تهران- ایرنا- محیط بانان به عنوان محافظان عرصه طبیعت و در کسوت ضامن حیوانات همواره در تیررس انواع خطرها به ویژه مقابله با شکارچیان غیر مجاز هستند، وضعیتی که شهادت 119 تن از آنها را از حدود پنج دهه قبل به دنبال داشته است.






محیط بان واژه دیرآشنایی که به طور خاص از چند سال گذشته مرتب به گوش می رسد، کارشناسان محیط بانی را یکی از سخت ترین مشاغل است از این رو نیاز به حمایت زیادی دارد که تاکنون این گونه نبوده است.

حامیان بی دفاع، حافظان مغفول، نگهبانان بی حفاظ و تفنگداران بی تفنگ، عباراتی است که در چند سال اخیر درباره محیط بانان به ویژه بعد از شهادت و یا مجروح شدن به کار گرفته می شود.

آخرین فاجعه دردناک در مورد محیط بانان سوم و چهارم تیرماه رخ داد که در این دو روز، سه محیط بان به شهادت رسیدند؛ شهادت محمد دهقانی و پرویز هرمزی محیط بانان منطقه حفاظت شده گنو در استان هرمزگان و بعد از آن منوچهر شجاعی محیط بان پارک ملی بمو در استان فارس توسط شکارچیان متخلف می تواند تلخ ترین واقعه در چند سال اخیر باشد که واکنش تمام اقشار جامعه را برانگیخت و مطالبه ضوابط قانونی برای محافظت از آنها را پررنگ تر کرد.

در این راستا، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد که دولت لایحه حمایت از محیط بانان را با قید فوریت به مجلس ارائه می کند و نیاز است در این لایحه تمامی مشکلات محیط بانان اعم از کمبود نیرو، حقوق و حمایت های قانونی و قضایی دیده شود، این لایحه پیشنهادی اکنون به دولت تقدیم شده است.

با اینکه محیط بانان ضابط قضایی هستند اما در استفاده از اسلحه با مشکل مواجه می شوند و آن چان که باید مورد حمایت سازمان و نهادهای مربوطه قرار نمی گیرند.
بنابراعلام سازمان حفاظت محیط زیست ایران، حدود دو هزار و 850 محیط بان دارد که این تعداد باید از قلمرویی به مساحت 17 میلیون هکتار در چارچوب مناطق حفاظت شده، پارک های ملی و مناطق شکار ممنوع، حفاظت کنند.

این در حالی است که کمبود نیرو در برخی استان ها با توجه به شرایط جغرافیایی مشهودتر است و ساماندهی و رسیدگی به وضعیت محیط بانان نیازمند توجه بیشتر است.

محیط بانان در تمام دنیا گرامی داشته می شوند و بر این اساس روز 31 ژوئیه -مصادف با 10 مرداد- به نام آنها نامگذاری شده است.

این روز برای اولین بار در سال ۲۰۰۷ و همزمان با پانزدهمین سالگرد تاسیس فدراسیون بین المللی محیط بانان (International Ranger Federation – IRF) جشن گرفته شد. گروه های ۶۳ گانه عضو رسمی این فدراسیون، فعالیت های مختلفی را برای این روز پیشنهاد می کنند: از روشن کردن شمع و یک دقیقه سکوت و اندیشیدن به محیط بانانی که حین انجام وظیفه جان باخته اند، تا کاشت یک درخت به عنوان ادای احترام به آنان و آموزش های عمومی و بحث و گفت و گو و چانه زنی با مسوولان حکومت ها.


*** لایحه پیشنهادی حمایت از محیط بانان در دستور کار مجلس


سید محمد مجابی معاون توسعه مدیریت، حقوقی و امور مجلس سازمان حفاظت محیط زیست به خبرنگار علمی ایرنا گفت: در راستای حمایت از حق و حقوق محیط بانان سازمان محیط زیست لایحه پیشنهادی حمایت از محیط بانان تهیه و به دولت تقدیم شده است.
وی افزود: اکنون این لایحه پیشنهادی با دستور معاون اول رییس جمهوری در کمیسیون اجتماعی مجلس در حال بررسی است و در دستور کار مجلس شورای قرار دارد.

مجابی اظهار کرد: این لایحه پیشنهادی از سوی سازمان حفاظت محیط زیست تهیه و به دولت تقدیم شد که پس از لحاظ تغییرات لازم برای بررسی بیشتر به کمیسیون اجتماعی مجلس رفته است تا تمام اعضا نظر دهند تا در قالب لایحه برای تصویب به مجلس داده شود که امیدواریم هر چه زودتر این روند طی شود.

وی با اشاره به تدوین لایحه حمایت از حقوق محیط بانان با مشورت قوای سه گانه و سایر دستگاه های ذیربط گفت: در این لایحه تلاش شد مسایل و مشکلات حقوقی قضایی، رفاهی معیشتی و آموزشی محیط بانان دیده و مرتفع شود.

مجابی به اقدامات سازمان حفاظت محیط زیست در مدت قعالیت دولت تدبیر و امید اشاره کرد و افزود: تبدیل وضعیت 550 محیط بان از قراردادی به پیمانی در شرایطی که دولت با مشکل عدم جذب و استخدام نیرو روبرو بود، ابلاغ دستورالعمل یگان حفاظت محیط زیست با امضای رئیس ستاد کل نیروهای مسلح، افزایش حقوق محیط بانان با دریافت امتیاز سختی کار با 3000 امتیاز، آموزش محیط بانان، تشکیل شعب تخصصی قضایی محیط زیست به دستور ریاست قوه قضائیه از اسفند94 و پیگیری آزادی محیط بانان در حبس از جمله این اقدامات است.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه بر ارتقای کیفی دوره های آموزشی محیط بانان تاکید کرد و گفت: کانون چند دوره آموزشی برای محیط بانان برگزار شده است که استمرار این دوره ها الزامی و در دستور کار سازمان محیط زیست قرار دارد.


*** آموزش تمام محیط بانان تا اول مهرماه


چندی پیش کیومرث کلانتری مدیر کل دفتر آموزش سازمان حفاظت محیط زیست به خبرنگار علمی ایرنا گفت: با توجه به اهمیت شغل محیط بانی و آشنایی محیط بانان با نحوه عملکردشان، دوره های آموزشی آنها در دانشکده محیط زیست کرج آغاز شده است که در دوره اول 157 محیط بان از 20 استان و دور دوم 150 محیط بان از 22 استان دوره های آموزشی تئوری، میدانی، زندگی در شرایط سخت، آموزش امدادگری، کاربرد سلاح و قوانین و مقررات مربوط به آن را گذرانده اند.

کلانتری اظهار کرد: دوره های سوم و چهارم آموزش نیز بلافاصله بعد از پایان دوره دوم آغاز می شود و طبق برنامه باید تا اول مهرماه تمام محیط بانان دوره آموزشی بدو خدمت را گذرانده باشند.