تدوین پیش نویس برنامه مدیریت گوزن زرد در ایران




مدیر کل دفتر تنوع زیستی و حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه پیش نویس برنامه پیشنهادی مدیریت گوزن زرد در ایران تهیه شده است، گفت: برنامه نهایی با همکاری همه جانبه کارشناسان ایرانی و بین المللی در سه ماه آینده نهایی می شود.

به گزارش زیست آنلاین به نقل از ایرنا مجید خرازیان مقدم در کارگاه فنی برنامه مدیریت گوزن زرد ایرانی با بیان اینکه فقدان یک برنامه جامع مدیریت گوزن زرد در کشور چالش هایی در پی داشته است افزود: خروج تعداد زیادی از گوزن های زرد از جزیره اشک در دریاچه ارومیه و بیماری مگس میاز در کرخه نمونه ای از این چالش ها است.

وی با اشاره به اینکه حدود پنج دهه از مدیریت گوزن زرد ایرانی در اسارت می گذرد اظهار کرد: افزایش تعداد محیط های محصور ایجاد شده برای تکثیر و نگهداری، همچنین افزایش جمعیت در محیط های محصور، مدیریت و حفاظت این گونه با ارزش را با چالش مواجه کرده است.

خرازیان مقدم افزود: اقدام علمی و عملی برای برون رفت از چنین وضعیتی در خصوص مدیریت گوزن زرد با شناسایی زیستگاه های مستعد و معرفی مجدد گونه به طبیعت تحت یک برنامه اجتناب ناپذیر است.

وی با تاکید بر اینکه اکنون گوزن زرد ایرانی از نظر حفاظتی به عنوان گونه در معرض خطر انقراض در فهرست سرخ اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت ( IUCN ) طبقه بندی شده است، گفت: موسسه خدمات حفاظت بین المللی (ICS) یک موسسه شناخته شده در مدیریت عملی حیات وحش است که در معرفی مجدد و مدیریت عملی گونه ها در حیات وحش سابقه ایی طولانی دارد.

خرازیان مقدم ادامه داد: این گروه توسط زیر گروه برنامه ریزی حفاظت اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت (IUCN ) برای مشاوره و همکاری معرفی شده است.

وی تاکید کرد: بسیاری از برنامه ها تدوین و تصویب می شوند، اما هرگز اجرا نمی شود اما این کارگاه در پی تدوین و تصویب برنامه ایی است که گامی علمی به سوی دستیابی راه پیشرو باشد.

کارگاه فنی برنامه مدیریت گوزن زرد ایرانی توسط دفتر تنوع زیستی و حیات وحش معاونت محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست با همکاری موسسه خدمات بین المللی حفاظت(ICS) و دانشگاه محیط زیست چهارم و پنجم آبان ماه برگزار شد.

این کارگاه با هدف تدوین، تصویب و اجرای یک برنامه مدیریت قابل اجرا و واقعی برای گوزن زرد ایرانی که نیازهای واقعی را برای احیا مجدد گونه در غرب ایران را هدف قرار دهد، اجرا شد.

این کارگاه با حضور مدیرکل دفتر تنوع زیستی و حیات وحش، رییس دانشگاه محیط زیست و کارشناسان استان های آذربایجان غربی، مازندران، ایلام، خوزستان، کهکیلویه و بویر احمد، فارس و یزد و دفاتر تنوع زیستی و حیات وحش، حفاظت و مدیریت شکار و صید ، وضعیت مراکز موجود تکثیر و پروش گوزن زرد، نقاط قوت ، ضعف ها مورد بررسی قرار گرفت.

پیش نویس برنامه پیشنهادی مدیریت گوزن زرد در ایران توسط موسسه خدمات بین المللی حفاظت ارایه شد و نقاط قوت، نقاط ضعف، فرصت ها و تهدیدها، راه حل های پیشنهادی برای نقاط ضعف و تهدیدات، اقدامات پیشنهادی خدمات بین المللی حفاظت، جمع بندی و تصمیم گیری برای ' راه پیش رو' برای پروژه گوزن زرد ایرانی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و برنامه نهایی با همکاری همه جانبه کارشناسان ایرانی و بین المللی در سه ماه آینده نهایی خواهد شد.

گوزن زرد ایرانی با نام علمی Dama mesopotamica پستانداری از خانواده گوزن است. گمان می رفت که نسل این حیوان منقرض شده باشد تا این که در دهه ۱۹۵۰ گله ای از آن در خوزستان کشف شد.

در گذشته پراکندگی وسیعی از شمال آفریقا تا عراق، ترکیه، و ایران داشته ولی در حال حاضر نسل آن در تمام کشورهای مذکور به جز ایران نابود شده است. در ایران این گوزن در مناطق جنگلی زاگرس و جنگل های گرمسیری خوزستان زندگی می کرد.

ولی پس از قرار گرفتن این پستاندار در وضعیت بقای هشدار، تعدادی از این گوزن ها به دیگر مناطق ایران و جهان منتقل شدند تا جمعیت های دیگری از آن پدید آیند. در حال حاضر پراکندگی طبیعی آن محدود به مناطق حفاظت شده دشت ناز ساری، جزیره اشک در دریاچه ارومیه و مناطق دیگری در چهارمحال و بختیاری، یزد و فارس و زیستگاه آب سپاه در منطقه حفاظت شده دنا در کهگیلویه و بویراحمد است.

اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت گوزن زرد ایرانی را برای مدت ها در وضعیت ' در معرض خطر' (۱۹۹۶)، ' آسیب پذیر' (۲۰۰۶) و ' در معرض خطر' (۲۰۱۰) طبقه بندی کرده است.


منبع:ایرنا