منطقه خراسان جنوبی در بشرویه، آسیابهای آبی نمونه ای از آثار تاریخی بجا مانده از گذشتگان است که در هر گوشه ای از این سرزمین پهناور میتوان آن را یافت که نشان از پویایی اقتصاد و کارو فعالیت در سراسر کشورمان دارد.

آسیاب ها به طرق مختلف کار میکنند برخی از آنها با نیروی باد، برخی توسط حیوانات و بعضی بوسیله آب به حرکت در می آیند.
یکی از آثار جالب و منحصر به فرد شهرستان بشرویه وجود 5 آسیاب آبی در دل این کویر خشک است که با نیروی آب حرکت میکند.

این آسیابها قدمتی بیش از 200 ساله دارد که به موازات آب زراعی بشرویه که از سمت کوههای غرب با شیب نسبتاً تندی به سوی شرق در جریان است، ساخته شده است. 5 آسیاب نیز در فاصله 12 کیلومتر احداث شده اند.

زمانی که سخن از آسیاب به میان می آید تصور میشود، آسیابی است با پره های بزرگ که آب رودخانه ای عظیم آن را به حرکت در می آورد، ولی شگفتی و جذابیت های آسیابهای بشرویه این است که تمام این آسیابها در زیر زمین قرار گرفته است و آب قنات از بالای این آسیاب با شیبی تند توربینی چوبی را به حرکت در می آورد.

برای هر کدام آنها مخزنی مدرو به ارتفاع 10 تا 12 متر و قطر دهانه بالا نزدیک به دو متر و در قسمت پایین نزدیک به نیم متر ساخته و کانالی بسیار کوچک برای خروج آب تعبیه شده که حداقل 5 متر از کف زمین توربینی چوبی را به حرکت در می آورد و سنگی بسیار بزرگ به صورت متحرک بر روی سنگ ثابتی می لغزد و بواسطه سطحی غیر مسطح از قسمت بالای مخزن و با هدایت چوبکی که به این مخزن ضربه وارد می کند.دانه ها هدایت شده و سپس با قرارگیری بین دو سطوح به آرد تبدیل می شوند.

امروزه آسیابهای آبی در ردیف صنایعی هستند که بدنبال استفاده از انرژی های پاک برای به حرکت در آوردن آن هستند. احیاء این صنعت ارزشمند می تواند باعث تولید برق شده و در ردیف آثار باستانی و تاریخی ثبت شوند.

در شهرستان بشرویه نیز احیاء یکی از این آسیابها در کنار قلعه تاریخی و بینظر بشرویه به نام قله دختر
جلوه ای ویژه به این مجموعه تاریخی بخشیده که باعث جذب گردشگران و توریستهای زیادی به این منطقه زیبا شده است.


*




*



*