نمایش نتایج: از 1 به 5 از 5
  1. #1
    کاربر عالی

    محل سکونت
    اصفهان
    نوع حیوان خانگی
    دیسکوس،مرغ و خروس،گیاهان زینتی
    تاریخ عضویت
    Feb 2013
    شماره عضویت
    11344

    مبانی ژنتیک ماهی دیسکوس از کتاب Trophy discus

    سلام بر همه.متن زیر بنا بر دستور مدیر ارشد اقا بابک عزیزB@B@K گذاشته شد و توفیقی بود برای بنده جهت برگردان به پارسی.
    امیدوارم مورد پسند همه قرار بگیرد.

    مبانی ژنتیک ماهی دیسکوس
    ژنتیک چیست؟
    ژنتیک زمینه ای از علم است که به توارث زیستی می پردازد.گرچه شاخه ای جدید در علم است ولی درک آن نیازمند درک عمیق ژنتیک و آزمایش های ابتدایی است که منجر به طراحی علم ژنتیک در مورد موجودات زنده من جمله دیسکوس شد.بنابراین در ابتدا به بررسی اصول اولیه ژنتیک می پردازیم.گرچه"پادشاه آکواریوم"هدف اولیه این روند تکاملی به طور خاص نبوده،اما یادگیری اصول ژنتیک برای موفقیت هر تکثیر کننده ای لازم است.
    در سال 1866،گرگور مندلGregor mendelیک کشیش استرالیایی،اولین مطالعات ژنتیک را آغاز کرد.او مطالعات خود را بر روی لوبیا سبز با نام علمیPisum sativum آغاز کرد.مندل بر روی ترکیبهای آمیزشی مختلف و تحلیل آماری یافته هایش کار می کرد.او پی برد که برخی از ویژگی ها،البته موارد مشهود!،از نسلی به نسل دیگر به ارث میرسد.
    لوبیا دارای تولید مثل جنسی است.در هر بوته لویا اندامهای تولید مثلی نر که گرده تولید می کند و ماده که تخمک تولید می کند،همزمان حضور دارند{مترجم:دوپایه است}.هرگاه گرده به تخمدان گیاه راه باز کند تخمک را بارور می سازد.این فرآیند"خود-بارور سازی" ( ( self-pollenationنامیده میشود.زاده حاصل صفات بوته مولد را خواهد داشت.این نسل زاده ها "رده خالص"نامیده می شوند.
    سپس مندل سعی کرد که گیاهانی با صفات متفاوت از بوته مولدشان را، بپروراند.بنابراین لوبیاهای سبز و زرد را با هم درآمیخت.نتیجه این*آمیزش متقاطع* ((cross- breadingمشاهده دانه هایی بود که تماما سبز بودند.نتیجه ای که گرفت این بود که در هر جفت صفت مورد نظر یکی بر دیگری غالب است.این قانون اول مندل بود.به این قانون قانون تفکیک میگویند و به این صورت امروزه تعریف میشود:در طی فرایند تشکیل سلولهای جنسی، هر یک از الل ها،به طور مستقل از هم ،به گامت حاصل شده،به ارث می رسند.
    {مترجم:منظور مندل این است که هر ژن مربوط به خزانه ژنی سلول،بدون اینکه وابستگی داشته باشد به سایر ژنها،در طی فرایند میوز که همان گامت سازی است،به سلولهای حاصل،به ارث می رسد.البته برای صفات مندلی.امروزه این نظریه در مورد بسیاری از ژنها صدق نمی کند.}
    با توجه به دانش ژنتیک و شناخت ساختار دی ان ای و کروموزومها ما می توانیم ازمایش های مندل را توضیح بدهیم:
    تمام سلولهای پیکری(سلولهایی که پیکر موجود را می سازند)خزانه ژنی دارند که حاوی اطلاعات به ارث رسیده از والدین آنان است.سلولهای زایشی(اسپرم و تخمک) نیمی از این خزانه ژنی را دارا هستند.وقتی اسپرم تخمک را بارور میسازد،تخم حاصل می آید.در سلول تخم،کروموزوم های بازآرایی میشوند و موجودی جدید را ایجاد می نمایند.در واقع،کروموزومها،مجموعه ای از ژنها هستند،واحدهای وراثتی،که خود از دی ان ای(DNA) تشکیل یافته اند.
    هر ژن مسول بیان یک یا چند ویژگی است.هر صفتی که ما می بینیم،نتیجه ترکیب دو آلل است که بر روی کروموزومهای هم نام(Homologus) قرار دارد.هر سلول دو دست کروموزوم دارد.یکی ازاسپرم پدر یکی از تخمک مادر.ژن(آلل) موجود بر روی یک کروموزوم مشخص مادری تا حدودی مشابه ژن(آلل) موجود بر روی کروموزوم هم نام پدری است.بنا براین هر صفت،ترکیبی است از مجموعه آللهای پدری و مادری.
    {مترجم:الل همان ژنهایی است که بروز یک صفت را کنترل می کنند.امروزه اینکه آلل روی کروموزوم مشابه یا همولوگ قرار دارد در مورد تمام ژنها صدق نمیکند و الزاما 2 آلل هم نداریم برای یک صفت مشخص.نوشته بالا مربوط به مندل و کارهای ایشان است.}تصویر 4 را ملاحظه بفرمایید.


    اگر آللها حاوی اطلاعات متفاوتی باشند(مثلا رنگ زرد دانه و رنگ سبز دانه)زاده حاصل را هتروزایگوت می نامند و اگر همین زاده فقط یک رنگ را بروز دهد به آن رنگ و الل مربوط به تولید آن رنگ واژه"غالب"اطلاق می گردد.و طبیعتا به آن رنگ و آللی که بروز پیدا نکرده"مغلوب" می گویند.گرچه رنگ مغلوب در زاده های نسل اول** خود را نشان نمی دهد اما در خزانه وجود دارند و به نسل های بعدی خود به ارث می رسند.این یعنی صفات و آلل هی مغلوب گرچه به نظر می رسد که در نسل اول ناپدید می شوند اما میتوانند در نسلهای بعدی خود را نشان دهند.(تصویر 1 را ببینید).


    برای درک بهتر قضیه بالا،می توانیم از"مربع پانت" استفاده کنیم(تصاویر 2 و 3)نگاره ها نشان میدهند که چگونه سلول تخم(زایگوت)تشکیل میشود.هر کدام از گامتها یک آلل را میآورد که با مورد شمابه والد مقابل ترکیب میشود.اگر اللهایی که با هم ترکیب میشوند هم نام و یکسان باشد(مثلا هر دو رنگ سبز دانه را شکل دهند)،صفت حاصل،هموزایگوس نامیده میشود.اگر بخواهیم به مثال برگردیم،یعنی لوبیاهای حاصل از ترکیب دو آلل سبز رنگ، دانه ای سبز رنگ خواهند بود.



    در برخی از موارد ترکیب حاصل،ایجاد ظاهر(فنوتیپ)متفاوتی میکند که چیزی حدواسط بین صفات پدر و مادر خواهد بود.به این حاصل*هم توانی* می گویند.زاده های نسل حاصل از والدین آنها متفاوت از هر دو والد خواهد بود{م:هر دو صفت را همزمان بروز می دهند مثلا بر فرض مثال هر دو رنگ سبز و زرد را با هم دارند}.
    مسله مهمی مطرح است و آن اینست که بدانیم هر صفت(فنوتیپ)را مجموعه ای متعدد از آلل ها شکل میدهند و پیش بینی صفتی خاص،در این موارد سخت تر خواهد بود.در نهایت،صفاتی مطرح می شوند که به کروموزوهای جنسی چسبیده اند(در انسان ما کروموز X و Y را داریم اما در مورد سیکیلایدها تعیین جنسیت توسط چندین کروموزوم صورت می پذیرد) و تنها در افراد مذکر یا مونث بیان می شوند.
    ترکیب دورگه ای و قانون دوم مندل
    تا الان ما بیان یک صفت را بررسی کردیم.مندل علاوه بر آن،توارث مستقل دو ژن را نیز بررسی کرد.این آزمایش ها قانون دوم مندل را بنیان نهاد.قانون دوم موضوع مهمی را در بردارد که تکثیر کنندگان باید در ذهن داشته باشند.به منظور ایجاد گونه جدیدی از لوبیا،گل،سگ یا دیسکوس تکثیر کنندگان باید بر روی بیش از یک صفت همزمان کار کنند.هر صفت توسط یک جفت آلل کنترل می شود و هر الل نسبت به آلل صفت دیگر،مستقل است.مندل بر روی لوبیا کار کرد و دو صفت مجزا را در نظر گرفت:رنگ دانه(زرد یا سبز) و شکل دانه(چروکیده یا صاف).او بیان کرد که در طی فرایند تولید سلولهای جنسی،به ارث رسیدن یک صفت اثری بر روی توارث صفت دیگر ندارد.
    در این مورد نیز مربع پانت،به درک بهتر توارث مستقل دو ژن بین نسلهای ایجاد شده ، کمک میکند.(ر.ک.تصویر شماره 6).فنوتیپ و ژنوتیپ های این ازمایش مندل منجر به فرمول قانون دوم او شد یا همان قانون "بازارایی مستقل ژن ها" که به صورت ذیل بیان می گردد:
    در طی فرایند تشکیل گامت ها،جداشدن و تفکیک یک الل،مستقل از جدا شدن و توارٍث آلل مربوط به صفت دیگر است.



    {م:یعنی مثلا الل مربوط به توارث رنگ زرد بدون اینکه بر روی به ارث رسیدن الل دیگری مثل چروکیده بودن یا صاف بودن دانه اثری بگذارید،به ارث میرسد.مثل این است که شما از خیابان سپه به میدان نقش جهان بروید و دوست شما از خیابان هشت بهشت!.هر دو به مقصد میرسید و مسیرهایاتن ربطی به هم ندارد!}
    ژنتیک دیسکوس
    همانند لوبیا،هرویژگی در دیسکوس توسط ترکیبی از آللهای موجود در دی ان ای سازنده آن،ایجاد می شود.شکل،رنگ چشم،اندازه بدن و باله ها،طرح و ...همه و همه ویژگی هایی هستند که توسط ترکیبی از الل های به ارث رسیده از هر دو والد تعیین می شود.
    وارای عوامل محیطی که نقش بسیار مهمی در تکامل هر فرد ایفا میکند،ده ها نسل تکثیر،منجر به ایجاد گونه های جدید دیسکوس شده که در طرح و رنگ متمایز اند.این تنوع گاها منجر به بروز اسامی عجیب و نامتعرفی شده.تمام گونه های حاصل،اصالتا از گونه ی Symphysodonحاصل شده که از نظر نظر علمی گونه ای پذیرفته شده است.اما چگونه گونه های جدید ایجاد شده اند و ما چگونه آنان را نام گذاری و تعریف می کنیم؟ما هر گونه {م:یا به عبارت بهتر زیر گونه} را بر اساس صفات متنوع و متفاوتی از گونه دیگر متمایز می کنیم.این تفاوت ها گرچه متفاوت و متنوع هستند اما برای ایجاد گونه ای جدید از لحاظ طبقه بندی ،شاخص و کافی نیستند.
    ما چگونه میتوانیم زیر گونه ای جدید تولید کنیم؟
    اول از همه،انسان نمیتواند هیچ گونه ای بیافریند من جمله دیسکوس،اما طبیعت میتواند!تمام دیسکوسهای تکثیری که از گونه های وحشی ایجاد شده اند،حاصل انتخاب دقیق ویژگی های خاصی در هر نسل بوده است.این گونه های گاهی در میان دسته های تکثیر شده به صورت ناخواسته و غیر قابل انتظار تظاهر پیدا میکنند که به آنها "جهش یافته" می گوییم.به طور کل جهش یافته ها در طبیعت نیز یافت می شوند اما این ظاهر "عجیب"برای زندگی در محیط نامناسب می نماید.پس اینکه ماهیگیرانی که به شکار دیسکوس می پردازند،گاها Snake-skin,Solid Red ,Pigeon Blood شکار می کنند عجیب نمی نماید.این گونه های جهش یافته طرح های بدنی خاصی دارند که با شرایط محیطی سازگاری بقا نخواهد داشت.درواقع این طرح بدن، مانع از استتار ماهیان با محیط خواهد شد و آنان را نسبت به شکار شدن حساس تر می کند.اگر یکی از این طرح های جدید در موارد تکثیر شده در آکواریوم ایجاد شود،ممکن است توجه تکثیر کننده را برای استفاده از آن در برنامه های تکثیر و تولید مثل،جلب بنماید.با بهره گرفتن از "درون –آمیزی"یاInbreeding و "رده-آمیزی" یاLine-Breedingصفتی که در محیط طبیعی نامطلوب خواهد بود،در محیط آکواریوم میتواند مجال بروز نماید.رده-زایی فرایندی است که افراد فامیل و هم کیش با یکدیگر به تولید مثل می پردازند.در واقع محافظه کارانه ترین نوع درون زایی است{م:.درون زایی به مواردی اطلاق می شود که افراد با هم رده های خود مثل خواهر و برادرها، شروع به تکثیر می پردازند .}درون زایی منجر به افزایش افراد خالص در صفت مورد نظر می شود.با استفاده از درون زایی ،تکثیر کنندگان میتوانند صفات مورد نظر خود را که از اجداد و نیکان ماهی مورد نظر به ارث رسیده را،در شجره نامه نسل مورد نظر پایش کنند.
    دو روش کلی برای ایجاد یک زیر گونه جدید دیسکوس مطرح شده است.روش اول کار کردن بر روی موارد جهش یافته جدید است که ندرتا در نسلهای تکثیر شده ایجاد می شود.این ماهی ها در برنامه"تکثیر انتخابی"وارد خواهد شد.البته این فرایند اصلا اسان نیست زیرا جهش ها به ندرت ایجاد می گردد(با احتمال یک در صدهزار تا یک در میلیون)در واقع یک جهش می تواند مربوط به سلولهای پیکری باشد یا مربوط به سلولهای جنسی باشد.جهش های سلولهای پیکری توانایی انتقال به نسلهای بعدی را ندارند.این یعنی ویژگی جهش یافته جدیدی که در سلولهای پیکری،به طور خیلی اتفاقی ایجاد شده،با مرگ آن فرد از بین خواهد رفت.{م:البته اعدادی که برای جهش سلولهای یوکاریوتی مطرح می شود بسیار بیشتر از این مقدار است و حدود یک در میلیارد است که باز هم به چیزهای زیادی وابسته است}از طرف دیگر،جهشی که در سلولهای جنسی ایجاد شده است می تواند به نسلهای بعدی منتقل شود.چند مثال از زیر گونه هایی که اتفاقی ایجاد شده اند می توان به:
    Pigeon Blood(Thailand 1989)
    Blue Diaond(Hong-Kong 1990)
    Snake-skin(Malaysia1993)
    Albino(HONG-Kong 2000)
    اشاره کرد.
    روش دوم ایجاد زیر گونه ای جدید،دورگه سازی است یا همان Hybridization.مشکل اصلی شروع با ماهی است که از نظر آن صفت مورد انتظار خالص یا homozygous باشد.بدست آوردن یه رده دیسکوس خالص فرآیندی بلند مدت و سخت است.حداقل 7 نسل باید درون آمیزی شوند تا مطمین شد ماهی حاصله از نظر صفت مورد نظر خالص است و البته گاها مطلوب و جالب هم نخواهد بود!مثال مشهور این مورد Red-spotted Snake-skin(malaysia 1999) است گرچه از نظر ژنی ماهی خالصی نیست.این نژاد از امیزش متقاطع بین Wild Spotted-Green ویکی از انواع Snake-skin حاصل آمد.نسل اول این آمیزش با روش رده-آمیزی با والدین،امیزش داده شد تا تعداد خالهای بدن و باله ها افزایش بیابد.برای تثبیت یک صفت خاص گاها لازم است بارها درون-آمیزی(با خواهر برادرها) و رده-آمیزی(با والدین) انجام داد و با این روش اطلاعات ژنتیکی بدست آمده را از دست نخواهیم داد.
    تکثیر کنندگان دیسکوس عموما مجبورند بر روی بیش از یک صفت به طور همزمان، کار کنند(مثلا رنگ چشم و بدن).با در نظر گرفتن قانون دوم مندل میتوان پیش بینی کرد که زاده های حاصل از دو والد دورگه چه خواهد شد.برای درک بهتر این مورد بیایید یک مثالی را فرض کنیم.مثلا ما میخواهیم یک دیسکوس بلو دایموند با چشم قرمز بدست آوریم.ما یک دیسکوس خالص بلودایموند با چشمهای زرد داریم و یک دیسکوس بلوکبالت چشم قرمز خالص داریم(مثلا یک Reflection D).هدف ما بدست اوردن طرح بدن ماهی اول و رنگ چشم ماهی دوم است.تصویر شماره 8 نشان میدهد که ما چگونه می توانیم هدفمان را پیش بینی کنیم.

    در این مورد ما فرض میکنیم که رنگ بدن بلو کبالت بر بلو دایموند غالب است و رنگ چشم قرمز بر رنگ چشم زرد نیز غالب است.همانگونه که در تصویر 8 رسم شده است،نسل اول ژنوتیپی 100%دورگه و فنوتیپی 100%بلوکبالت با چشمان قرمز دارد.با این حال زاده های نسل اول برای هیچ کدام از صفات مربوط و مورد نظر خالص نیستند.اگر دو عضو از نسل اول با هم آمیزش کنند{م:درون-امیزی}،نسل دوم از نظر ژنوتیپ و فنوتیپ کاملا متمایز خواهد شد.به بیان دقیق تر در بین زاده ها ،ما به نسبت9:16 کبالت چشم قرمز،3:16 کبالت چشم زرد،3:16 بلودایموند چشم قرمز و 1:16 ام بلودایموند چشم زرد خواهیم داشت.
    {م:ممکن است این نسبتها گیج کننده باشد.تعداد کل زاده ها 16 عدد است که عدد مخرج نسبت است و تعداد ماهی های با صفت مورد نظر در صورت نسبت آمده است مثلا کبالت چشم قرمز 9 تا بوده که بین 16 ماهی بدست آمده خواهد شد9:16 ام!}.
    همانگونه که می بینید،در بین افراد بلودایموندچشم قرمز تنها 1:3 موارد بلودایموند چشم قرمز، خالص هستند یعنی همانbbRR که این نسبت در بین کل زاده ها{16 زاده} 1:16 است.
    اگر ما دو بلودایموند چشم قرمز خالص را درون-زایی کنیم(پیکان قرمز تصویر 8bbRR)تمام افراد نسل حاصل(نسل 3) بلودایموند چشم قرمز خواهند شد.
    بایستی یک نکته را در نظر گرفت و آن این است که محاسبات انجام شده،در صورت پیروی از اصول مندلی است،حال که عوامل زیادی میتوانند بر نایج حاصل از آمیزش اثر گذار باشد،من جمله:نسبت باروری جفت،مرگ و میر رویان،مرگ لاروها و ...
    گاهی آمیزش متقاطع بین دو زیر گونه مختلف ایجاد فنوتیپی کاملا متفاوت از پدر مادر خواهد کرد.این موارد در وقع همان "هم-توانی"ژنتیکی است.مثالی از این مورد نتایج حاصل از امیزشPure Blue Diamond و Pure Goldenاست.ماهی حاصل،طرحی دارد که شبیه به هیچ کدام از والدین نیست.در مورد مذکور رنگ بدن سبز خواهد بود با رگه های افقی.امیزش دو تا از این ماهی با یکدیگر میتواند باعث ظهور مجدد بلودایموند و گلدن در نسل بعدی شود.بلو دایموندهای نسل حاصل، چشم قرمزند.

    بیشتر دیسکوس های بازار از نظر تجاری زیر گونه ای شناخته شده و مشخص هستند اما از نظر ژنتیک ناخالص اند.یعنی این ماهی ها از نظر فنوتیپ(ظاهر) یکسان اند و مشابه ولی از نظر ژنی ناخالص هستند.
    همانطور که گفته شد،نگاه کردن به رنگ دانه زرد لوبیا به ما در مورد ژنوتیپ واقعی ان گیاه چیزی نخواهد گفت.در واقع مندل گفت که دانه ای زرد رنگ میتواند از نظر ژنی، خالص یا ناخالص باشد در حالی که ظاهر ان یکی است.این مورد برای دیسکوس نیز صادق است.اگر ما هیچ اطلاعاتی در مورد دیسکوس ترکوییزی که از فروشگاه خریدیم،نداشته باشیم.نمیتوانیم هیچ پیش بینی در مورد زاده های حاصل از تکثیر آن داشته باشیم زیرا هیچ آگاهی از ژنتیک و خلوص ژنی آن نداریم.نمی دانیم رنگ بدن حاصل از ژنتیکی خالص است یا ناقل ژنهای مغلوب نسلهای قبلی خود است.(مثلا اللهای مربوط به یک پیجن بلاد،رد ترکوییز یا اسنیک اسکین را نیز داشته باشد).]با این اوصاف[گر شما قصد تکثیر یک صفت خاص را داشته باشید،رده والدین از نظر ژنتیکی نامشخص و گنگ می شود.نتایج حاصل از تکثیر شما نامشخص خواهد شد و مکررا شما را متعجب خواهد نمود!برای تثبیت یک ویژگی(مثلا طرح بدن)درون-آمیزی و رده-امیزی امری مکرر خواهد بود.
    ]در عین حال[ بایستی به خطرات و معایب حاصل از امیزش افراد نزدیک و خوایشاوند نیز آگاه بود.برخی از این موارد شامل کاهش خزانه ژنی و افزایش احتمال انتخاب صفات نامطلوب مثل ناتوانی در مراقبت از فرزندان و برقراری ارتباط با سایر ماهی ها خواهد بود.
    وقتی شما قصد تکثیر یک دیسکوس وحشی را دارید بایستی بعد از سه تا چهار نسل با یک دیسکوس خارج از گله و ترجیحا وحشی،امیزش کنید،از این طریق رده شما از نظر"خون وحشی"{م:خزانه ژنی اصیل} به خصوص در نسلهای اتی، غنی سازی می شود.چند مثال مناسب که تکثیر متقاطع بین دو گونه وحشی و غیر وحشی می تواند رخ دهد و باعث تقویت رده تکثیری خواهد شد در زیر آورده شده:
    Wild Brown discus x Pigeon Blood(or other Reds)
    Wild Blue discus(example:royal Blue) xTurquise
    Turquise-red x other derived forms
    Wild Green discus X Leopard and red-Spotted varities
    بنابراین این رده حاصله از نظر خزانه ژنی وحشی تقویت خواهد شد.تنها این باید توجه شود که گرچه این روش سلامت ماهی های حاصله را تضمین میکند،اما رده ماهی ها را از نظر خلوص ژنی متاثر خواهد ساخت.





    متن فوق ترجمان بخشی از کتاب trophy Discus بود.
    برگردان به پارسی:ارمان سورانی یانچشمه.استفاده با ذکر منبع و نام مترجم بلا مانع است.1/10/1393
    تمام.
    ویرایش توسط B@B@K : 22nd December 2014 در ساعت 11:20 AM



  2. #2
    همکار قدیمی انجمن دیسکس

    محل سکونت
    تهران
    نوع حیوان خانگی
    دیسکس
    تاریخ عضویت
    Apr 2010
    شماره عضویت
    47
    سلام :
    با تشکر از آرمان عزیز ایشان لطف کردند و مطلب را برای ما ترجمه نمودند که بسیار مطلب مفیدی میباشد

  3. #3
    کاربر اخراج شده

    محل سکونت
    -----
    نوع حیوان خانگی
    ----
    تاریخ عضویت
    Nov 2013
    شماره عضویت
    14765
    ممنونم از آرمان عزیز و جناب وزیر پور گرامی
    بسیار آموزنده بود

  4. #4
    کاربر عالی

    محل سکونت
    اصفهان
    نوع حیوان خانگی
    دیسکوس،مرغ و خروس،گیاهان زینتی
    تاریخ عضویت
    Feb 2013
    شماره عضویت
    11344
    اینم لینک پی دی اف برای دوستانی که حوصله وب خونی ندارند
    discus genetic.Trophy discus. - Download - 4shared - arman sourani
    ویرایش توسط arman sourani : 22nd December 2014 در ساعت 11:26 AM

  5. #5
    کاربرفعال

    محل سکونت
    اراک
    نوع حیوان خانگی
    ماهی
    تاریخ عضویت
    Nov 2014
    شماره عضویت
    16855
    خیلی جالب و مفید

    با تشکر

اطلاعات موضوع

کاربرانی که در حال مشاهده این موضوع هستند

در حال حاضر 1 کاربر در حال مشاهده این موضوع است. (0 کاربران و 1 مهمان ها)

موضوعات مشابه

  1. نیاز به ویتامین در دیسکس از کتاب Trophy discus
    توسط B@B@K در انجمن تغذیه و رژیم غذایی دیسکس
    پاسخ: 6
    آخرين نوشته: 9th March 2019, 08:11 AM
  2. تغذیه دیسکس از کتاب Trophy discus
    توسط B@B@K در انجمن تغذیه و رژیم غذایی دیسکس
    پاسخ: 36
    آخرين نوشته: 15th February 2017, 06:23 PM
  3. نیاز به چربی در دیسکس از کتاب Trophy discus
    توسط B@B@K در انجمن تغذیه و رژیم غذایی دیسکس
    پاسخ: 0
    آخرين نوشته: 18th January 2014, 01:36 PM
  4. نیاز به مینرال در دیسکس از کتاب Trophy discus
    توسط B@B@K در انجمن تغذیه و رژیم غذایی دیسکس
    پاسخ: 2
    آخرين نوشته: 17th January 2014, 12:46 AM
  5. نیاز به کربوهیدرات در دیسکس از کتاب Trophy discus
    توسط B@B@K در انجمن تغذیه و رژیم غذایی دیسکس
    پاسخ: 7
    آخرين نوشته: 15th January 2014, 07:28 PM

مجوز های ارسال و ویرایش

  • شما نمیتوانید موضوع جدیدی ارسال کنید
  • شما امکان ارسال پاسخ را ندارید
  • شما نمیتوانید فایل پیوست کنید.
  • شما نمیتوانید پست های خود را ویرایش کنید
  •  
تبلیغات متنی : کیف لپ تاپ