منطقه حفاظت شده ورجین، تهران

نام انگلیسی : Varjin protected area
نام فارسی : منطقه حفاظت شده ورجین
منطقه حفاظت شده ورجین واقع در شمال شرقی استان تهران ، و در شهرستان شمیرانات واقع شده است که در حدود 27436/22 هکتار وسعت دارد . و دارای پوشش گیاهی و جانوری متنوعی می باشد .برای ورود به این منطقه دو مسیر وجود دارد که راه اول بدون اخذ مجوز و مسیری کوهستانی برای کوه نوردان می باشد. و راه دوم اخذ مجوز از محیط زیست می باشد که مسیر آن از ورودی اصلی منطقه حفاظت شده شروع می شود که بیشتر برای مشاهده و عکاسی از حیوانات کاربرد دارد . از جمله مسیر های فرعی برای ورود به این منطقه می توان مسیر امامه و گرمابدر را اشاره نمود .لازم بذکر است ارتقاع قله ی ورجین حدود 3000 متر ( 2980 متر ) می باشد . از نظر زیست حیات وحش : از جمله مهمترین جانداران این منطقه میتوان به کل و بز و قوچ و میش البرز اشاره نمود . همچنین این منطقه زیستگاه جاندارانی همچون گراز و پلنگ و خرس قهوه ای و گرگ می باشد که گاها از اطراف گرمابدر به این منطقه می آیند ولی در گذشته زیست گاه اصلی این جانداران بوده است و به وفور پراکندگی داشتند ، در این جا بد نیست که علت کم شدن و مهاجرت این جانداران را برایتان شرح دهم . ناصر الدین شاه در سفر نامه ی مازندران خود چنین می نویسد :
چهارشنبه 21 شعبان 1292 ه.ق به اقدسیه رفتیم که یکی از قصر های ییلاقی سلطنتی است . سه شب آنجا ماندیم روز شنبه 24 شعبان از گردنه ی تل هرز به سمت اوشان رفتیم در بالای گردنه تله هرز ( اطراف سوهانک کنونی ) دوربین انداختیم به کوه ورجین یک دسته قریب هزار پانصد قوچ به نظر آمد و آنها را شمارش نمودیم . هم اکنون که این مقاله را می خوانید تعداد قوچ ها ( یک دسته ) کمتر از میزان فوق ذکر است و با توجه به اینکه قوچ ها غذای اصلی حیواناتی چون پلنگ است در صورت کم شدن غذا ، پلنگ ها به مناطق دیگری مهاجرت می نمایند . اگر بخواهیم کمی در مورد مشکلات این منطقه زیبا نگارش کنیم میتوانیم به تنوع نژادی کم ، میان کل و بز ها و قوچ و میش ها در این منطقه اشاره کنیم . اما از لحاظ تنوع ژنی : در صورتی یک منطقه دارای حیات وحش ، با تنوع نژادی بالا تشکیل می شود که حیوانات آن منطقه با حیوانات دیگر مناطق اطراف خود آمیزش داشته باشند ، در مورد ورجین می توان گفت چون کل و بز ها و قوچ میش ها در این منطقه با کل و بز ها یا قوچ میش های مناطقی چون جاجرود ، لار ، سرخه حصار در گذشته آمیزش داشته اند در گذشته دارای تنوع نژادی بالایی بودند ولی اکنون با احداث بزرگراه ها و جاده ها مسیر ارتباطی میان این مناطق بسته گشته و حیوانات دیگر توان مهاجرت را ندارند ( به منظور جفت گیری ) ، بنابر این در فصل جفت گیری با هم خانواده خود جفت گیری می نمایند و این به مرور زمان سبب نابودی حیوانات و تنوع ژنی آنها می شود . از نظر زیست پرندگان : کور کور سیاه ، کرکس و قرقی سارگپه معمولی و سارگپه پا بلند ، دلیجه ، کبک ، کبک دری ، جغد کوچک و جغد شاخدار هم از مهمترین پرندگان این منطقه به شمار می روند . از نظر زیست گیاهی : گیاهان دارویی متعدد در کوهستان های کشور عزیز مان کم نیست در این منطقه هم گیاهان دارویی نظیر یونجه زرد و پنیرک و زالزالک زرد، شکر تیغال ، ریواس ، بابونه گاوی ، کاکوتی کوهی و ...... می باشد . تاريخچه :
اين منطقه قبل از پيروزي انقلاب يکي از شکارگاههاي سلطنتي بوده¬که درسال 1358 به سازمان حفاظت محيط زيست واگذار و درسال 1361 براساس مصوبه شورايعالي حفاظت محيط زيست به عنوان منطقه حفاظت شده معرفي و در روزنامه رسمي منتشر گرديد.
موقعيت جغرافيايي : منطقه حفاظت شده ورجين در 15کيلومتري شمال شرقي ، دامنه هاي جنوبي البرز مركزي و در جوار شهرتهران با مساحتي درحدود27000 هكتار قرار گرفته كه از بارزترين زيستگاههاي بينابيني نقاط ارتفاعي با دامنه-هاي متصل به اراضي دشتي مي باشد. متوسط دما و بارندگي ساليانه 5 درجه سانتيگراد و700 ميليمتر ، منطقه را داراي اقليم هاي مديترانه اي گرم و نيمه مرطوب معتدل نموده است.
چهره عمومي پوشش¬گياهي غالب منطقه را گندميان و لگوم¬هاي دائمي از جمله گونها تشکيل مي دهند و در ارتفاعات نيز تک درختهاي ارس ، بنه و زالزالك قابل مشاهده اند.
در منطقه حفاظت شده ورجين مجموعاً تعداد 168 گونه جانور وحشي در رده پستانداران ، پرندگان ،خزندگان، دوزيستان و ماهيها شناسايي شده
دسترسی :
برای رسیدن به محیط بانی گلندوک (Galandowak) در محدوده منطقه حفاظت شده ورجین، باید راهی لواسان شوید و پس از عبور از دو راهی کند (Kond)، محیط بانی را در کنار جاده می بینید.

برای مشاهده نقشه هوایی منطقه کلیک کنید.