دوران مهاجرت، بدن خود را با میدان مغناطیسی زمین هماهنگ می سازند اما آیا تا به حال دیده اید که گاوی مهاجرت کند، حتی به اصطبل بغلی؟ در واقع پستانداران هیچ گاه به روش پرندگان از میدان مغناطیسی زمین برای مهاجرت استفاده نمی کنند هر چند مهاجرت نیز در میان پستانداران دیده می شود اما مهاجرت در این دسته از جانوران بدون توجه به میدان مغناطیسی زمین انجام می گیرد. البته باید بدانید که به ندرت پیش می آید جانوران کاری را بی هدف انجام دهند زیرا تلف کردن زمان بدون هیچ دلیل خاصی به معنای از بین بردن زمان ارزشمندی است که می تواند برای خوردن غذا به کار برده شود.

پس بدون شک گاوها نیز از رو کردن به شمال یا جنوب در حال چریدن دلیل خاصی دارند. شاید این موضوع بدین دلیل باشد که در روزگاران گذشته این گاوها نیز مانند پستانداران وحشی دیگر مهاجرت می کردند و در واقع رو کردن به شمال یک ویژگی باقیمانده از دوران تکامل این پستاندار باشد. البته این موضوع فقط در حد یک نظریه بوده و هنوز دلیل علمی و مستدلی برای این رفتار عجیب گاوها ارائه نشده است.

---

۲- چطور جانوران می توانند وقوع زمین لرزه را از چند روز یا چند هفته قبل پیش بینی نمایند؟

مطالعات نشان داده که جانوران می توانند وقوع زمین لرزه را دقایقی قبل از آن حس کنند و این قابلیت جانوران در روزگاران بسیار دور نیز کشف شده بود. حتی دلیل این موضوع نیز مشخص شده است: بر اساس تحقیقات موسسه ی تحقیقات زمین شناسی ایالات متحده از هر زمین لرزه دو نوع موج متفاوت ساتع می شود. یکی از این امواج، امواج بزرگ S نامیده می شوند و امواج دیگر که بسیار کوچک تر بوده و امواج P نام دارند و کمی قبل از رسیدن امواج S خود را نشان می دهند. جانوران، برخلاف انسان ها می توانند امواج P را حس کنند از این رو زمانی که این امواج را حس می کنند می دانند که زمان فرار رسیده است.

پس اگر حیوانات خانگی شما ناگهان ترسیده و با رفتار عجیب به سمت ارتفاعات فرار کردند حتما به دنبال آن ها بروید زیرا در حدود ۵ ثانیه آینده همه چیز در اطراف شما به لرزه درخواهد آمد. اما موضوع گیج کننده این است که برخی از جانوران می توانند وقوع زمین لرزه را از روزها یا حتی هفته ها قبل متوجه شوند.

بر اساس گزارش های تاریخی، در سال ۳۷۳ قبل از میلاد مسیح زلزله ی عظیم و مخربی در یونان باستان رخ داد اما روزها قبل از وقوع زلزله، موش ها، مارها و حتی هزارپاها نیز از محل فرار کردند و بدین ترتیب ساکنان آن منطقه دریافتند که اتفاق ناخوشایندی در راه است. تا به امروز مشخص نشده که جانوران چطور این موضوع را روزها قبل از وقوع آن حس می کنند.

بر اساس مطالعات یک محقق به نام جزوف کیرشوینگ، به نظر می رسد که علائم متعددی برای وقوع زلزله وجود دارد که بسیاری از آن ها هفته ها قبل از وقوع زلزله خود را نشان می دهند اما انسان به هر دلیلی هنوز آن ها را کشف نکرده و متوجه آن ها نشده است اما حیوانات به خوبی آن ها را درک می کنند. این تئوری منطقی به نظر می رسد هر چند که هنوز هیچ نشانه ای در این خصوص یافت نشده است.

---

۳- چرا شامپانزه ها با یکدیگر وارد نبردهای خونین گروهی می شوند؟

شامپانزه ها به همان اندازه که روی دوچرخه جذاب و دوست داشتنی جلوه می کنند در واقعیت بدجنس و خشن خواهند بود. این گونه ی جانوری در واقع ان قدر بدجنس است که هم نوع خود را شکار کرده، می کشد و او را با ولع تمام خواهد خورد. از همه بدتر این که این گونه ی جانوری چنین رفتار وحشیانه ای را به صورت کاملاً هماهنگ شده، با روش های خاص، به صورت گروهی انجام می دهد که در واقع می توان عبارت «جنگ» را برای ان به کار برد. بله باور نکردنی است اما بارها و بارها دیده شده که یک گروه یا قبیله از شامپانزه ها به گروه مجاور حمله کرده اند پس باید بدانید که داستان فیلم های «سیاره میمون ها» (Planet Of the Apes) چندان هم فانتزی و غیرواقعی نیست.

از آن جایی که این گونه ی جانوری مانند بسیاری از گونه های دیگر تنها برا سیر کردن شکم خود شکار می کند، دلیل چنین رفتار شبه بشری شامپانزه ها مشخص نشده است. البته تئوری های مختلفی در این مورد وجود دارد. یکی از محققان دانشگاه هاروارد به نام ریچارد ورانگام تئوری جالب اما تاریکی دارد. به عقیده ی ورانگام، شامپانزه ها به هم اعلان جنگ می دهند زیرا ذاتاً موجودات خشنی هستند درست شبیه آن چه که در مورد انسان ها صدق می کند. از آن جایی که شامپانزه ها و انسان ها اشتراکات بسیاری دارند و از یک خانواده هستند،ورانگام نتیجه می گیرد که دلیل خشونت گروهی شامپانزه ها نیز می توانند دلیل مشابهی مانند خشونت انسان ها داشته باشد.

البته برخی دیگر نیز این ایده که ژن خشونت و جنگ در خون شامپانزه ها وجود دارد را مردود دانسته اند و اعلام کرده اند که دلیل خشونت های گروهی دسته های شامپانزه ها علیه یکدیگر دخالت انسانی در زندگی آن ها بوده است. در واقع انسان ها در حال بریدن درختان و تخریب جنگل ها در مقیاس گسترده هستند و به همین دلیل باعث شده اند که قلمرو شامپانزه ها به شدت کاهش یابد و همین موضوع شامپانزه ها را به سمت خشونت بیشتر و درگیری های شدید گروهی سوق داده است. علاوه بر این انسان ها به شامپانزه ها غذاهایی می دهند که در طبیعت یافت نمی شود و به همین دلیل شامپانزه ها برای بدست آوردن این غذاهای خوشمزه اما نایاب رو به خشونت آورده و به شدت با هم درگیر می شوند.

---

۴- کوسه ها چکونه مسیریابی می کنند؟

چیزهای زیادی در مورد کوسه ها وجود دارد که ما نمی دانیم، برای مثال ما دقیقا نمی دانیم که این جانوران دریایی چگونه علی رغم تاریک بودن اقیانوس ها، خالی بودن و فضای آبی آن ها مسیر خود را پیدا می کنند. در واقع کوسه ها بدون این که تلاش زیادی داشته باشند هر کجا که بخواهند می روند و بعضی مواقع این سفر آن ها هزاران مایل را در بر می گیرد بدون این که کوسه ها گم شوند. هنوز محققان نتوانسته اند دریابند که این گونه ی جانوری شگفت انگیز چگونه مسیر خود را در اقیانوس ها پیدا می کند. محققان کالیفرنیایی بر این باورند که کوسه ها با استفاده از حس بویایی شان مسیریابی می کنند.

در این مطالعات گروهی از کوسه ها به محلی در ۱۰ کیلومتری محل زندگی خود برده شدند و سپس توپ هایی پر شده از پارچه ی کتان در بینی آن ها قرار داده شد و در کمال ناباوری دیده شده که کوسه ها در مسیر مخالف محل زندگی خود به حرکت درآمدند. کوسه هایی که در بینی آن ها چیزی قرار داده نشده بود خیلی سریع مسیر درست را در پیش گرفته و به کمین گاه های خود بازگشتند اما دیگر کوسه ها کاملاً بی هدف و خیلی آرام و کند حرکت کرده و به هر طرف سرک می کشیدند. این موضوع نشان می دهد که کوسه ها بو می کشند. بر اساس مطالعات انجام گرفته، هر چه به خشکی نزدیک تر شویم مولکول های شیمایی بیشتری وجود دارد و کوسه ها این موضوع را حس کرده و هر جا که بخواهند می روند.

اما برخی دیگر بر این باورند که این رفتار عجیب در کوسه ها به دلیل مسدود شدن حس بویایی آن ها نبوده بلکه آن ها به دلیل قرار گرفتن پارچه های کتانی در بینی شان دچار وحشت و سردرگمی شده و در نتیجه به ان عکس العمل نشان داده اند.

---

۵- چرا جانوران با هم بازی می کنند؟

شاید جواب این سوال بسیار ساده باشد: جانوران با هم بازی می کنند زیرا این کار لذت بخش است! علاوه بر این، جانوران با بازی کردن چیزهای زیادی را می آموزند. آموزش های بازی- مبارزه به آن ها یاد می دهد که در واقعیت چگونه بجنگند، به مدت طولانی با هم دوست باشند و غیره. اما اگر بیشتر به این موضوع فکر کنید در می یابید که این موضوع دستکم برای جانوران منطقی به نظر نمی رسد. بازی کردن به این معنا خواهد بود که جانوران مقداری از وقت خود را بیهوده هدر می دهند.

اما جانوران کارهای مهم تری دارند: باید غذا بخورند، مواظب بچه های خود باشند، تولید مثل کنند، مهمتر این که مواظب شکارچیان و خطراتی که در اطراف آن ها قرار دارد باشند. پس چه دلیلی دارد زمان باارزش خود را به گشت و گذار و بازی بیهوده گذراند در حالی که می توان از آن برای شکار، جفت گیری و افزایش شانس زنده ماندن استفاده نمود؟ مهم تر از آن این است که ایده ی یادگیری از بازی ها تاکنون هیچ گاه به طور علمی بررسی نشده و به اثبات نرسیده است و در واقع بسیاری از جانوران جوان چیز زیادی از بازی کردن با یکدیگر نمی آموزند.

پس باید یک دلیل واقعی برای این که چرا جانوران بازی می کنند وجود داشته باشد. هر چند تئوری های مختلفی در این مورد ارائه شده اما هنوز علت واقعی و علمی چنین موضوعی مشخص نشده است. برخی از تحقیقات نشان داده جانورانی که با هم بازی می کنند بهتر با استرس کنار می آیند، یا در آینده مستقل تر خواهند بود اما این موضوع در مورد تمامی گونه های جانوری صدق پیدا نمی کند. نکته ی دیگر این که در میان جانوران بازی های بسیار متنوعی وجود دارد که نمی توان عملکرد همه ی آن ها را یکی دانست.

[RAMIN]

وبسایت روزیاتو : امروزه بیش از گذشته بحث تحقیق در مورد حیات وحش و تلاش برای نجات آن ها به یک موضوع مهم و حیاتی تبدیل شده است زیرا گونه های جانوری متعددی منقرض شده و گونه های دیگری نیز در معرض انقراض قرار دارند. بدون شک جانوران زیبایی های خاص خود را داشته و انسان از تماشا کردن زندگی و حرکات آن ها لذت می برد. همچنین انسان در بسیاری از اختراعات پیشرفته ی خود از جانوران و رفتارهای خاص آنان الهام گرفته است.

بدین ترتیب در طول تاریخ و به ویژه در دهه های گذشته، انسان ها مطالعات گسترده و مبسوطی را در مورد زندگی جانوران انجام داده و پرده از رازهای مهمی در مورد جانوران برداشته اند. با این وجود هنوز هم برخی از گونه های جانوری رفتارها و عادات بسیار عجیبی دارند که دلیل آن ها همچنان ناشناخته باقی مانده است. در قسمت اول این مطلب شما را با تعدادی از این رفتارهای ناشناخته و رازآلود آشنا کردیم و اکنون قصد داریم تعدادی دیگر از این رفتارها که هیچ توضیح قابل قبولی برای آن ها وجود ندارد را برای شما بازگو کنیم. با ما همراه باشید.

۶- چرا کلاغ ها کینه ای هستند؟

کلاغ ها موجودات بسیار باهوش و البته ترسناکی هستند و مطالعات محققان دانشگاه سیاتل نشان داده که این پرندگان نه تنها صورت انسان هایی که آن ها را به بند کشیده بودند به یاد می آورند بلکه چنان کینه ای از این انسان ها به دل می گیرند که حتی سال ها بعد نیز به این افراد حمله کرده، آن ها را نوک زده و فضولات خود را روی سر آن ها می ریزند. بنابراین کلاغ ها به شدت موجودات انتقام جویی هستند. البته این که چرا آن ها چنین کاری را انجام می دهند اصلاَ روشن نیست.

کلاغ ها هم مانند دیگر پرندگان می توانند همه چیز را فراموش کرده و انسان هایی که با آن ها به هر نحوی بدرفتاری داشته اند را ببخشند اما در واقع از این کار سر باز می زنند. نظریات زیادی نیز در مورد این رفتار عجیب کلاغ ها وجود ندارد و ما واقعاً نمی دانیم که چرا کلاغ ها دست به چنین رفتارهای کینه توزانه ای می زنند. ما می دانیم که کلاغ ها حافظه ی بسیار قوی و فوق العاده ای دارند.اما چه دلیلی وجود دارد که بعد از گذشت سال ها نیز به کسانی که دوست ندارند حمله می کنند؟ هنوز جوابی برای این سوال ارائه نشده است.

---

۷- چرا مورچه های تنها خیلی زود می میرند؟



مورچه ها جانوران بسیار اجتماعی هستند، اگر یک مورچه را در اطرافتان ببینید بدون شک میلیون ها مورچه ی دیگر نیز در همان حوالی پرسه خواهند زد که در برخی از موارد تعداد آن ها به ۱۵ میلیون مورچه نیز خواهد رسید. اما مطالعات نشان داده که دلیل اجتماعی بودن مورچه ها و زندگی کردنشان در اجتماعات بزرگ تنها به این دلیل نیست که تعداد بیشتر به معنی قدرت بیشتر است. به نظر می رسد دلیل دیگر این باشد که این مورچه ها در صورت تنها ماندن خیلی سریع خواهند مرد. بر اساس مطالعاتی که توسط محققان دانشگاه لوزان سوییس انجا گرفته، گونه از مورچه های نجار با نام علمی «Camponotus fellah» در صورتی که از دیگر مورچه های هم خانواده ی خود جدا شوند به شدت رنج خواهند کشید.

در حالی که مورچه ها در اجتماعات خود بیش از ۲ ماه زنده خواهند ماند (عمر متوسط مورچه ها ۶ تا ۱۲ هفته است) اما مورچه های تنها خیلی زود و در عرض کمتر از ۶ روز جان خود را از دست می دهند و در این برهه ی کوتاه نیز می توان غم و اندوه را در رفتارهای آنان به وضوح مشاهده کرد. این مورچه ها در تنهایی بسیار بیشتر راهپیمایی کرده و غذا خوردن آن ها نیز بی ملاحظه و بسیار بد بود. در واقع آن ها به همان اندازه ی قبل غذا می خوردند اما بخش زیادی از این غذا هیچ گاه قسمت چینه دان (جایی در معده ی مورچه که غذا فرآوری شده و برای تغذیه نوزادان بازگردانده می شود) را ترک نمی کرد.

آن ها بی هدف راه می رفتند و غذایی که می خوردند به ندرت هضم می شد در نتیجه این مورچه ها پس از مدت کوتاهی از گرسنگی می مردند. علت این موضوع هنوز برای محققان مشخص نشده هرچند شبیه حالت افسرده شدن در انسان است، اما چرا عادت ها هضم غذایی آن ها در تنهایی تا این حد تغییر پیدا می کند؟ چرا غذا تا این حد بلااستفاده در چینه دان آن ها باقی می ماند؟ چرا مورچه های تنها تا این حد راه می روند؟ آیا آن ها به دنبال خانواده یا همنوعان خود می گردند؟ در حال حاضر محققان هیچ جوابی برای این سوالات ندارند.

---

۸- چرا مهاجرت کوسه سفید بزرگ تا این حد عجیب و نامنظم است؟



در مقایسه با کوسه های معمولی، چیزهای بسیار کمتری را در مورد کوسه های سفید بزرگ می دانیم زیرا هرگاه محققان سعی کرده اند که در اسارت روی این گونه ی خارق العاده تحقیق کنند کوسه ی سفید خیلی زود مرده است. یکی از رازهای بزرگ در مورد رفتارهای کوسه های سفید در مورد مقصد آن ها و شیوه ی رسیدنشان به این مقصد است. بر اساس مطالعات جانورشناسان، کوسه های سفید عجیب ترین الگوی مهاجرتی را در میان دیگر کوسه ها دارند. در حالی که کوسه های دیگر در یک مسیر مشخص خود را به مقصدشان می رسانند، کوسه ی سفید به صورت زیگزاگ و شانسی مهاجرت می کند و به نظر می رسد که هیچ الگو و برنامه ی مدونی برای این کار ندارد.

برخی در طول مسیر نزدیک ساحل می مانند و برخی دیگر در عمق اقیانوس به پیش می روند. برخی از انواع کوسه های سفید در فصل تابستان به سمت شمال می روند و در فصل زمستان نیز راه جنوب را در پی می گیرند، درست مانند همان کاری که پرندگان انجام می دهند اما این روش در مورد همه ی نهنگ های سفید صدق نمی کند. کوسه های سفید نر، ماده و حتی کوسه های کوچک و جوان نیز مسیرهای متفاوتی را برای رسیدن به مقصد طی می کنند. محققان با نشانه گذاری توانسته اند مقصد بسیاری از این کوسه ها را مشخص نمایند. در واقع کوسه های سفید آب های سواحل کالیفرنیا و مکزیک خود را به نقطه ای در مرکز اقیانوس آرام می رسانند اما نمی دانیم که چرا این کوسه ها مسیرهای متفاوتی را برای رسیدن به این نقطه طی می کنند یا اینکه هدف آن ها از رفتن به این نقطه چیست و در آن جا چکار می کنند.

شاید برای جفت گیری باشد هرچند نمی توان این موضوع را تایید کرد زیرا این محدوده ی تجمع بسیار وسیع و در عمق بسیار زیاد بوده که استفاده از روش نشانه گذاری را غیرممکن می سازد. همچنین به نظر می رسد که کوسه های سفید نر و ماده مدت زیادی در کنار هم باقی نمی مانند پس بعید است که تنها دلیل آن ها برای گرد هم آمدن در این نقطه ی وسیعی جفت گیری باشد یا دستکم این که اگر برای جفت گیری باشد هم این پروسه را با سرعت بسیار زیاد انجام خواهند داد. روش مهاجرت کوسه های سفید در دیگر نقاط جهان نیز به صورت نامنظم و شانسی بوده و همین موضوع بر عجیب بودن ماجرا می افزاید. برای مثال کوسه های سفید استرالیایی، معمولاً به ساحل می آیند اما هیچ نقطه ی تجمعی در نزدیکی ساحل ندارند.

---

۹- فاخته های جوان از کجا می دانند که دقیقاً باید به کجا مهاجرت کنند؟



معمولاً مهاجرت پرندگان موضوع بسیار پیچیده ای نیست: نوزادان مادرانشان را هر جا که بروند تعقیب خواهند کرد اما این موضوع در مورد نوزاد فاخته ها متفاوت است زیرا در واقع این جوجه ها مادر ندارند. موضوع از این قرار است که فاخته ی مادر تخم های خود را در لانه ی پرنده ی دیگری می گذارد و دیگر کاری با آن ها نخواهد داشت. در واقع پس از باز شدن تخم، جوجه ی فاخته توسط پرنده ی دیگری تغذیه شده و بزرگ خواهد شد. نکته ی گیج کننده این است که این جوجه پس از پرواز کردن و با توجه به این که توسط هیچ فاخته ای بزرگ نشده و آموزش ندیده، با هیچ فاخته ای سر و کار نداشته است چطور می تواند مسیر مهاجرت خود را بیابد.

جالب این که نمی توان پای تقلید را به میان کشید زیرا فاخته ها به صورت انفرادی مهاجرت می کنند. این فاخته ها بدون وجود خانواده یا دسته ای در فصل زمستان خود را به آفریقا می رسانند و هیچ کس نمی داند این فاخته ها چطور موفق به انجام این کار می شوند. حتی اگر آن ها را از محل زندگی خود جدا کرده و در مکان بسیار دوری نیز رها کرد آن ها در نهایت راه آفریقا را پیدا کرده و در پیش می گیرند. بدین ترتیب اگر چه می دانیم فاخته های جوان در نهایت مسیر خود را به سرعت پیدا می کنند اما نمی دانیم دقیقاً چطور بدون کمک از دیگر همنوعان خود به این مهم دست می یابند.

برخی بر این باورند که از آن جایی که فاخته ها در آفریقا تکامل یافته اند، مکان جغرافیایی آفریقا در دی ان ای این گونه ی خاص نهادینه شده است. اگر چه این تئوری در ظاهر منطقی به نظر می رسد اما هیچ تحقیق صحت آن را به اثبات نرسانده است. تنها چیزی که می دانیم این است که آن ها ناگهان احساس سرما کرده، سپس در مسیر عکس حرکت کرده تا هوایی خوب و گرم را در اطراف خود حس نمایند. اما پیچیدگی دیگر این است که چرا آن ها به نقاط گرم دیگری مانند استرالیا یا آمریکای جنوبی نمی روند؟ چرا همیشه آفریقا؟ هنوز چیزی نمی دانیم.