بجنورد - ایرنا - پناهگاه حیات وحش میاندشت جاجرم پرتراکم ترین زیستگاه یوزهای ایرانی و تنها امید احیا و بقای این گونه ارزشمند و در معرض انقراض، نیازمند توجه و حمایت بیشتر مسئولان است.





به گزارش ایرنا روز ملی یوزپلنگ در حالی برگزار شد که خبرهای خوش و ناخوشایندی در باره تعداد این گونه ارزشمند و در حال انقراض به گوش رسید، گونه ای ارزشمند که اکنون دیگر بیش از 40سال است که از میان کشورهای آسیایی تنها درایران زیست می کند و بر این اساس یوزپلنگ ایرانی هم نامیده می شود و اکنون چشم جهان به تدبیر ایران برای احیا و حفظ این گربه سان تیزپا و ارزشمند است.

به گفته مدیر پروژه حفاظت یوزپلنگ آسیایی هرچند اطلاع دقیقی از تعداد گونه ارزشمند و در حال انقراض یوزپلنگ درکشور به علت کمبود امکانات برای سرشماری فشرده وجود ندارد، اما آمارها نشان می دهد حداقل 36 قلاده یوز از مقابل دوربین های نصب شده در مناطق حفاظت شده عبور کرده اند که با برآورد های انجام شده وجود حداقل 50 قلاده یوز در کشور تخمین زده می شود.
ازمیان زیستگاه های یوز درایران، به علت مشاهده نشدن یوزهای ماده در زیستگاه های جنوبی کشور طی سالهای اخیر، تنها امید بقا و احیای یوزپلنگ های ایرانی به زیستگاه های شمال ایران بویژه درپناهگاه حیات وحش میاندشت جاجرم درخراسان شمالی و توران دوخته شده است .

پناهگاه حیات وحش میاندشت جاجرم درخراسان شمالی پرتراکم ترین زیستگاه یوزپلنگ آسیایی است و هم اکنون طبق رصد های رسمی و دوربین ها کار گذاری شد انجمن یوز پلنگ آسیایی در سال گذشته 8 قلاده یوزه پلنگ آسیایی که 2 قلاده آن ، یوز پلنگ ماده هستند که دراین زیستگاه زندگی می کند.

پناهگاه میاندشت جاجرم در جنوب خراسان شمالی با پارک ملی گلستان 100 کیلومتر، با منطقه حفاظت شده قرخود در شهرستان مانه و سملقان 80 کیلومتر، با منطقه حفاظت شده خار تو ران شاهرود 75 کیلومتر و با منطقه حفاظت شده سالوک اسفراین 30 کیلومتر فاصله دارد.
این پناهگاه حیات وحش که خانه امید احیا و بقای یوزهای ایرانی در کشور است هم اکنون از کمبودهای برای حفاظت واحیای این گونه ارزشمند رنج می برد .


***پناهگاه میاندشت خراسان شمالی امید سازمان محیط زیست برای احیای گونه یوزپلنگ


رئیس اداره محیط زیست شهرستان جاجرم در گفت وگو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه تراکم یوزپلنگ در پناهگاه میاندشت جاجرم نسبت به دیگر مناطق کشور در حد عالی است اظهار کرد: این پناهگاه با 85 هزار هکتار وسعت پرتراکم ترین زیستگاه یوزپلنگ آسیایی در کشور و تنها امید سازمان محیط زیست برای احیا و بقای این گونه ارزشمند ودرمعرض انقراض دراین منطقه و توران است .
حسین هراتی افزود: این منطقه با توجه به اینکه تعارض های چندانی درآن نیست بحث تکثیر و زاد ولد هر ساله درآن اتفاق می افتد .
وی افزود: آخرین پایش یوزپلنگ در پنگاه حیاوت وحش میاندشت سال گذشته با قراردادن دوربین های فراوانی دراین منطقه انجام شد و تعداد 8 قلاده یوزپلنگ شناسایی شدند که 2 قلاده یوز ماده هستند.
وی بیان کرد: احساس می شود یک قلاده یوز ماده نیز با توجه به گزارش اهالی محل مبنی بر مشاهده یک ماده یوز پلنگ و توله اش وجود داشته باشد ولی هنوز با دوربین ها به ثبت نرسیده است .
هراتی با اشاره به اینکه دوربین گذاری برای پاییش یوزپلنگ ها ازسوی انجمن یوزپلنگ آسیایی انجام می شود گفت: از ابتدای امسال تاکنون به علت انجام برنامه پایش در زیستگاه های جنوبی ، هنوز برنامه برای پایش دراین منطقه انجام نشده ولی قول دوربین گذاری برای پایش فصل پاییز ازمهرماه داده شده ا ست.


***کمبود اعتبارت ملی وبین المللی پروژه


رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان جاجرم با اشاره به برنامه اداره در پناهگاه میاندشت جاجرم برای حفاظت از یوزها گفت: گشت و کنترل، افزایش طعمه برای یوزها از جمله برنامه ای همیشگی این اداره برای یوزها است .
هراتی با گلایه ازکمبودها دراین حوزه برای حفاظت از این گونه ارزشمند افزود: اعتبارات بسیار ضعیف است و فقط از اعتبارت استانی به این حوزه اختصاص داده می شود که بیشتر آن صرف حقوق و مزایا می شود. وی افزود: برای پروژه ای ملی و بین المللی چندین سال است که اعتبارت ملی و بین المللی دریافت نکرده ایم.
هراتی تصریح کرد: در بحث کمک های بین المللی به این پروژه کمتری در چند سال اخیر رسیده که بحث دراین امر دخیل بوده است .


***85هزار هکتارو سه محیط بان


وی به مشکلات کمبود نیرومحیط بان ونبود امکانات متناسب با پیشرفت های روز در این منطقه است اشاره کرد و گفت: 6 محیط بان در 2 شیفت کاری حدود 85 هزار هکتار را حفاظت می کنند یعنی برای هر 85هزا ر هکتار در هر روز فقط سه محیط بان وجود دارد .
وی افزود: وسایل نقلیه امکانات متخلفان از امکانات محیط بانان بسیار بیشتر است و این وضعیت حفاظت را دشوارتر می کند .
هراتی افزود: منطقه توران که یک میلیون 500هزار هکتار وسعت دارد حدود 15یوز را داراست و در حالی 20برابر وسعت میاندشت را دارد فقط 2برابر میاندشت یوز پلنگ دارد.


***ورود دامدارن به مناطق مهم ترین تهدید برای یوزها


رئیس اداره حفاظت محیط زیست جاجرم بابیان اینکه یکی ازمهم ترین مشکلات حوزه حفاظت از یوزها دامداران پروانه دارمنطقه هستند افزود: با ورود دامدارن وچوپان ها به این مناطق پای سگ های گله که بزرگترین تهدید برای توله های یوزپلنگ هستند به این مناطق باز می شود که کمبود محیط بان در منطقه در این موضوع بیشتر نمود پیدا می کند.

هراتی باتوجه به اینکه پناهگاه میاندشت جاجرم یک از دومنطقه مهم برای امید به بقای یوزپلنگ است افزود: باید برنامه ریزی اساسی برای تهدید های پیش رو یوز کرد ودراین میان برای خروج کامل دامدارن از منطقه حتما باید کاری انجام شود.
وی در خصوص فرهنگ سازی و همکاری اهالی منطقه در بحث حفاظت از یوزپلنگ گفت: کارگاه ودوره های آموزشی خوبی برای اهالی منطقه ودامدارن گذاشته شده و اهالی منطقه به نسبت مناطق دیگر همکاری بیشتری در حفاظت ازاین گونه ارزشمند باتوجه به بیمه بودن یوز پلنگ دارند و لی با وجود این وقتی پای منافع دامدارن درمیان است و احتمال خطر برای گله های خود می کنند دامداران منافع خود رابرمنافع سازمانی وملی ترجیح می دهند.

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان جاجرم گفت: حوادث جاده ای، تخریب زیستگاه ها، از بین رفتن طعمه، ورود دامدارن و سگ ها گله به مناطق، خشکسالی این گونه در معرض انقراض را تهدید می کند باید برای آن چاره اساسی اندیشید.