معاون سازمان حفاظت محیط زیست مطرح کرد:

ازرایزنی برای بیمه حیوانات کمیاب تا آخرین خبرها از فسیل ها

تهران-ایرنا-معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه در زمینه حفاظت از حیات وحش توجه ما به گونه های جانوران وحشی معطوف است، گفت: گونه های جانوری درمعرض انقراض بیش از همه مورد توجه قرار دارد که در زمینه حفاظت از گونه ها و بحث شکار و صید برنامه هایی شامل بیمه حیوانات کمیاب در حال طراحی است و با بانکها و مراجع ذیربط در حال رایزنی هستیم.






به گزارش گروه علمی ایرنا از پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست ،فرهاد دبیری امروز سه شنبه در نشست در نشست خبری معاونت محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی گفت: در زمینه حفاظت از زیستگاه های مناطق چهارگانه اقداماتی در حال انجام است.

وی با بیان اینکه بعد از سالها دنبال آن هستیم که میزان تصرفات در اراضی مناطق چهارگانه را مشخص کنیم افزود:پیرو رهنمودهای مقام معظم رهبری در 10 اسفند سال 93 همه قوا و دستگاه ها موظف به انجام اقداماتی در جهت پیگیری رهنمودهای ایشان در مورد تصرفات غیرمجاز شدند.
وی ادامه داد: از جمله این سازمان ها سازمان حفاظت محیط زیست است که کمیته ای را به منظور مبارزه با زمین خواری در مناطق چهارگانه تشکیل داد که دفتر زیستگاه ها و امور مناطق این موضوع را دنبال می کند.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه ارتقای سطح کیفی مناطق چهارگانه یکی از اهداف معاونت طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست است گفت: در این حوزه اقداماتی چون تهیه امکانات مدرن از قبیل دوربین ها و پهپادها صورت خواهد گرفت. بیش از هر موضوعی توجه ما به جلب مشارکت مردم در زمینه حفاظت از محیط زیست است به طوری که حفظ محیط زیست باید از طریق مردم محلی صورت گیرد.

دبیری با بیان اینکه در زمینه حفاظت از حیات وحش توجه ما به گونه های جانوران وحشی معطوف است گفت: گونه های جانوری درمعرض انقراض بیش از همه مورد توجه قرار دارد که در زمینه حفاظت از گونه ها و بحث شکار و صید برنامه هایی شامل بیمه حیوانات کمیاب در حال طراحی است و با بانکها و مراجع ذیربط در حال رایزنی هستیم.
وی افزود: بر این اساس با حمله برخی حیوانات وحشی به باغداران و دامداران، خسارت آن را بیمه تامین و پرداخت می کند.
معاون سازمان محیط زیست بااشاره به اینکه پلنگ در شرایط خوبی قرار ندارد گفت: از طریق بیمه کردن پلنگ به حفاظت این گونه کمک خواهیم کرد.

دبیری در ادامه در مورد فسیل های انتقال یافته از آمریکا به ایران اظهار کرد: در سال 54 یا 55 در مراغه فسیل هایی متعلق به هفت میلیون سال گذشته کشف شد. نمونه های این استخوان ها برای حیواناتی چون کرگدن، ببر دندان خنجری و زرافه بود که در آن شرایط امکان مطالعه آن در کشور وجود نداشت. تعدادی از این فسیل ها به کمک کارشناسان خارجی کشف شده بود. بنابراین فسیل ها که شامل 1300 قطعه می شد به موزه تاریخ طبیعی لس آنجلس به منظور انجام مطالعات فرستاده شد تا بعد از مطالعات به ایران بازگردد.

وی افزود: بعد از وقوع انقلاب امکان برگشت فسیل ها وجود نداشت تا اینکه بعد از بیانیه الجزایر دیوان داوری ایران و آمریکا در لاهه تشکیل شد و امکان بازگشت فسیل ها به کشور محقق شد. در سال گذشته جلسه استماع در لاهه تشکیل شد که جلسه به نفع ایران بود و طرف آمریکایی پذیرفت که فسیل ها را به ایران برگرداند. نظر دیوان بر مصالحه طرفین و بازگشت فسیل ها به ایران صادر شد.

معاون سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه چند ماه گذشته هیاتی از ایران برای بسته بندی، شمارش و تطبیق فسیل ها به آمریکا اعزام شدند گفت: محموله حاوی فسیل های ایران بعد از حدود 40 سال در ماه گذشته به دفتر ایران در لاهه تحویل داده شد و به ایران بازگشت و در حال حاضر در موزه تاریخ طبیعی نگهداری می شود، در مخزن ها جاسازی شده و مطالعات آن ادامه می یابد.

به گفته دبیری، فسیل های بازگردانده شده از آمریکا خیلی جنبه نمایشگاهی ندارند بنابراین تنها تعدادی از آنها در موزه نگهداری خواهند شد و بیشترشان حالت تحقیقاتی دارند.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست در ادامه با اشاره به اینکه برخی نمایندگان مجلس اصلاحیه ای به قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغات خارج از حریم شهرها دادند گفت: بر اساس این اصلاحیه کسانی که تا سال 85 این تغییر کاربری را داده اند به رسمیت شناخته می شوند.
وی افزود: طبق اصل 85 ، کمیسیون های مربوطه می توانند قوانینی را بدون اینکه نیاز باشد در صحن علنی مطرح شود، تصویب کنند. موضع سازمان حفاظت محیط زیست با این اصلاحیه این است که مخالفت خود را با آن اعلام کرده اگرچه این اصلاحیه تمام مناطق تحت مدیریت سازمان محیط زیست را در بر نمی گرفت و مربوط به کل اراضی زراعی و باغات کشور می شود که عمده آنها در شمال کشور اتفاق می افتد اما سازمان در مورد مناطق حفاظت شده خود موضع خود را اعلام کرده زیرا این تغییر کاربری اراضی ممکن است در منطقه حفاظت شده باشد. بنابراین سازمان محیط زیست با این اصلاحیه مخالفت کرد.

دبیری با اشاره به اینکه تغییر کاربری اراضی نیز زمین خواری محسوب می شود گفت: وزارت جهاد کشاورزی 240 هکتار از پارک ملی سرخه حصار را در دهه 60 به تعاونی مسکن وزارت جهادکشاورزی واگذار کرد که در حال حاضر تبدیل به معضل شهرک زیتون شده است.

وی افزود: آمار زمین خواری ها در مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان محیط زیست از سال 1368 تا آبان ماه 94 در حال استخراج است. بر اساس این بررسی ها از میزان یک میلیون و 17 هزار هکتار مناطق چهار گانه 120 هزار هکتار واگذاری اراضی در مناطق چهارگانه از سوی نهادها و دستگاه های مختلف صورت گرفته است. همچنین 50 هزار هکتار از این میزان مورد تصرف قرار گرفته است که به طور کلی یک درصد از کل مناطق چهارگانه واگذار شده و تصرف شده است.
معاون سازمان محیط زیست افزود: بیشترین واگذاری ها و تصرف ها مربوط به استان تهران و کمترین آنها مربوط به استان سیستان و بلوچستان است.

دبیری با اشاره به اینکه شورای عالی محیط زیست در یک دوره هشت ساله تشکیل نشد گفت: بعد از روی کار آمدن دولت یازدهم تقاضای تشکیل جلسه شورای عالی محیط زیست صورت گرفت و تا کنون دو جلسه اولی در 13 آبان 92 و دومی در 29 دی 93 تشکیل شد. همچنین از شهریور ماه سال 94 از ریاست جمهوری تقاضای تشکیل جلسه شورای عالی محیط زیست را داریم که مذاکرات 5+1 آنرا به عقب انداخت.

به گفته وی قول داده شده که بعد از شورای عالی سلامت، جلسه شورای عالی محیط زیست تشکیل شود. در جلسه اول شورای عالی محیط زیست گزارش های مربوط به گرد و غبار، جنگل های زاگرس و غیره ارائه شد و فرصتی برای مصوبه نبود اما در جلسه دوم شورای عالی محیط زیست جنگل ابر به عنوان منطقه حفاظت شده تصویب شد.

**ضرورت توسعه کمی مناطق حفاظت شده به 17 درصد

حمید گشتاسب میگونی مدیر کل دفتر زیستگاه ها و امور مناطق در این نشست گفت: نزدیک به 11 درصد از 17 میلیون هکتار ازاکوسیستم های طبیعی در قالب پارک ملی، مناطق طبیعی ملی، حیات وحش و منطقه حفاظت شده مدیریت می شوند.
وی با بیان اینکه بر اساس اجلاس جهانی 2020 باید سطح مناطق حفاظت شده افزایش کمی یابد ادامه داد: باید در سطح خشکی مناطق حفاظت شده را به17 درصد و در سطح آب به 10 درصد برسانیم. ارتقای این مناطق یکی از رویکردهای ما است و افزایش تعداد مناطق حفاظت شده یکی از اهداف دفتر زیستگاه ها محسوب می شود.

مدیر کل دفتر زیستگاه ها و امور مناطق اظهار کرد: اجرای طرح های مدیریت مناطق حفاظت شده از سال 93 در حال پیگیری است که از بین 274 منطقه حفاظت شده 130 منطقه دارای برنامه و طرح است. همچنین طرح توجیهی و تفصیلی 60 منطقه تسهیل شده و منتظر تامین اعتبار برای اجرایی شدن است.
وی افزود: از سال گذشته به صورت پایلوت در شش استان لرستان، آذربایجان شرقی، مازندران، خراسان، تهران و در 11 منطقه برنامه های مدیریتی را اجرا کردیم که این برنامه ها منطبق با سند طرح مدیریت است. در این صورت شهروندان می توانند از مزایای مناطق بهره برداری کنند و این مناطق به روی شهروندان باز است. در این مناطق در کنار حفاظت محیط زیست بهره برداری و توسعه پایدار انجام می شود.
به گفته میگونی، توسعه و بهره برداری از این مناطق به صورت اصولی و با روند پایدار صورت می گیرد تا مناطق دچار آسیب های جبران ناپذیر نشوند. بهره برداری های متعددی شامل استفاده های آموزشی، پژوهشی، گردشگری و غیره از این مناطق می شود ولی چون برنامه ریزی وجود ندارد، افرد نمی دانند که در چه نقاطی باید فعالیت کنند. در حالی که این 11 منطقه دارای برنامه هستند و عملیات اجرایی آنها انجام شده است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه تالاب ها جزو اکوسیستم های حساس محسوب می شوند گفت: 24 تالاب بین المللی در کشور وجود دارد و امیدواریم تعداد تالاب های بین المللی را افزایش دهیم. هر هکتار تالاب ارزشی معادل 200 هزار دارد بنابراین تالاب ها باید مورد مدیریت قرار گیرند و برنامه هایی برای حفاظت آنها طراحی شود.
به گفته میگونی، چهار طرح برای حفاظت تالاب ها طراحی شده است و اعتباراتی نیز از سالهای قبل برای این کار اختصاص یافته است.
وی با بیان اینکه دفتر زیستگاه ها و امور مناطق ورود خوبی در زمینه جنگل ها به ویژه جنگل های شمال داشته است گفت: با توجه به اهمیت نقش جنگل ها این دفتر در زمینه رفع موانع واردات چوب فعال است. همچنین برای ثبت بخشهایی از جنگل های هیرکانی در یونسکو برنامه ریزی داریم.


**هشدار درباره رها کردن ماهی قرمز در زیستگاه های طبیعی

این گزارش می افزاید، اصغر مبارکی مدیر کل دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیک در این نشست گفت: تعدادی از فسیل های انتقال یافته از آمریکا در موزه تاریخ طبیعی به نمایش درآمده است. عمده گونه هایی که در سایت فسیلی مراغه وجود دارد شامل کرگدن، زرافه، فیل، ببر دندان خنجری، شغال، کفتار و نوعی از قوچ است.
وی افزود: دفتر موزه تاریخ طبیعی در حال حاضر در حال برنامه ریزی، رایزنی و پیگیری تشکیل یک کارگاه آموزشی در خردادماه همزمان با روز جهانی تنوع زیستی است.
مدیر کل دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیک اظهار کرد: در حال تهیه استراتژی تنوع زیستی یا طرح اقدامات ملی تنوع زیستی هستیم که باید امسال به کنوانسیون تنوع زیستی ارائه شود.
مبارکی در مورد گونه های غیر بومی و تاثیر آنها بر روی گونه های بومی هشدار داد و گفت: باید با گونه های غیربومی مبارزه کنیم. از هموطنان می خواهیم که از رها کردن ماهی قرمز و هر نوع حیوان غیر بومی در زیستگاه های طبیعی اجتناب کنند.

وی با بیان اینکه گونه های گیاهی جدید غیربومی در تالاب انزلی معرفی شده است گفت: هزینه حذف این گونه های گیاهی و جانوری غیر بومی از زیستگاه های طبیعی کشور بسیار سنگین است و گاه حتی جبران ناپذیر می شود بنابراین ماهی قرمز نباید در رودخانه ها و زیستگاه های اصلی گونه های بومی رها شود زیرا این گونه به راحتی جایگزین گونه های بومی می شوند و آنها را از بین می برند.
مدیر کل دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیک همچنین از مردم خواست از خرید و فروش سمندر نیز جلوگیری کنند.
به گفته مبارکی، برنامه بازدید و همکاری کارشناسی موزه تاریخ طبیعی ایران با موزه اتریش در حال انجام است.
وی در ادامه با بیان اینکه طی یک یا دو ماه آینده چند گونه جدید در نتیجه مطالعات ژنتیکی معرفی خواهند شد افزود: مطالعات گربه سانانی چون یوز ، پلنگ، تمساح مردابی، انجام شده است. مطالعات ژنتیکی کمک می کند تا تفاوت بین جمعیت ها را بشناسیم و برنامه حفاظتی خاص هر یک از گونه ها را اعمال کنیم و هر یک از جمعیت ها به طور جداگانه مدیریت شوند.
مبارکی با اشاره به اینکه مبارزه با گونه های غیر بومی بخشی از کنوانسیون تنوع زیستی است گفت: لیست گونه های گیاهی و جانوری مهاجم تا آخر سال آماده و ارائه خواهد شد، بنابراین باید برای حذف این گونه های مهاجم برنامه داشته باشیم.

وی افزود: ماهی تیلاپیا به عنوان یک گونه مهاجم در تالاب شادگان گسترش یافته و جمعیت غالب ماهی ها را تشکیل می دهد. بنابراین اولویت ما پیشگیری از این گونه ها خواهد بود و باید ما برنامه هایی برای مقابله با آنها داشته باشیم.
مدیرکل دفتر موزه تاریخ طبیعی و ذخایر ژنتیک در ادامه در مورد قاچاق گونه های غیر بومی گفت: خرید و فروش گونه های غیر بومی بدون مجوز سازمان محیط زیست، تخلف محسوب می شود.
وی گفت :مهمترین عامل تهدید کننده زیستگاه ها تکه تکه شدگی زیستگاه ها است که آشنایی کافی با این عامل وجود ندارد. تکه تکه شدگی زیست گاه ها اجازه ارتباط گونه ها را با یکدیگر نمی دهد و قطع ارتباط بین جمعیت گونه ها در آینده طولانی مدت، بسیار خطرناک است.

مبارکی افزود: کنوانسیون تنوع زیستی تا سال 2010 چند هدف را طراحی کرده بود که وقتی نتایج آن مورد ارزیابی قرار گرفت، مشخص شد که اغلب کشورها موفق به انجام اهداف تعریف شده نشده اند.
وی ادامه داد: بنابراین دهه 2010 تا 2020 به دهه تنوع زیستی معروف شد و کنوانسیون تنوع زیستی 20 اقدام را تعریف کرد و کشورها را متقاعد به انجام آن کرد که تا سال 2020 برای این اهداف برنامه ریزی کند. حفاظت از زیستگاه ها، حذف تهدیدات و ... از جمله اولویت های این اهداف است. اولویت اصلی که بر عهده دولت ها گذاشته شده، تهیه استراتژی ملی برای تنوع زیستی است که تا 2016 باید برای کنوانسیون تنوع زیستی ارائه شود.


منبع:ایرنا