آرتمیا Artemia (غذای زنده برای تغذیه آبزیان)

[Ali.Aghaei]

مقدمه:
در میان غذاهای زنده که در صنعت آبزی پروری به کار می رود، آرتمیا دامنه وسیعی را به خود اختصاص داده تا جایی که در برخی موارد به عنوان غذای زنده منحصر به فرد ارزش پیدا کرده است. اولین گزارش در رابطه با آرتمیا به قرن 17 میلادی بر می گردد که توسط لینه، آرتمیا در دریاچه لمینگون انگلستان شناسایی و بنام آرتمیا سالینا نام گذاری گردید. گرچه قرن هاست که آرتمیا توسط انسان شناخته شده است، اما ظاهراً استفاده از آن به عنوان غذا برای پرورش لارو موجودات زنده از سال 1920 شروع شد. زمانی که محققان متعددی دریافتند که این موجود یک غذای عالی برای لاروهای تازه از تخم در آمده ماهیان می باشد، به طوری که امروزه ناپلئوس های تازه تخم گشایی شده ی آرتمیا تنها منبع غذایی برای مراحل اولیه لاروهای اغلب گونه های آبزیان از قبیل ماهی و میگو است.

ولین بهره برداری و تولید سیست آرتمیا در سال 1951و در دریاچه بزرگ نمک ایالت یوتای آمریکا انجام شد و محصول برداشت شده از دریاچه بالغ بر 16 تن گردید. با توسعه امر پرورش آبزیان، به ویژه تاسماهی ایرانی و میگو، روز به روز متقاضی جهانی برای سیست آرتمیا افزایش یافت. به طوری که هم اکنون سالانه بیش از 3000 تن سیست خشک آرتمیا برای تبدیل آن به ناپلی 4/0 میلی متری در سراسر جهان خرید و فروش می شود.

ولوژی تکثیر و پرورش آرتمیا:
عواملی که باعث شد آرتمیا به عنوان یکی از مهم ترین منابع غذایی مطرح گردد:
1-یک دست بودن سیست کوچک آرتمیا که دارای جنین در حال توقف متابولیک است.
2-آرتمیا را می توان در شرایط سرما و خشک به مدت طولانی نگهداری نمود که با ایجاد شرایط تفریخ، لارو خارج
می گردد و مورد استفاده قرار می گیرد. این مزیت، حمل و نقل آن را در بسته بندی های کوچک امکان پذیر می سازد.
3- سیست تقریباً در تمام طول سال در دریاچه های شور و آبگیرهای شور سواحل وجود دارد و همچنین از مزارع استخراج نمک قابل استحصال می باشد که در سرتاسر پنج قاره دنیا پراکنده هستند. بعد از استحصال و عمل آوری، به صورت قوطی های کنسرو وارد بازار می گردند.

رده بندی (تاکسونومی) آرتمیا:
Kingdom Animalia
شاخه (Phylum) Arthropoda (بندپایان)
Sub Phylum Crustacae (سخت پوستان)
رده (Class) Branchipuda (آبشش پایان)
راسته (Order) Anostraca (بی پوششان)
خانواده (Family) Artemidae (آرتمیده)
جنس (Genus) Aremia (آرتمیا)
گونه (Species) Artemia Salina (آرتمیا سالینا)
زیست شناسی و بوم شناسی آرتمیا:
آرتمیا سخت پوست کوچک و ظریفی است که به آن میگوی آب شور نیز می گویند. آرتمیا جزء آبزیان آب های شیرین بوده که جهت حفظ و بقاء نسل خود به آب های شور در نهایت بسیار شور پناهنده شد. به همین دلیل:
- جمعیت های آرتمیا را می توان در 500 دریاچه طبیعی و مصنوعی آب شور، مناطق استوایی، نیمه استوایی و در امتداد خط ساحلی یا در آب های داخلی یافت.
- این سخت پوست دارای سازگاری فیزیولوژیکی فوق العاده ای در برابر شوری های بالا می باشد.
- دارای دفاع اکولوژیکی زیادی در مقابل شکارچیان می باشد.


شکل1: نمایی از یک آرتمیا
از جمله ویژگی های آرتمیا عبارت است از:
- تنظیم اسمزی بسیار کارآمد.
- توانایی ساخت و ساز رنگدانه های تنفسی کارا به منظور تحمل مقدار کم اکسیژن در شوری های زیاد.
- توان تولید سیست غیرفعال در زمانی که شرایط محیطی بقای گونه را به خطر می اندازد.
از بزرگ ترین زیستگاه های آرتمیا در ایران دریاچه ارومیه است که آرتمیای ارومیانا در آن زندگی می کند.
آرتمیای دریاچه ارومیه اولین بار در سال 1899 توسط Gunther شناسایی و آرتمیای ارومیانا نامیده شد. اسامی مختلفی برای جمعیت های متمایز آرتمیا اتلاق شده است از جمله:
آرتمیا فرانسیسکانا ، آرتمیا پارتنوجنیکا ، آرتمیا سالینا ، آرتمیا پرسیملیس ، آرتمیا سینیکا و آرتمیا ارومیانا را نام برد.
این موجود فوق العاده، یوری هالین بوده (تحمل شوری ppt 30 – 3) و در دامنه دمایی 55 – 15 درجه سانتی گراد زنده می ماند.

جدول1: گونه های آرتمیا و حوضه جغرافیایی آنها
نام گونه حوضه جغرافیایی
Artemia salina لیمینگتون انگلستان (امروزه از بین رفته است)
A.tunisiana اروپا و شمال آفریقا
A.franciscana آرژانتین
A.urmiana ایران
A.monica آمریکا
A.sinica چین

ریخت شناسی آرتمیا:
آرتمیا به عنوان یک بندپای ابتدایی شاخص، با بدنی بندبندی و زوائد برگ مانند و پهن متصل به آن، شناخته شده است. طول کل بدن آرتیمای نر بالغ 10 – 8 میلی متر و ماده 12 – 10 میلی متر می باشد ولی اندازه عرض بدن در هر دو جنس حدود 4 میلی متر است.

شکل2 و 3: نمایی از آرتمیای ماده بالغ و نر بالغ
بدن از سه قسمت سر، سینه و شکم تشکیل شده است. در سر شش بند وجود دارد که از مناطق تخصصی بدن هستند. یک جفت شاخک حسی باریک (آنتنولا) وجود دارد که لوله ای- سیلندری با دیواره انعطاف پذیر است که قابلیت تحرک به هر جهتی را دارد. در حفره مرکزی هر آنتولا، یک سینوس خونی و دو رگ عصبی وجود دارد که حداقل یکی از آن ها به سلول های توده ای کانگلیونی منتهی می شود. دارای دو نوع تار حسی ، یک جفت چشم مرکب که روی دو پایک قرار گرفته و در بردارنده بیش از 200 اوماتیدی است.




شکل4: نمایی از آناتومی آرتمیا
یک جفت ماندیبل و یک عدد لب بالایی نیز از ضمائم سر می باشد. آنتن ها در جنس نر بسیار رشد کرده و به یک جفت شاخک بزرگ با قلاب های جفت گیری تبدیل شده اند که در ناحیه شکمی – جانبی سر آرتمیا قرار دارد. در هر یک از این شاخک ها یک عدد برآمدگی قاعده ای پیشین وجود دارد که نقش گیرنده های مکانیکی را بازی می کند و در فعالیت های پیش از جفت گیری و جفت گیری نقش دارند. این برآمدگی ها موجب محکم تر چسبیدن
قلاب های نر به دور بدن آرتمیای ماده می گردند.
در جنس ماده، آنتن تحلیل رفته است و فقط به عنوان شاخک حسی کوچک عمل می نمایند. دهان در ناحیه شکمی میانی قرار گرفته و یک لب زبان مانند روی آن را پوشانده است و آرواره های بزرگ در طرفین آن قرار دارد. پایین تر از دهان اندام های آرواره ای دیگری بنام ماگزیلا وجود دارد. ماندیبل ها به وسیله دندان های کوتیکولی، ذرات غذایی را خرد می کنند، در حالی که ماکزیلاها مواد غذایی را از درون کانال غذایی به طرف ماندیبل ها می کشاند. در ناحیه سینه 11 جفت پاهای سینه ای وجود دارد که از سه بخش تشکیل شده اند.
Telopodits به عنوان فیلتر کننده غذا و اندام حرکتی، Epipodits به عنوان آبشش با وظیفه تنفسی و Exopodits که تنظیم کننده فشار اسمزی است. در وسط ناحیه سینه ای شکافی است که با حرکت مژک های اطراف خود، غذا را به سمت دهان هدایت می کند. ناحیه شکمی طویل و استوانه ای بوده و از 8 بند تشکیل شده است که آخرین آن ها تلسون (فورکا) وجود دارد که دارای دو لب چنگک مانند است و روی هر کدام شماری خار بنام Setose وجود دارد که تعداد آنها ممکن است تحت تأثیر فاکتورهای محیطی متغیر باشد.(Cassel, 1937)
دو بند اول شکمی بندهای تناسلی هستند و در امر جفت گیری و زایش دخالت دارند. در نر، این بندها دارای یک جفت بیضه، مجاری دفران و یک جفت پنیس یا آلت جفت گیری و در جنس ماده در بردارنده یک جفت تخمدان، لوله های تخمک بر و رحم است. بیضه ها و تخمدان ها درون شکم جای دارند و پنیس و رحم از سطح شکمی بندهای تولید مثلی آویزان هستند. تارهای کوتیکولی روی بندهای تنه ای فرد بالغ دارای عصب می باشند لذا نسبت به تحریک محیطی پاسخ می دهند.
کل سطح بدن آرتمیا از اسکلت خارجی بی نهایت نازک و انعطاف پذیری بنام «کیتین» پوشیده شده است که از سمت داخل عضلات به آن متصلند.
سیستم تولید مثلی:
اندام تناسلی نر از اولین، دومین و سومین بند شکمی شروع می شود و شامل یک جفت بیضه «لوله حمل اسپرم » و در انتهای آن سمینال وزیکول، غدد ضمیمه و «آلت تناسلی» (پنیس) می باشد. (Cassel, 1937; Wolf, 1971)
بیضه ها ساختار لوله ای دارند ولی مجرای آن ها مستقیم نیست و توسط غشاء پایه نازکی احاطه شده اند. دو تیپ سلولی شامل سلول های سوماتیک و سلول های زایشی در آنها مشخص شده است. در هر نوبت اسپرماتوژنز، همه سلول های زایشی در یک خوشه و همزمان با هم تمایز می یابند. اسپرماتوژنز دارای چندین مرحله میتوز است که در حاشیه بیضه ها رخ می دهد. هر اسپرماتوسیت تقسیم می شود و دو اسپرماتید را بوجود می آورد.
بلوغ اسپرم در لوله حمل اسپرم رخ می دهد. اسپرم بالغ شده تخم مرغی شکل یا گرد است و فاقد ویژگی های مانند فلاژلوم، آکروزوم و کروماتین متراکم در هسته است. (Brown, 1966, 1970; Wingtrad, 1978)
سلول های اسپرم می توانند در طول لوله وابران زنده بمانند و ذخیره شوند و با حرکات انقباضی ریتمیک، عضلات وابران بخوبی با هم مخلوط و در نهایت به آلت تناسلی هدایت شوند. پنیس (آلت تناسلی نر) دارای دو بخش ارتجاعی و غیر ارتجاعی دو شاخه است. در برخی گونه ها 5 – 3 خار در محل اتصال این دو بخش دیده می شود. روی پنیس لایه کوتیکولی شبیه لایه کوتیکولی پوششی قرار دارد. ترشح آنها شامل موکوپروتئین ها و موکو پلی ساکاریدها می باشد. (Bruggeman wolf, 1996) اندام های تناسلی ماده شامل یک جفت تخمدان، یک جفت اوویدکت، یک رحم یا کیسه تخمی و هم چنین دارای چندین خوشه غدد پوستی است. تخمدان ها نیز ساختار لوله ای جفت دارند که منشاء آن ها از یازدهمین بندسینه ای می باشد و بندهای زایشی را طی می کنند و به بندهای شکمی ختم می شوند. (Cassel, 1937)

شکل5: نمایی از اندام تولیدمثلی و تخمدان آرتمیا

ماده بالغ هر 140 ساعت یکبار اقدام به تخمک گذاری می کند که به لحاظ شرایط پرورشی و همچنین نوع سویه تخمک گذاری یا تخمگذار زنده زایی را انتخاب می کند. توصیفاتی از مشاهدات میکروسکوپی در اووژنز توسط Metalli and Ballardin, 1970 ارائه شده است. مانند بیضه ها دارای دو تیپ سلولی است که شامل
سلول های زایشی و سلول های سوماتیک می باشند. سلول های زایشی طی مسیر اووگونی، اووسیت ها را بوجود
می آورند که هم زمان سلول های پرستار نیز تمایز می یابند. اووسیت ها قبل از میوز، شکل خوشه ای دارند که با دوک میتوزی بهم متصلند. سلول های پرستار پلی پلوئید هستند و به وسیله سلول های سوماتیک، فاگوسیتوز می شوند. (Cassel, 1937) تخمدان ها طی پریوتیلوژنزیز شفاف به نظر می رسند و تغییرات دوره ای را نشان می دهند. غده درون ریز از طریق هورمون پوست اندازی[1] باعث کنترل اووژنز می شوند. (Adiyodi, 1985) و ارتباطی بین سطح هورمون و زرده زایی نشان داده شده است. (Van Bcck et al. 1987) تفاوت سلول های سوماتیک و زاینده در تخمدان آرتمیا را Lochhead در سال 1960 بیان نمودند.در پدیده اووژنز، با حرکت سلول های زایشی اولیه به منطقه مورد نظر و جای گیری درون تخمدان، سیکل مربوطه شروع می شود. با روند تکثیر میتور، ابتدا تعداد اووگونی ها افزایش می یابد، برخی از آنها رشد می کنند بزرگ می شوند و بدین ترتیب اووسیت های اولیه حاصل می گردند، سپس با شروع میوز، اووسیت ثانویه و اولین جسم قطبی بوجود
می آیند

رخه زندگی در آرتمیا:سیست پس از جذب آب در 5 ساعت اول تغییری را نشان نمی دهد و فقط فرورفتگی های آن به حالت اول باز
می گردد. پس از 20 ساعت، در پوسته شکستگی ایجاد می شود و جنین بوسیله غشاء تفریخ از محل شکستگی آویزان می گردد و در اصطلاح مرحله «چتره» را بوجود می آورد.

شکل6: نمایی از چتره شدن آرتمیا

طبق اظهارات Benesch, 1969 قبل از خروج ناپلئوس از غشاء تفریخی 70 مرحله تمایزی در جنین اتفاق می افتد که عبارتند از:Na-0: در این مرحله لوله آندودرمی هنوز وجود ندارد و فرورفتگی در بخش آکتودرمی دهانی رخ می دهد. تقسیم میتوز در سلول های مزودرمی بصورت پراکنده اتفاق می افتد و سلول های عضلانی تمایز می یابند.Na-1: در پایان تورفتگی استومودئوم، شکافی بین سلول های اندودرمی بوجود می آید و بدین طریق سلول های اپیتلیومی از سلول های زیری جدا می شوند. با تکثیر پیاپی سلول های اندودرمی، بخش میانی اولیه گوارشی بوجود
می آید. در این مرحله مهم ترین تغییرات در لایه اکتودرمی رخ می دهد که همان حرکت سلول های گانگلیونی برای ایجاد گانگلیون ها می باشد. گانگلیا چشمی ناپلئوس و گانگلیون های مربوط به شبکیه به داخل حرکت می کنند.Na-2: همزمان با تکثیر بخش میانی لوله گوارش، اتصالات با استومودئوم به سمت سر بوجود می آید. از سویی حرکت گانگلیون سری و از سوی دیگر تکثیر سلول های بخش میانی لوله گوارش موجب حرکت سلول های مزودرمی
می شود.سلول های خونی اولیه از سلول های بخش میانی مزودرم اولین آنتن بوجود می آیند و بین سلول های عضلانی دومین آنتن قرار می گیرند. سلول های اکتودرمی پشتی طویل می شوند و اندام گردنی یا اندام تنظیم کننده فشار اسمزی تبدیل می شوند.Na-3: با تکثیر بیشتر سلول های لوله گوارش میانی و بداخل رفتن بخش پروکتودئوم این بخش با لایه اکتودرم سری در جایی ارتباط می یابد که قرار است در آینده بخش های کناری لوله گوارش شکل گیرد. ناحیه مری بشکل باریک و به سمت سر حرکت می کند.Na-4: استومودئوم در وضعیت اصلی خود قرار می گیرد، سلول های اندودرمی ، بزرگ ترین سلول ها و سلول های اکتودرمی کوچک ترین آن ها می باشند.Na-5: در این مرحله جنین شروع به رشد می کند ولی هنوز در غشاء محاط شده است. اندام های تشکیل شده به خصوص لوله گوارش میانی در وضعیت فشرده قرار می گیرند.از بخش مزودرمی، عضلات، غده آنتنی، سلول های خونی، سلول های چربی و همچنین عضلات مربوط به استومودئوم و پروکتودئوم بوجود آمده است.Na-6: بخش سینه ای شکم کشیده می شود. بخش عقبی لوله گوارش هنوز بسته است. تمایز در عضلات ناپلئوسی کامل می شود. غده آنتنی فعال می شود. سلول های زایشی اولیه به ناحیه ماگزیلا مهاجرت می کنند. حلقه عصبی جلوی مری شکل می گیرد. در پشت پایه آنتن ها، آثار چشم مرکب در حال شکل گیری است.

مرحله تفریخ[1] (Stage 0):
ناپلئوس واقعی در این مرحله بوجود می آید. سیستم عضلانی-عصبی فعال است. ابتدا جنین به شکل گلابی است و زوائد سه گانه ناپلئوسی در آن به صورت تحلیل رفته دیده می شود. 48 – 16 ساعت پس از قرار گرفتن سیست ها در شرایط انکوباسیون، پوسته خارجی سیست ترک می خورد و لارو به تدریج از آن خارج می شود.

---

[1] -Seta


شکل8: نمایی از ناپلئوس آرتمیا
لارو در حال خروج از پوسته، پیش ناپلئوس مرحله (E-1) نامیده می شود. لارو به محض خروج از پوسته سیست، هنوز درون «غشاء تفریخ»[1] و به شکل تخم مرغ است که به این مرحله (E-2) می گویند.
مرحله نخست لاروی(Instar1):
پس از E-2 ، لارو آرتمیا با حرکات زوائد بدنی خود غشاء را پاره می کند و از آن آویزان می گردد که از این مرحله به آن ناپلیوس، دارای موهای آنتنولای سه تایی و موهای آنتنی است. آنتنولا (آنتن کوچک)، در طرفین چشم ناپلیوسی قرار دارد و پایین تر از آن یک جفت شاخک حرکتی– حسی بنام آنتن[2] دیده می شود. در زیر آن آرواره (ماندیبل لاروی[3]) قرار داردکه آلت تغذیه ای لارو می باشد. لارو آرتمیا در این حالت دارای یک چشم میانی قرمز رنگ و سه جفت زائده بدنی است. روزنه مخرج در بخش انتهایی بدن به بیرون باز می شود. بدن بندبندی نیست و هیچ اثری از جوانه پاهای سینه ای دیده نمی شود. لارو آرتمیا در دوره ناپلیوسی تغذیه نمی کند. زیرا از ذخیره زرده ای خود استفاده می نماید. این دوره تقریباً 12 ساعت بطول می انجامد.
مرحله متاناپلیوسی(Metanaplius stage):
با اولین پوست اندازی که به پایان می رسد، دوره ناپلیوسی تمام و دوره متاناپلیوسی آغاز می گردد. این دوره خود دارای 4 مرحله است که 5 – 2 روز بطول می انجامد. اندازه لارو در دوره متاناپلیوسی بین 800 – 500 میکرون است. (Artemia Biology, 1986)

---

[1]-Hatching membrane

[2] -Antenna

[3] -Mandible

شکل9: نمایی از متاناپلئوس آرتمیا


مرحله متاناپلیوس 1 (Instar2):
در قاعده تارهای هر آنتنولا، دو جوانه کوچک رشد می کنند که نشانگر تارهای آنتنولایی نوع دوم است. تار کوتاه آندوپودیت های شاخک ها، بلند می شود و چهارمین تا نیز در کنار سه تار قبلی رشد می نمایند. دو تار آنتن ها نیز به ده تار افزایش می یابد. روی تار آنتن ها و آرواره ها، مژک های کوتاهی رشد می کنند. رشد این مژک ها توان حرکتی شاخک ها و آرواره ها را افزایش می دهد و نیز جزئی از دستگاه تغذیه ای فیلتری محسوب می شود. (از مرحله متاناپلیوس 1 تغذیه آغاز می گردد) آنتن ها اندام حرکتی و تغذیه ای هستند. ناحیه تنه متاناپلیوس کمی کشیده تر و آثار بندبندی شدن ظاهر می شود. (Artemia Biology, 1986)
مرحله متاناپلیوس 2(Instar 3):
تارهای آنتنولایی نوع دوم که در قاعده تارهای نوع اول جوانه زده بود بلندتر می شود. لب بالایی لارو عریض می شود و در ناحیه اتصال آرواره ها، جوانه کنبدی شکل کوچکی رشد می کند که نشانگر آرواره های آتی آرتمیای بالغ است. عمل دستگاه تغذیه فیلتری پیچیده تر می شود. بدین نحو که تارهای مژکدار آندوپودیت و اگزوپودیت شاخک ها و تارهای اگزوپودیت آرواره ها، ذرات غذایی را از اطراف جمع آوری می کنند و تارهای دیگر شاخک ها و آرواره ها که به طرف قاعده آن ها قرار گرفته اند، مواد غذایی را به سمت دهان هدایت می نمایند. دهان در زیر لب قرار گرفته است و در واقع عمل نهایی فرو بردن ذرات غذایی به درون دهان با فشار لب فوقانی انجام می گیرد. ناحیه تند بلندتر می شود و جوانه های دو بند سینه ای[1] و یک پای سینه ای[2] ظاهر می شوند. انتهای ناحیه شکمی دو لبی است.
مرحله متاناپلیوس 3 (Instar 4):
تغییرات مورفولوژیک زیادی در این مرحله مشاهده نمی شود و تنها تغییر قابل ملاحظه، ظاهر شدن پاهای سینه ای سوم و چهارم و ظاهر شدن جوانه های پاهای سینه ای دوم و ناحیه تنه می باشد.
مرحله متاناپلیوس 4 (Instar5):
آرواره های لاروی کوچک تر ولی آرواره های اصلی بزرگ تر می شوند. بندهای سینه ای 5 و 6 نیز در این مرحله ظاهر می شوند و روی بندهای سینه ای سوم و چهارم، جوانه های پاهای سینه ای سوم و چهارم رشد می نمایند. روی هر یک از لب های انتهایی ناحیه شکمی، یک تار دیده می شود.
مرحله پست متاناپلیوس (Post metanaplius):
با پنجمین پوست اندازی دوره متاناپلیوس به پایان می رسد و مرحله پست متاناپلیوس شروع می گردد.
مرحله پست متاناپلیوس 1(Tnstar6):
آثار اولیه تشکیل چشم های مرکب مانند لکه های قهوه ای رنگ قابل مشاهده است. در ناحیه تنه بندهای سینه ای هفتم، هشتم و جوانه های پاهای سینه ای پنجم و ششم نیز دیده می شود. ناحیه سینه ای عریض تر می شود. روی پاهای سینه ای اول و دوم تارهای مژکدار رشد می کنند. شیار غذایی در ناحیه شکمی-میانی تنه، بین پاهای سینه ای به خوبی قابل مشاهده است. تعداد تارهای هر لب انتهایی شکمی به سه عدد افزایش یافته است که تار میانی بلند و مژکدار می باشد.
مرحله پست متاناپلیوس 2(Instar7):
در این مرحله تعداد تارهای آنتنولایی کامل می شود. در ناحیه تنه، ده بند سینه ای رشد نموده است که روی 8 بند اول آنها پاهای سینه ای دیده می شوند. 4 جفت پای سینه ای اول به رشد کامل خود رسیده اند و دارای وظایف حرکتی، تغذیه ای، تنفسی و تنظیم اسمزی می باشد.
مرحله پست متاناپلیوس 3 (Instar8):
چشم های مرکب بزرگ تر شده اند و هنوز اماتیدی ها قابل تشخیص نیستند. در این مرحله یازده بند سینه ای دیده می شود که نشانگر تکمیل بندبند شدن ناحیه سینه است. پنج جفت پاهای سینه ای کامل می شود و ششمین و هفتمین جفت پاهای سینه ای کوچک ترند و پاهای سینه ای هشتم تا دهم به صورت جوانه می باشند.
مرحله پست متاناپلیوس4(Instar9):
چشم های مرکب برجسته تر و اماتیدی ها دیده می شوند. پاهای سینه ای ششم و هفتم نیز کاملاً تفکیک شده اند. پاهای سینه ای هشتم و نهم در حال رشد و کامل شدن هستند در حالی که پاهای سینه ای دهم و یازدهم به صورت جوانه اند در ناحیه شکمی سه بند قابل تشخیص می باشند که در بند اول، بندهای جنسی هستند.
مرحله پست متاناپلیوس5 (Instar10):
اوماتیدی ها چشم مرکب تقسیم شده اند و به تعداد زیاد موجود می باشند. آرواره های بسیار کوچک شده و تارهای روی آنها کاملاً ناپدید شده اند. پاهای سینه ای هشتم و نهم نیز کاملاً رشد یافته و پاهای سینه ای دهم و یازدهم مرحله تفکیک را آغاز نموده اند. با بوجود آمدن شیار، بندهای چهار و پنج شکمی دیده می شوند.
مرحله پست متاناپلیوس 6(Instar11):
لب فوقانی کوچک تر شده است و زوائد شاخک ها تحلیل می روند. این اندام عمل حرکتی و تغذیه ای خود را از دست می دهد. آرواره های لاروی (ماندیبل) نیز تحلیل می روند ولی آرواره های بالغ کاملاً رشد نموده اند. تمام پاهای
سینه ای کامل شده و تعداد بندهای شکمی به 7 عدد افزایش می یابند و آخرین بندشکمی یا تلسون بطور کامل منشعب و فورکاها بلندتر می شوند.

مرحله پست متاناپلیوس7 (Instar12):
لب فوقانی باز هم کوچک تر و نوک تیز می شود و شکل زبان بخود می گیرد. یک فرورفتگی در زیر بند هشتم، تلسون را شکل می دهد. از این مرحله اندام های تولید مثلی به صورت جوانه هایی در ناحیه بندهای تناسلی ظاهر می شوند.
مرحله پست لاروی (Post larval stages):
پس از مرحله دوازدهم لاروی، دوره پست متاناپلیوسی به پایان می رسد و لارو وارد دوره پست لاروی می گردد. تغییرات اساسی در این مدت شامل رشد پایک های چشمی و بزرگ تر شدن چشم های مرکب، رشد اندام های تولید مثلی نر و ماده، کوچک شدن شاخک ها در آرتمیای ماده و رشد آن ها در آرتمیای نر و داسی شکل شدن آن ها
می باشد.(Artemia Biology, 1986)
مرحله بلوغ (Adult Stages):
آرتمیای بالغ دارای بدنی سه قسمتی است که شامل سر و سینه و شکم می باشد. سر دارای یک جفت شاخک حسی باریک، یک جفت چشم مرکب با 200 اوماتیدی با پایک های بلند دارد.

جدول2: مقایسه شرایط بهینه تخم گشایی سیست آرتمیا، روتیفر و میکروآلگ ها

شرایط

آرتمیا

روتیفر

میکروآلگ ها

---

[1]-Thoracomeres

[2] -Thoracopods

حرارت محیط	25 تا 28 درجه سانتی گراد	25	18 تا 24
pHمحیط	8 تا 5/8	5/7 تا 6/6	2/8 تا 7/8
شوری آب	5 تا 15قسمت در هزار	25	20 تا 24
نور	بیش از 1500 لوکس	2000 تا 2500	2500 تا 5000
اکسیژن آب	بالاتر از 4 میلی گرم در لیتر	بالاتر از 20	هوادهی

تغذیه:
آرتمیا موجودی با قدرت ذره خواری مقاوم و غیرانتخابی[1] است. ذرات غذایی مورد استفاده نباید قطری بیش از
70 – 50 میکرون داشته باشند و فرایند هضم غذا بستگی به مدت زمان باقیماندگی غذا در لوله گوارش، فعالیت آنزیمی و همچنین میزان هضم پذیری مواد مصرفی دارد. البته ترکیب غذایی، نقش مهمی در انتخاب غذاهای مناسب برای کشت متراکم آرتمیا ندارد و نکات ذیل در این خصوص از اهمیت بالایی برخوردار است:
1-میزان در دسترس بودن غذا و هزینه. 2-ذرات ترکیب های غذایی. 3-میزان هضم پذیری.
4-ثبات در ترکیبات مختلف و ظرفیت ذخیره شدن. 5-میزان حل شدن در آب. 6-ضریب تبدیل غذا.
7-شناوری. 8-احتمال واکنش با تکنولوژی کشت کاربردی.

نیازهای غذایی آرتمیا شامل:
1-نسبت پروتئین ها به کربوهیدرات ها که باید به میزان 5/1 – 3/1 باشد.
2-آمینواسیدهای ضروری
3-نوکلئوتیدهای اگزوژنوس و استرول ها بسیار ضروری اند
4-ویتامین های ضروری شامل تیامین، نیکوتین آمید، کلسیم، پنتاتوتنات، پیریدوکسین، ریبوفلاوین، فولیک اسید و پیوترسین.
5-اسیدهای چرب غیراشباع به میزان زیاد که البته دررشد موثر نیستند ولی در زمان تولید مثل بسیار کارآیی دارند.
بطورکلی غذای آرتمیا در سیستم های کشت مصنوعی می تواند غذای زنده و غیرزنده باشند. با توجه به این که آرتمیا بطور مداوم، غیرانتخابی و بروش فیلترکردن غذا مصرف می کند. کمیت و کیفیت غذا براساس مراحل لاروی، تکوین و شرایط کشت آرتمیا متفاوت خواهد بود. آرتمیا از باکتری های خارجی به عنوان غذا استفاده می کند. باکتری ها و پروتوزوآ هایی که در محیط کشت آرتمیا رشد می کنند، قادرند بیوسنتز انجام دهند و مواد لازم را برای خود و آرتمیا تولید نمایند. همچنین خود می توانند بطور مستقیم توسط آرتمیا خورده شوند. از جمله باکتری ها و مخصوصاً می توان به Candida و Rhodotorulaاشاره کرد. جلبک ها که از غذای بسیار مناسب برای کشت آرتمیا می باشند شامل: Scenedesmus, Spintina, Gracilaria Dunaliella salinaهستند.
همه جلبک ها برای تغذیه آرتمیا مناسب نمی باشند زیرا دارای دیواره سلولی ضخیم هستند و نمی توانند توسط آرتمیا به خوبی هضم شوند. جلبک Coccochlorisمواد ژلاتینی تولید می کند که در جذب مواد غذایی مزاحمت ایجاد می کند. همچنین برخی دینوفلاژله ها، مواد سمی تولید می کنند که موجب مسمومیت آرتمیا می گردد. برای پرورش آرتمیا می توان از محصولات کشاورزی از جمله آرد برنج، ذرت، گندم ، جو و سبوس آنها نیز استفاده کرد.



کاربرد آرتمیا در تغذیه گونه های مختلف:
الف: میگوهای خانواده پنائیده[1]:
بطور عمده آرتمیا برای تغذیه آخرین مراحل لاروی و پست لاروی میگوهای خانواده ی پنائیده بکار می رود. معمولاً تغذیه اولیه ناپلیوس تازه تفریخ شده آرتمیا در مرحله مایسیس صورت می گیرد و برخی مواقع زودتر از این مرحله، یعنی در پوست اندازی از زوآ به مایسیس انجام می شود.مرحله تفریخ[1] (Stage 0):
ناپلئوس واقعی در این مرحله بوجود می آید. سیستم عضلانی-عصبی فعال است. ابتدا جنین به شکل گلابی است و زوائد سه گانه ناپلئوسی در آن به صورت تحلیل رفته دیده می شود. 48 – 16 ساعت پس از قرار گرفتن سیست ها در شرایط انکوباسیون، پوسته خارجی سیست ترک می خورد و لارو به تدریج از آن خارج می شود.

---

لینک : آرتمیا Artemia (غذای زنده برای تغذیه آبزیان) سیدصمد هاشمی

[Romans]

سلام

لطفن از ایجاد تاپیکهای تکراری خودداری کنید. برای این موضوع تاپیکهای مشابه وجود دارد :

http://www.parsipet.ir/thread756.html

http://www.parsipet.ir/thread17687.html