نام انگلیسی: Fosil-e Maraghe
نام فارسی : فسیل مراغه



فسیل های منطقه فسیلی مراغه قدمت هفت میلیون ساله این منطقه را به عنوان نخستین اثر ملی، طبیعی و فسیلی ایران بازگو می کنند.

این منطقه یکی از غنی ترین مناطق سنگواره ای جهان بوده [نیازمند منبع] و در آخرین مطالعات صورت گرفته فسیل های اجداد ماموت، زرافه و آهو در این منطقه کشف شده است. لایه های فسیلی موجود در مراغه مربوط به اواخر دوران نوزیستی زمین شناسی یعنی چهار تا هفت میلیون سال قبل هستند که با انجام کاوش های علمی می توان اطلاعات بسیار دقیقی را از زندگی جانوران غول پیکر در این منطقه به دست آورد. منطقه فسیلی مراغه به دلیل دارا بودن فسیل ماستادون و ماموت ها (سنگواره های پیش از تاریخ) دارای شهرت جهانی بوده و هم اکنون مورد حفاظت ویژه سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد. منطقه فسیلی مراغه به عنوان نخستین اثر ملی، طبیعی و فسیلی ایران از بالاترین ردههای حفاظتی سازمان محیط زیست است. به گزارش خبرگزاری جمهوری این منطقه در شورای عالی حفاظت محیط زیست ایران به عنوان اثر ملی و طبیعی به تصویب رسیده است[نیازمند منبع].

در حدود یک قرن پیش استخوان های منطقه فسیلی مراغه را به بقایای آدم های قوی هیکل، آدم های شاخدار، اسب شاخدار و دیو نسبت می دادند. مطالعات انجام شده طی یک قرن اخیر توسط حفاران و مکتشفان داخلی و خارجی نشان داد که در این منطقه فسیل های مهره داران نیز وجود دارد.

«بهشت فسیلی مراغه» عنوانی است که از سوی فسیل شناسان به این منطقه داده شده است. فسیلهای مهره دار مراغه از مدتها پیش نظر زمین شناسان را به خود جلب کرده و از همین رو محققان زیادی از روسیه، آمریکا، فرانسه و ژاپن در این ناحیه کار کردهاند، به گونه ای که بخشی از نمونه های فسیلی در موزه های تاریخ طبیعی وین، پاریس، لندن و لسآنجلس در معرض نمایش قرار دارند.

سازمان محیط زیست نیز نظر به اهمیت این منطقه برنامه هایی چون ادامه مطالعات جامع دیرینشناسی، شروع عملیات اجرایی و ساختمانی مرکز تحقیقات و موزه فسیل شناسی و ایجاد اولین موزه صحرایی (field museum) را آغاز کرده است. نماینده موزه تاریخ طبیعی تهران در مراغه به ایسنا میگوید: با توجه به اهمیت این منطقه در فسیل شناسی در نظر داریم تا در قالب یک طرح بزرگ، ژئوتوریسم این منطقه را احیا کنیم، به ویژه در غارهایی چون غار کبوتر که از اعجوبه های آفرینش محسوب میشوند.

منطقه فسیلی مراغه به عنوان اولین اثر ملی-طبیعی فسیلی به مساحت ۱۰۲۶ هکتار ثبت شده و بالاترین رده حفاظتی را اخذ کرده است. اکنون دانشگاه تبریز سرپرستی پروژه کاوش و تحقیقات منطقه فسیلی مراغه را به عهده داشته و تاکنون بقایای ارزشمندی از این ناحیه کشف شده است.

در خصوص نگهداری این آثار اولین موزه دیرینه شناسی و سنگواره ایران به مساحت ۵ هزار متر مربع در مراغه احداث میشود تا آثار مکشوفه در آن نگهداری شوند. هم چنین قرار است تا آثاری که قبل از انقلاب توسط آمریکایی ها برای مرمّت از ایران خارج شده، طبق رای دادگاه لاهه به ایران عودت داده شده و در این موزه به نمایش درآیند.

منبع:irandeserts.com