معاون تنوع زیستی سازمان محیط زیست؛
مخالف احداث هرگونه سازه در آشوراده هستیم



تهران- ایرنا- معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست تاکید کرد: با احداث هیچ سازه ساختمانی در آشوراده موافقت نکرده ایم و مخالف هرگونه اقدامی در این زمینه هستیم.








به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، فرهاد دبیری روز شنبه در مراسم رونمایی از اطلس مهره داران در جمع خبرنگاران افزود: گردشگری بر مبنای یک طرح کلی است و خاص آشوراده هم نیست، تمام مناطق چهارگانه سازمان حفاظت محیط زیست در قالب طرح های مدیریتی دارای زون بندی (بخش بندی) هستند و زون گردشگری نیز دارند.

وی افزود: چند سال پیش بخشنامه ای را به استان ها ارسال کردیم تا ظرفیت زون گردشگری خود را بررسی و اعلام کنند که چه ظرفیتی برای گردشگر وجود دارد، چون معتقد هستیم اگر قرار باشد زمینه بهره برداری پایدار از مناطق فراهم شود، سالم ترین نوع آن طبیعت گردی است، البته به شرط این که در زون های تحقیقاتی نباشد بلکه در زون های گردشگری باشد، به واقع تمام دنیا زون های گردشگری دارند.

دبیری ادامه داد: اکنون استان های دیگر هم به معرفی زون های خود به صورت پایلوت روی آورده اند، قبل از این که مساله آشوراده مطرح شود، طرح گردشگری برای پناهگاه حیات وحش نزدیک پارک ملی 'خبر' و پناهگاه حیات وحش ' روچون ' در استان کرمان تصویب شد و برای چند نقطه دیگر هم پیشنهاداتی داده شد که در حال بررسی است، بنابراین طرح گردشگری فقط مختص آشوراده نیست.

دبیری افزود: آشوراده یک پشتوانه تنش زا در گذشته دارد، از این رو مساله آن بیشتر دیده و مطرح شده است، کل جزیره آشوراده طبق طرح مدیریتی از گذشته تا به امروز زون گردشگری پناهگاه حیات وحش میانکاله است، چون کل جزیره در مقایسه با وسعت پناهگاه بسیار کم است و حدود 380 هکتار برای این طرح در نظر گرفته شده است.

وی ادامه داد: متقاضی یعنی استانداری استان گلستان، دو سال پیش طرح را داد، این مدت رفت و برگشت صورت گرفت و در نهایت سازمان محیط زیست از کل 380هکتار با 10 درصد یعنی 38 هکتار موافقت کرد، البته برای این میزان هم با احداث هیچ نوع تاسیسات گردشگری به معنایی که در جاهای دیگر وجود دارد، موافقت نکرده است.

معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر این که با هیچ سازه ساختمانی موافقت نشده است، گفت: فقط بر اساس معیارهای پذیرفته شده در تمام دنیا، با یک ظرفیت محدود اجازه گردشگری داده خواهد شد و در نهایت اقامتگاه بوم گردی ( اکولاژ) احداث می شود.

دبیری ادامه داد: البته این هم هنوز به مرحله نهایی نرسیده است، چندین بار این طرح از ناحیه مهندسان مشاور مختلف مورد بررسی قرار گرفت، کار کارشناسی انجام شد و اعلام کردیم به شرطی موافقت خواهیم کرد که شروط ما را رعایت کنید و البته هنوز جوابی نگرفته ایم، بنابراین هنوز هیچ اقدامی صورت نگرفته است.

وی افزود: بعد از تمام این مراحل، طرح در کمیته ملی طبیعت گردی مورد بررسی قرار خواهد گرفت و بعد از آن در کمیته ماده 2 ارزیابی زیست محیطی بررسی می شود بنابراین راه طولانی در پیش دارد.
دبیری تاکید کرد: در توافقنامه سال های گذشته، هتل پیش بینی شده بود که مخالف آن بودیم و پیشنهاد دادیم اگر بخواهید مراکز اقامتی به صورت هتل داشته باشید، باید خارج از محدوده آشوراده و پناهگاه حیات وحش باشد مثلا در بندر ترکمن احداث کنید، در داخل منطقه زون گردشگری با احداث هیچ هتلی موافقت نکردیم و نخواهیم کرد.

وی به احداث آکواریوم در این زون گردشگری هم اشاره کرد و گفت: هر جا که گردشگر بخواهد وارد شود، باید با نمونه های جانوری آن منطقه آشنا شود، مثلا ممکن است حتی در منطقه ای دیگر اجازه ایجاد یک سایت پرنده نگری را بدهیم که امری طبیعی است.
وی افزود: بخشی از منطقه مستثنیات هم دارد که اگر بتوانند در آنجا آکواریوم داشته باشند مشکلی پیش نخواهد آمد، سازمان محیط زیست بی جهت مخالفت و یا موافقت نمی کند.


چندی پیش در برخی رسانه ها اعلام شد که رییس سازمان حفاظت محیط زیست با ارسال نامه ای به استاندار گلستان با احداث مستثنیات مانند هتل در آشوراده موافقت کرده است، اما سازمان حفاظت محیط زیست برای تنویر افکار عمومی متن نامه یاد شده را امروز در اختیار خبرنگاران قرار داد که به شرح ذیل است.


سلام
به نام خدا
جناب آقای دکتر صادقلو
استاندار محترم استان گلستان
موضوع: طرح طبیعت گردی جزیره آشوراده
با سلام و احترام

بازگشت به نامه شماره 15309/3/95 مورخ 1/6/95 معاون محترم امور عمرانی استانداری و پیرو نشست اخیر و بازدید صورت گرفته از جزیره آشوراده در راستای اجرایی شدن مصوبه کاروان تدبیر و امید در استان گلستان، ضمن بررسی آخرین نسخه طرح پیشنهادی استانداری، به اطلاع می رساند پیاده سازی طرح گردشگری فوق با ملحوظ نمودن شرایط و توصیه های زیر و رعایت ضوابط و مقررات متعارف مورد تأیید می باشد؛
همچنین انتخاب مجری و سرمایه گذار برای انجام فعالیت های طبیعت گردی در جزیره آشوراده، طبق ابلاغیه شماره 158366 مورخ 9/10/92 دفتر معاون اول محترم رئیس جمهور پس از نهایی شدن و تصویب مشترک طرح مزبور در سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی وگردشگری صورت خواهد گرفت، از این رو با توجه به این که اجرای طرح مذکور نیازمند بهره گیری از اراضی منابع ملی است، طبعا موضوع مستلزم طرح در کمیته ملی طبیعت گردی بر اساس ماده 5 آیین نامه طبیعت گردی می باشد.
شایان ذکر است طرح گردشگری جزیره آشوراده مطابق قوانین و مقررات جاری، مشمول ارزیابی اثرات زیست محیطی و تایید در کمیته ماده2 جهت صدور مجوز برای آغاز فعالیت می باشد.


علی ایحال ضوابط مد نظر این سازمان که باید در طرح پیشنهادی رعایت شود عبارتند از:
تأییدات:
1. احداث یک مرکز بازدیدکنندگان و اقامتگاه های بوم گردی (اکولاژ) بر اساس ظرفیت برد گردشگری پهنه طبیعت گردی جزیره آشوراده
2. احداث موزه و نمایشگاه پرورش خاویار در محدوده تاسیسات شیلات، با توجه به امکانات موجود و برنامه های اداره شیلات در این خصوص
3. احداث سفره خانه سنتی با ضوابط معین و در حد ظرفیت برد گردشگری پهنه طبیعت گردی جزیره آشوراده
ضوابط:
4. تمام فعالیت ها و اقدامات مورد تأیید قابل انجام در جزیره آشوراده، صرفاً در محدوده طبیعت گردی تعیین شده در نقشه پیوست امکان پذیر می باشد.
5. ضروری است جانمایی کاربری ها در پهنه و مسیر طبیعت گردی تعیین شده در نقشه پیوست، متعاقبا توسط مشاور مربوطه همراه با نقشه سایت پلان و نقشه جزئیات تهیه و ارائه شود.
6.احداث باغ موزه حیات وحش مشروط بر عدم ایجاد باغ وحش و نگهداری نمونه های زنده (به دلیل احتمال شیوع بیماری های حیات وحش در پناهگاه میانکاله و تداخل گونه ها و...)، صرفاً با نمایش نمونه های تاکسیدرمی گونه های بومی منطقه و کشور و به عنوان بخشی از مرکز بازدیدکنندگان جزیره (با توجه به اهمیت مقوله آموزش در مراکز بازدیدکنندگان) قابل احداث بوده و ایجاد آکواریوم نیز با رعایت ضوابط خاص دفتر تخصصی سازمان، در مرکز بازدیدکنندگان قابل انجام است.
7. فعالیت های سایت ورزشی صرفا شامل برخی امکانات ورزشی غیر موتوری بوده و شامل احداث مجتمع ورزشگاهی نمی شود، زون تفرجی کودکان نیز شامل فعالیت های سبک بازی کودکان بوده و موکدا شامل احداث شهربازی نمی شود.
8. سایت ورزش ها و تفریحات آبی شامل پلاژ شنا، قایقرانی غیر موتوری و ماهیگیری است که بدون احداث هرگونه نهر و دریاچه مصنوعی و منطبق با ضوابط و مقررات خاص و با هماهنگی اداره شیلات اجرا می شود، محدوده غربی این سایت حداکثر در امتداد محدوده غربی پهنه طبیعت گردی مندرج در نقشه بوده و این سایت حداکثر تا200متری مجاز به پیشروی به داخل آب های خلیج گرگان می باشد.
9. راه تردد بازدیدکنندگان جزیره آشوراده صرفاً از مسیر آبی تردد قایقرانی بندر ترکمن و ازطریق اسکله گردشگری جزیره بوده و طراحی یک اسکله جدید به منظور ساماندهی قایق ها و ورود طبیعت گردان در منتهی الیه ضلع غربی محدوده 48هکتاری جزیره در نزدیکی مرکز بازدیدکنندگان و با رعایت ضوابط و ملاحظات زیست محیطی امکان پذیر خواهد بود.
10. ورود گردشگران مطابق با ظرفیت برد پهنه طبیعت گردی جزیره آشوراده صورت خواهد گرفت.
11. طراحی سازه ها با استفاده از روش های نوین اکوتکنیک و متناسب با شرایط محیطی با مصالح بومی و براساس اصول معماری منظر و ضوابط احداث اکولاژ مورد تأیید سازمان حفاظت محیط زیست، صورت می گیرد.
12. ضروری است نحوه تامین منابع آبی مورد نیاز و نحوه مدیریت پسماند و پساب به طور دقیق و مشخص اعلام گردد.
13. در مسیر طبیعت گردی گسترده جزیره، انجام فعالیت هایی نظیر پیاده روی، عکاسی، پرنده نگری، نجوم، اسب سواری و دوچرخه سواری امکان پذیر بوده که بدین منظور سازه های موقت قابل نصب در این زون شامل سایبان و آلاچیق های سبک، سکوی چادر، سرویس های بهداشتی سپتیکی، برجک دیدبانی و رصد پرندگان و ستارگان، کانکس های کوچک ارائه دهنده خدمات اولیه گردشگری و مراکز ارائه دهنده خدمات گردشگری نظیر دوچرخه سواری و اسب سواری می باشد.
توصیه ها:
14. با توجه به وجود رستوران موجود در جزیره، توصیه می گردد به
جای احداث رستوران جدید از فضای رستوران موجود استفاده به عمل آید.
15. عنوان دهکده صنایع دستی حاکی از انجام بارگزاری های سنگین بوده و در این خصوص صرفا ایجاد غرفه های ارائه کننده صنایع دستی و محصولات بومی و محلی به طور محدود امکان پذیر می باشد.
16. احداث مرکز پرورش و نمایش فوک خزری، با توجه به این که در حال حاضر مرکز امداد فوک خزری جهت رفع نیازهای پژوهشی و پشتیبانی در مجاورت تأسیسات شیلات وجود دارد، نیازی به احداث آن نبوده لیکن ساماندهی، ارتقاء و پشتیبانی از مرکز فوق در قالب مشارکت در طرح های حفاظتی جزیره آشوراده جهت ارتقاء فعالیت های حمایتی، حفاظتی و تفرجی آن مرکز توصیه می گردد.
17. تامین انرژی مجموعه حتی الامکان از انرژی های پاک و با بهره گیری از روش های نوین استفاده از انرژی خورشیدی، بازیافت آب باران، بازیافت مواد زائد و تهویه طبیعی صورت می گیرد.
18. جانمایی تمام پاسگاه ها و کیوسک های محیط بانی و گشت و کنترل بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست می باشد.
19. در طرح پیشنهادی، نحوه همکاری با سازمان حفاظت محیط زیست به جهت مشارکت در برنامه های حفاظتی جزیره آشوراده و نیز چگونگی مشارکت جوامع محلی، مطلبی ارائه نشده که لازم است این بخش نیز براساس مفاد مندرج در طرح مدیریت پناهگاه حیات وحش میانکاله، به طرح پیشنهادی اضافه گردد.
مغایرت ها:
20. ایجاد بازار روس ها و سایر بازارهای مشابه و نیز انجام فعالیت بالن سواری به دلیل همخوان نبودن ماهیت چنین کاربری هایی با سیستم های مدیریت زیست بومی و ذخیره گاهی که جایگاه بین المللی نیز دارد، امکان پذیر نمی باشد؛ بازار ماهی و میگو نیز به دلیل احتمال بالای آلودگی حاصله و محدودیت های صیدگاهی، در جزیره آشوراده جایگاهی ندارد.
توضیحات:
- تایید اجرای طرح به معنای موافقت با واگذاری مالکیت اراضی ملی در پناهگاه حیات وحش میانکاله تلقی نمی شود.
- با عنایت به استعلام اخیر، مشخص گردید حدود 12هکتار از اراضی موسوم به 48هکتاری واقع در منتهی الیه شرقی جزیره آشوراده نیز در حال حاضر جزء اراضی ملی بوده که به منظور اجرای طرح گردشگری منطبق با زون تفرجی تیپ II، قابل برنامه ریزی است.
- درخاتمه اضافه می نماید به منظور نظارت و پایش بر حسب انجام تعهدات سرمایه گذار آتی در فازهای ساخت و بهره برداری، حضور نماینده تام الاختیار معرفی شده از طریق سازمان متبوع در قالب ناظر زیست محیطی ضرورت دارد، بدین منظور ناظر تعیین شده موظف به ارائه گزارش ماهانه به ادارات کل حفاظت محیط زیست گلستان، مازندران و دفتر زیستگاه ها و امور مناطق بوده و شاخص های پایش و برنامه ارزیابی عملکرد طرح که متعاقبا توسط سازمان حفاظت محیط زیست اعلام می گردد، مبنای نظارت بر عملکرد طرح خواهد بود.


رونوشت:

جناب آقای دکتر جهانگیری معاوم اول محترم رئیس جمهور، جهت استحضار.
جناب آقای شریعتمداری معاون محترم اجرایی ریاست جمهوری، جهت استحضار.
جناب آقای دکتر رحمانی موحد معاون محترم گردشگری سازمان میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری جهت استحضار.
جناب آقای دکتر دبیری معاون محترم محیط زیست طبیعی، جهت اطلاع.
مدیر کل محترم دفتر ارزیابی اثرات زیست محیطی جهت اطلاع و هرگونه اقدام مقتضی.
مدیر کل محترم دفتر زیستگاهها و امور مناطق جهت اطلاع.
اداره کل حفاظت محیط زیست استان مازندران جهت اطلاع.
اداره کل حفاظت محیط زیست استان گلستان جهت اطلاع.