اگر شما هم گذارتان به کوه های اطراف شمال تهران خورده باشد گاهی شاهد گروهی از کوهنوردان بوده اید که به کار آموزش چهره به چهره به کوهنوردان آماتور مشغولند، آنها اعضای دکا هستند.





کوهنوردی یکی از جذاب ترین و شاید پرمخاطره ترین ورزش هاست. زمانی که کوهنورد کوله را می چیند و برای صعود می رود، یک اشتباه کوچک در هر فصلی از سال ممکن است جان او را با خطر جدی مواجه کند؛ کافی است پا بلغزد، سنگی فرو افتد یا از همنوردی اشتباهی سر زند. با اینهمه کوهنوردی همچنان یکی از جذاب ترین ورزش هاست چرا که صعود و فرود در آن معنایی واقعی می یابد. در ایران انجمن های متعددی به این ورزش هیجان انگیز می پردازند که یکی از قدیمی ترین های آن انجمن کوهنوردان ایران است. این انجمن کارگروهی به نام گروه دیده بان کوهستان" (دکا) دارد که فعالیت های محیط زیستی آن را به انجام می رساند. دکا در سال 1378 در تهران تشکیل شده و همانطور که از نامش پیداست برای حفظ محیط های کوهستانی، گونه های جانوری و گیاهی و فرهنگ بومی مناطق بومی در کنار بازسازی مناطق تخریب شده فعالیت می کند.




گروه دیده بان کوهستان تلاش می کند در سفرهای کوهنوردی خود علاوه بر بهره بردن از زیبایی های طبیعت گزارش هایی را از تخریب های محیط های کوهستانی تهیه کرده و آن را یا برای مقام های مسئول بفرستد و یا آنها را در رسانه ها منعکس کند. ترویج شیوه های کوهنوردی سازگار با محیط زیست از دیگر فعالیت های این گروه است که برای رسیدن به این هدف تاکنون دوره های متعددی را با حضور علاقه مندان به مبحث کوه و محیط زیست برگزار کرده است. در این دوره ها شرکت کنندگان یاد می گیرند چطور در کوهستان قدم بگذارند که کمترین تخریب و رد پا را در طبیعت به جای بگذارند. معرفی ارزش های طبیعی و فرهنگی کوهستان های کشور در قالب مستندها و فعالیت های ترویجی از دیگر اقدامات این گروه است. اگر شما هم گذارتان به کوه های اطراف شمال تهران خورده باشد گاهی شاهد گروهی از کوهنوردان بوده اید که به کار آموزش چهره به چهره به کوهنوردان آماتور مشغولند، آنها اعضای دکا هستند.


اما فعالین گروه دیده بان کوهستان اعتراض به تخریب ها را هم وجهه همت خود قرار داده و برای افزایش حساسیت همگانی درباره ضروت حفظ محیط زیست کوهستان پیشنهادها و انتقادهای خود را درباره طرح های عمرانی در کوهستان به مراجع ذیربط ارائه کرده اند.


مشارکت در ابداع و معرفی مناسبت هایی مانند روز ملی دماوند ،روز ملی علم کوه یا روز ملی مبارزه با سدسازی از دیگر فعالیت هایی بوده که دکا از آغاز تاسیس تاکنون انجاده داده و در تبلیغ و پاسداشت روزهای جهانی نظیر روز جهانی کوهستان، روز پاکسازی کوهستان و روز جهانی مقابله با سدها برای حفاظت از رودخانه ها مشارکت فعالی با سایر انجمن ها و گروه های محیط زیستی داشته است.


گروه دیده بان کوهستان تلاش می کند ارتباط خوبی با سازمان های دولتی و جهانی برای رسیدن به اهداف خود داشته باشد. سازمان محیط زیست، اداره منابع طبیعی، سازمان میراث فرهنگی، شهرداری ها و شوراهای شهر از سازمان های داخلی و مراوده ی ای میلی با Mountain Forum و عضویت در این شبکه، ارتباط با دفتر UNDP و UNESCO در ایران در کنار همکاری با GHM فرانسه، AAC آمریکا، BMCانگلستان، فدراسیون جهانی کوه نوردی: UIAA، و فدراسیون جهانی غارنوردی:UIS از ارتباطات بین المللی گروه است.


دکا برای آنچه ذکر آن در بالا رفت تاکنون موفق به کسب جوایزی از نهادهای مختلف شده است که برخی از آنها به شرح زیر هستند:
کمیته ی ملی المپیک (26/9/81)، جبهه ی سبز ایران (انتخاب به عنوان کوه نورد نمونه در عرصه ی محیط زیست) (شهریور 83)، دفتر مشارکت های مردمی سازمان حفاظت محیط زیست (22/5/85)، فرهنگسرای طبیعت (7/5/86)، معاونت محیط طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست (10/7/1386)، سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران (17/4/88)، کانون عالی گسترش فضای سبز و حفظ محیط زیست، بنیاد توسعه ی پایدار کلاردشت (20/9/88)، اداره ی کل محیط زیست استان تهران (1/2/89)، دفتر آموزش سازمان حفاظت محیط زیست (3/3/89)، هیات کوه نوردی و جامعه ی کوه نوردی بابل (12/9/89)، مرکز صلح و محیط زیست (انتخاب به عنوان تلاشگر نمونه ی محیط زیست) (11/12/89)، شهرداری منطقه ی یک تهران (دی 1390)، سازمان حفاظت محیط زیست و دفتر عمران سازمان ملل در تهران (31/3/91)، نخستین همایش ملی دماوند کوه (9/4/1391)، اداره کل میراث فرهنگی و هیات کوه نوردی استان البرز (3/6/91).

منبع:زیست نیوز