نام علمی : Lepus europaeus
نام انگلیسی: European Hare
نام فارسی: خرگوش غربی




(تركي: دُوشان) (كردي: هورشِه، خروش، كروشك، كركي)


مشخصات: جثه بزرگ تر از خرگوش هاي اهلي، گوش ها بلند، شبيه گوش الاغ با انتهاي گرد و نوك سياه كه اين سياهي يكي از وجوه تمايز آن با خرگوش هاي اهلي است. چشم ها درشت، دم كوتاه، دست ها داراي پنج و پاها داراي چهار انگشت هستند كه به ناخن هاي قوي ختم مي شوند. كف دست و پا از موهاي زبر و برس مانند پوشيده شده است كه باعث چسبيدن و جلوگيري از اصطكاك آنها مي شود. پاها به طور مشخص بلندتر از دست ها هستند. رنگ موهاي پشت متفاوت، از خاكستري روشن تا قهوه اي و زير شكم سفيد است، موهاي دم بلند و نرمند. بالاي دم سياه و زير آن سفيد است.


اندازه ها: طول سر و تنه 40 تا 65 سانتي متر، دم 7 تا 11 سانتي متر، پا 5/11 تا 15 سانتي متر، گوش 5/8 تا 14 سانتي متر، وزن 5/1 تا 7 كيلوگرم. وزن ماده*ها گاهي از نرها بيشتر است.


زيستگاه: اكثر زيستگاه ها اعم از جنگلي، كوهستاني، بياباني، استپي، باغات و مزارع كشاورزي.


پراكندگي: مناطق غربي ايران از جنوب غربي درياي مازندران، آذربايجان، كردستان تا خوزستان.


پراكنش جهاني: اروپا و آسيا.


عادات: شبگرد است، در اوايل غروب از پناهگاه خارج مي شود. گاهي اوقات در طول روز نيز مشاهده مي شود. به صورت انفرادي زندگي مي كند. خرگوش ها معمولاً در داخل قلمرو خود چند استراحتگاه دارند كه از آنها بر حسب موقعيت هاي مختلف استفاده مي كنند. در موقع انتخاب استراحتگاه جهت باد را در نظر مي گيرند. خرگوش ها هيچ وقت مستقيماً به طرف استراحتگاه نمي روند بلكه براي گيج كردن حيواناتي كه از طريق رد آنها را تعقيب مي نمايند چندين بار در مسيرهاي مختلف حركت مي كنند، خرگوش ها با حس شنوايي بسيار قوي و گوش هاي بلند خود انواع صداها و محل آنها را تشخيص مي دهند. هفت متر طول و سه متر ارتفاع را به آساني مي پرند. خرگوش ها معمولاً با چشم هاي باز، در حالي كه گوش ها را به عقب خوابانيده اند در زير بوته ها به استراحت مي پردازند، ولي خواب نيستند، چنانچه دشمن فاصله اش از سه متر كمتر شود با يك پرش از جا مي پرند و به سرعت فرار مي كنند.


غذا: از قسمت هاي مختلف گياهان مانند ريشه، پوست، جوانه و ميوه تغذيه مي كنند.


توليدمثل: در تمام فصول قادر به توليدمثل هستند. معمولاً دو بار و گاهي بيشتر در سال مي زايند. در موقع جفت گيري بين نرها نزاع هاي سختي در مي گيرد كه شامل ضربه زدن با دست ها و لگد زدن با پاها است. دوره آبستني حدود 42 روز است و دو تا چهار بچه مودار و با چشم باز مي زايند. بچه ها به مدت سه هفته وابسته به مادرند، در يك سالگي قادر به توليدمثل هستند. خرگوش ماده آبستن قادر به جفت گيري مجدد مي باشد. طبق بررسي هاي انجام شده در يك شاخه رحم، تعدادي جنين رشد يافته، و در شاخه ديگر تعدادي جنين رشد نكرده مشاهده شده است. طول عمر خرگوش وحشي حدود 12 سال است.



منبع : کویر ها و بیابان های ایران