اقدامات بهداشتي و آرايشي برای سگ ها

سگها حيوانات بسيار باهوشي هستند . آنها در طول تاريخ همراهان با وفاي انسانها بودهاند . دوستي انسان و سگ سابقهاي 14000 ساله دارد . انسان اوليه از اين حيوان براي امر شكار و محافظت از خود و املاكش استفاده ميكند و بتدريج وابستگي به سگ نه تنها در امور مربوط به تغذيه و امرارمعاش ، بلكه در ساير موارد همچون تفريح و ورزش عميقتر ميشود . اگر شما سگ را بعنوان حيوان خانگي خود برگزيدهايد و يا احيانا ً قصد اين كار را داريد ، بد نيست نكاتي را در مورد بهداشت این حیوان بدانید .

پوشش خارجي و موهاي حيوان

براي رسيدگي به بهداشت پوست و موي سگتان ، نياز به يك برس يا شانه داريد ، اين برس يا شانه ترجيحا ً نبايد داراي دندانهاي نوكتيز باشد . برسهاي نايلوني بدليل ايجاد الكتريسته ساكن و سخت بودنشان توصيه نميشود ؛ در عوض استفاده از برسهايي كه از جنس مو ميباشند ، بسيار مفيد است . رسيدگي به وضعيت پوشش خارجي و بهداشت آن در سگهايي كه داراي موهاي پرپشت بوده و اصطلاحا ً مو بلد و پشمالو ميباشند ، داراي اهميت بخصوصي است . زيرا اين نوع سگها اساسا ً نياز به آرايش و بهداشت بيشتري دارند و در ضمن سگها داراي ريزش موي فصلي نيز ميباشند كه در اين فصول رسيدگي به وضعيت موها و در واقع شانه زدن مرتب و مداوم آنها اهميت دو چنداني دارد . فصل موریزی معمولا ً در بهار و پاییز میباشد .






چنانچه برس زدن موهاي سگ بطور منظم و مرتب صورت بگيرد ، معمولا ً آنها نياز چندانی به استحمام و شستشو ندارند . مگر اينكه داراي موهاي بلند و پشمالو با پوشش خارجي سفيد رنگ باشند . بايد از شستشوهاي بيش از حد و بی دليل اجتناب كنيد ؛ زيرا اينكار باعث خشكي موها و خشن شدن آنها خواهد شد . البته در مواردي كه سگ شما دچار بيماريهاي پوستي باشد ، شستشوي مكرر آن با شامپوهاي طبي بلامانع است .



در هر حال براي شستن سگها بايد از شامپوهاي مخصوص سگ استفاده كنيد . براي اين منظور ميتوان از شامپو بچه استفاده كرد . آبي را كه براي استحمام بكار ميبريد ، بايد قبلا ً دمايش را كنترل كنيد . بعد از اينكه پوست و موي حيوان كاملا ً بوسيله آب خيس شد ، تمام بدن را با شامپو آغشته نماييد و بعد از كمي مالش آب را به سطح بدن حيوان به شكل اسپري پخش كنيد .



در موقع حمام دادن سگ بايد مواظب باشيد كه آب وارد چشم و همينطور گوش حيوان نشود . ذكر اين نكته نيز الزامي است كه چنانچه سگ را از ابتداي تولگي به حمام كردن عادت بدهيد ، وي از اين عمل لذت خواهد برد و بنابراين شستشوي آن كار سادهاي خواهد بود . براي خشك كردن حيوان ميتوانيد از خشك كن برقي و سشوار استفاده كنيد .

بهداشت ناخن

ميزان رشد ناخن در نژادهاي مختلف فرق ميكند ولي در مورد سگهايي كه روي زمين سخت راه نميروند و در واقع ناخنهاي آنها در تماس با سطوح سخت سائيده نميشود ، چشمگيرتر است . رشد بيش از حد ناخن ممكن است باعث پيچش آن به سمت پنجه و فرو رفتن آن به داخل بالشتك كف پا شده و در نهايت موجب عفونت عمقي آن شود .

مشكل ديگر ناخنهاي بلند اين است كه گاهي اوقات آنها در تماس با زمين ميشكنند و چون اين شكستگي معمولا ً در قاعده ناخن ، یعنی همان جايي كه عروق و اعصاب در آن قرار دارند ، اتفاق ميافتد بدنبال آن خونريزي و درد رخ خواهد داد . برای كوتاه كردن ناخن ، هرگز شخصا ً اقدام نکنید و این کار را به دامپزشک واگذارید ، چرا که ممکن است به دلیل نداشتن تجربه در این کار ، باعث خونريزي ناخن های حیوان شوید .





بهداشت دندان

دندانهاي سگ به مراقبت و تميز شدن مرتب نياز دارند . در غير اينصورت پلاكهاي دنداني و بيماري لثه در انتظار آن بوده و متعاقب آن افتادن دندان به وقوع خواهد پيوست . در موارد وقوع اختلالات دنداني از جمله پلاكهاي دنداني ، بوي بدي از دهان حيوان خارج ميشود . جرم دنداني به صورت رسوبات نرم يا سفت و به رنگ زرد مايل به قهوهاي بر روي دندان ظاهر ميشود . در اين موقع ديگر نميتوان بوسيله مسواك كردن ، آن را از سطح دندان جدا ساخت و بايستی به دامپزشك مراجعه كنید . بنابراين براي پيشگيري از وقوع پلاكهاي دنداني بايد دندانهاي سگ را مسواك بزنيد .



براي اينكار ميتوانيد از تامپوني كه به دور انگشت سبابه پيچيده شده و يا از مسواكهاي نرم مخصوص سگ و یا مسواک بچهها استفاده كنيد . ولي هرگز از خمير دندانهاي انساني براي مسواك زدن دندان سگ استفاده نكنيد ؛ زيرا تركيبات خمير دندانهاي انساني براي معده سگها مشكلآفرين ميباشد . در صورتيكه به خميردندان مخصوص سگها دسترسي نداريد ، ميتوانيد از خمیر داندان ژله ای اطفال و یا جوششيريني كه به شكل خمير درآمده استفاده كنيد . معمولا ً نيازي به مسواك زدن سطح داخل دندانها نيست . بسياري از دامپزشكان بخصوص در كشورمان معتقد هستند كه جويدن و گاز گرفتن اجسام سخت مانند استخوان از شكلگيري پلاك و رسوب دنداني جلوگيري ميكند .



بهداشت گوش

تميز كردن گوشهاي سگ بهطور ماهيانه الزامي است . مخصوصا ً اگر سگ شما از نژادهايي مانند Poodle يا Cocker Spaniel ، كه مستعد عفونت و آلودگي گوش هستند باشد . براي تميز كردن گوش سگتان ميتوانيد از گوش پاك كنهاي نرم يا با استفاده از انگشت خود كه به دورش يك پارچه نرم و مرطوب پيچيده شده استفاده كنيد . گوش پاككن و يا انگشت خود را داخل مجراي گوش كرده و آن را در داخل چرخانيده و ترشحات داخل آن را خارج نماييد .





بهداشت چشم

در مورد چشمها، همواره بايد مراقب باشيد اجسام خارجي يا اجسامي كه تحريككننده و آزاردهنده چشم هستند ، وارد آن نشوند . براي مثال اگر سگ شما از نژادي است كه داراي چشمهاي بزرگ و بيرونزده است ، بايد مواظب باشيد موهاي بلند اطراف چشم باعث تخريش آن نشود . براي جلوگيري از اين كار ميتوانيد اين موها را كوتاه كنيد ؛ در غير اينصورت در اثر تحريكات مداوم توسط اين موها ، چشم سگ ممكن است دچار عفونت و التهاب مزمنی گردد كه در اين حالت رنگ چشم قرمز و ملتهب بوده و ترشح مختصري در گوشه آن ديده ميشود . در موارد برخورد با چنين التهاباتي ميتوانيد با استفاده از يك تكه پنبه آغشته به آب جوشيده شده سرد ، چشم را شستشو بدهيد و در صورتيكه التهاب برطرف نشود و نيز در مواردي مانند پرخوني ملتحمه ، تغيير رنگ قرنيه و ترشحات چركي چشم و ... حتمآ با دامپزشك خود تماس بگيريد .

منبع: کلینیک تخصصی دام کوچک دکتر سام ترکان و دکتر امید فرهادیان