در علم تغذیه آبزیان تهیه و پرورش غذای زنده از اهمیت بسیاری برخوردار است به طوریکه پرورش بسیاری از آبزیان بدون غذای زنده عملا امکان پذیر نمی باشد.
خلاصه محاسن کاربرد غذای زنده در آبزیان بطور خلاصه در زیر آورده می شود:
1- هضم و جذب آسان
2- تامین میکرو المانها،اسیدهای آمینه ضروری،اسیدهای چرب و سایر فاکتورهای ضروری تغذیه.
3- ایجاد مقاومت در قبال عوامل بیماری زا و استرس های محیطی
4- رشد کافی گنادهای تناسلی و قابلیت تولید نسل بیشترو بهتر
5- کمک به هضم و جذب غذای کنسانتره
6- تولید آسان با قیمت نسبتا مناسب و ارزان
غذاهای زنده در عین حال که از تنوع مختلفی برخوردارند،دارای کیفیت های متفاوتی نیز می باشد. در این مجموعه ابتدا راجع به روشهای پرورش و یا تکنیک های تولید و جمع آوری پلانکتونها که وسیع ترین نوع غذای زنده را تشکیل مدهند مطالبی ارائه می گردد و سپس روشهای پرورش و جمع آوری دسته ای از کرمها و لاروهای حشرات به شرح زیر است:
تهیه و تولید غذای زنده
1- میکروالمنتها ( عناصر نادر)
تغذیه رکن اساسی در پرورش آبزیان است و غذا نقش مهمی در رشد و نگهداری و تولید مثل و مقاومت و سلامت موجود زنده ایفا می کند به طوریکه دانشمندان معتقدند اگر یک موجود زنده تغذیه خوبی داشته و شرایط زندگی خود را داشته باشد و شرایط محیطی پرورش آن مناسب باشد ، مشکلاتی از قبیل عدم رشد و بیماری و کمبود رشد اتفاق نمی افتد.
آبزیان قبل از اینکه به غذای کنسانتره عادت نمایند،دارای غریزه طبیعی جستجو و شکار موجودات زنده ریزدارند و با شکار آنها میکروالمنتها و مواد مغذی مورد نیاز خود را بدست می آورند. گرچه دالنشمندان در زمینه تولید غذای زنده نتوانسته اند غذای زنده خوبی را تولید کنند بسیاری از ماهیها با اینکه می توانند براحتی غذای کنسانتره را بخورند نمی توانند به خوبی هضم کنند یعنی به عبارت دیگر پرورش ماهی ها زمانی قرین موفقیت خواهد بود که با غذاهای طبیعی زنده توأم گردد. مثلا مشاهده شده اگر ماهی کپور فقط غذای کنسانتره بخورد بیش از %50 غذای خورده شده را به صورت هضم نشده دفع می کند.
محاسن کاربرد غذای زنده در پرورش آبزیان:
1- تأمین میکروالمنتها و اسیدهای آمینه ضروری و چرب و سایر ترکیبات تسریع کننده رشد.
2- ایجاد مقاومت در برابر عوامل بیماری زا و استرس های محیطی
3- رشد گنادهای تناسلی و قابلیت تولید تسل بیشتر و بهتر
4- کمک به هضم و جذب غذای کنسانتره
5- تولید آسان و با قیمت نسبتا مناسب
6- هضم و جذب آسان
مهمترین مسئله پرورش دهنه تولید غذا، الفبای پرورش تولید غذای زنده است بطوریکه پرورش بسیاری از آبزیان بدون غذای زنده عملا امکان پذیر نمی باشد.
تقسیم بندی غذای زنده بر اساس اندازه:
1- ریز جلبکهای میکروآلجی(فیتو پلانکتونها):
اندازه 2 تا 20 میکرون و تغذیه کنندها عبارتند از: دو کفه ای ها Bivalves که در تمام عمرشان فیتوپلانکتون فاژ(خورنده) هستند. میگوهای پنائیده در مرحله زوآ،روتیفر،کوپه پودا،آرتمیا،ماهی و غیره.
2- روتیفرها:
اندازه 20 تا 50 میکرون- تغذیه کنندگان: سخت پوستان،میگو در مرحله مایسیس، ماهیان دریایی.
3- آرتمیا:
800 تا 400 میکرون که به صورت ناپلی و متا ناپلی مصرف می شود.تغذیه کنندگان، سخت پوستان و ماهی ها.
4- غذاهای زنده بزرگتر از 400 میکرون ( لارو شیرونومیده،کرمها).