مار شاخدار
دکتر محمود لطیفی

نام علمی : Pseudocerastes persicus persicus نام انگلیسی: Persian Horned Viper نام فارسی: مار شاخدار
مشخصات : پوزه كوتاه ، سر پهن و نسبت به گردن كاملا مشخص ، مردمك چشم عمودي ، پولكهاي سطح فوقاني سر كوچك و تيغه دار ، داراي دو زائده شاخي شكل در قسمت بالاي چشم ، پولكهاي سطح قدامي و فوقاني پوزه صاف ، پولك رسترال كوچك و پهن ، دور چشم 15 تا 20 پولك ، در فاصله بين دو چشم 10 تا 15 پولك، بين چشم و لب بالا 2 تا 4 پولك ، لب بالا داراي 11 تا 14 پولك و لب پائين 13 تا 17 پولك، سوراخ بيني درون پولك، بين پولك بيني و پولك رسترال داراي يك سري پولك، پولكهاي سطح پشتي كاملا تيغه دار، انتهاي پولكها فاقد تيغه، پولكهاي سطح جانبي كمي تيغه دار و پولكهاي نزديك سطح شكمي نسبتاً صاف ، پولكهاي سطح پشتي 23 يا 25 رديف ، پولكهاي سطح شكمي 144 تا 163 و سطح زيرين دم 38 تا 50 عدد و در دو رديف ، پولك مخرجي منفرد .
رنگ بدن مختلف، خاكستري يا قهوه اي روشن يا خاكستري متمايل به سربي يا آبي، سطح پشتي با چهار سري خال درشت تيره كه دو سري از خالهاي مياني آن به شكل زيگزاك و تيره رنگ ، در دو طرف سر تا زير چشم داراي دو خط مورب قهوه اي تيره ، سطح شكمي زرد روشن و گاهي سفيد با خالهاي ريز تيره رنگ ، سطح جانبي با يك سري خال قهوه اي تيره ، گاهي با رنگهاي گفته شده متفاوت .
حداكثر طول 116 سانتيمتر ، دم 13 سانتيمتر . تغذيه از مارمولكها ،* موشها ، تعداد نوزادان نامعلوم .
حركت مار مانند مار جعفري ( آكيس كاريناتوس) از پهلو انجام مي گيرد .
زيستگاه : مناطق شني ، صخره اي ، بوته زارها ، زير تخته سنگها .
انتشار جغرافيايي : ايران ، پاكستان ، افغانستان ، عمان ، عراق .
پراكندگي : استانهاي خراسان ، سيستان و بلوچستان ، كرمان ، يزد ، اصفهان ، فارس ، سمنان ، مركزي ، خوزستان ، زنجان ، تهران ، قم ، هرمزگان (بندر عباس) .





منبع: وبسایت کویرها و بیابانهای ایران