نام انگلیسی: Kolah national park
نام فارسی : پارک ملی کلاه



پارك ملي كلاه قاضي در استان اصفهان بين 45/51 الي 15/52 طول شرقي و 32 الي 30/32 عرض شمالي واقع شده است . مساحت آن درحدود 47142 هكتار مي باشد.

پوشش گياهي: انجير ,بادام كوهي ,انار ,عناب , شيپوري ,بيد , خارشتر,درمنه , اسپند,گل جاليز, شنگ ,انواع گرامينه, كلاغك , گل مريم ,سلين ,انواع گون , گل گندم ,علف شوره , علف مار ,ريواس ,اسپرس , چوبك .

پستانداران : كل و بز و قوچ و ميش , آهو, خرگوش , پلنگ ,گرگ , كفتار , يوزپلنگ, روباه , شغال , تشي وگربه وحشي.

پرندگان :كبك ,تيهو, باقرقره , كلاغ سياه ,چكاوك ,كاكلي ,دم جنبانك, زاغ نوك سرخ, زاغي,گنجشك سانان و عقاب ها .

خزندگان : مارجعفري,افعي شاخدار,مارقيطاني ,مار پلنگي ,مارمولك ,لاك پشت .

كوه كلاه قاضي

كوه كلاه قاضي قسمتي از رشته كوه ماهدشت مي باشد . بلندترين قله اين كوه به ارتفاع 2534 مترميباشدكه درجنوب خاوري اصفهان واقع وشكلي شبيه كلاه قاضيان درادوار گذشته دارد. كوه كلاه قاضي از مناطق حفاظت شده شكار ممنوع و پناهگاه حيات وحش مي باشد و داراي پاسگاه هاي مختلف شكارباني است و چشمه هاي زيادي در دامنه هاي اين كوه وجود دارد كه گله هاي حفاظت شده بز و پازن از آن استفاده مي كنند. اين كوه را معمولأ از گردنه أي موسوم به گردنه لاشتر در فاصله حدود 30 كيلومتري اصفهان در جاده اصفهان به شهرضا صعودمي كنند. اين كوهستان داراي دره هاي متعدد شمالي و جنوبي است و وجه تسميه آن شكل كاملأ مشخصي است كه قله آن دارد و از شهر اصفهان به شكل كلاه قاضيان قديم ديده مي شود.

كوه كلاه قاضي داراي ديواره هاي بلند با سنگ هاي مناسب جهت صخره نوردي مي باشد به همين دليل مورد توجه صخره نوردان قرار گرفته و مسيرهاي گوناگوني در آن گشايش شده است.

در دره اي به نام دره شاهين كه در قسمت جنوب خاوري كوه واقع شده گروه كوهنوردي چكاد كوهستان اصفهان به همت ساير علاقه مندان در صدد ايجاد محلي با مسيرهاي متنوع آموزشي مي باشد كه تا پایان سال 1381 هیجده مسير مختلف در آن باز گرديده است.


راه دسترسي:

از ميدان دروازه شيراز اصفهان به وسيله خودروهاي دربستي يا خودروهايي كه به شهر مباركه يا شهرضا مي روند ميتوان به ديواره ها دسترسي پيدا كرد.(قبل از پليس راه بايد پياده شد).

پارك ملي كلاه قاضيمنطقه كلاه قاضي به موجب شرايط خاص از ديرباز زيستگاه وحوش بوده و داراي قدمت تاريخي زيادي است. چنان كه در تاريخ آمده است از زمان شاه عباس صفوي و بعد از آن به خصوص در دوره قاجاريه اين كوه ها از شكارگاه هاي مخصوص اين سلاطين محسوب مي شده است. در اواخر قرن نوزدهم ظل السلطان پسر ارشد ناصرالدين شاه كه سالهاي متمادي حاكم اصفهان بوده در كتاب خود از كلاه قاضي و شاه كوه به عنوان شكارگاه هاي غني و زيبا ياد كرده است. وجود اكوسيستم خوب و زيستگاه هاي قابل توجه باعث گرديد كه در سال 1346 شورايعالي شكارباني و نظارت بر صيد طي مصوب هاي ارتفاعات كلاه قاضي را به نام منطفه حفاظت شده كلاه قاضي قرق اعلام نمود.

اين منطقه به دليل دارا بودن تنوع بوم شناختي، حفاظت از تنوع زيستي، حفاظت از منابع ژنتيكي و بقاي تعادل طبيعي همچنين كاهش ناهنجاري هاي حاصل از فعاليت صنايع و عوارض جمعيتي، برخورداري از چشم اندازهاي زيباي نواحي كوهستاني و تپه ماهوري، وجود انواع گياهان و گونه هاي متعدد حيات وحش جانوري و استفاده هاي علمي، پژوهشي، اقتصادي و گردشگري داراي ارزش وجودي پارك ملي بوده است. از اين رو پس از فراز و نشيب هاي بسيار نهايتاُ در سال 1374 با پيگري هاي مستمر و وجود كمترين تعارضات يعني نداشتن هرگونه عرصه و اعياني تحت تملك اشخاص حقيقي و حقوقي و حل مسأله دامداران توسط نهادهاي عضو شوراي كشاورزي استان با اعتبارات پيش بيني شده در جهت اسكان عشاير از طريق اداره كل امور عشاير استان اصفهان و تأييد مسؤولين استان طي مصوبه شماره 6/7/74 شوراي عالي محيط زيست به عنوان پارك ملي معرفي گرديد.

موقعيت جغرافيايي: پارك مليكلاه قاضي با مساحتي در حدود 50 هزار هكتار در منطقه جنوب شرقي اصفهان واقع شده است و جاده آسفالته اصفهان ـ شيراز از كناره شمالي و غربي آن مي گذرد. نزديكترين گوشه پارك كه گوشه شمال غرب آن است در حدود 36 كيلومتري شهر اصفهان قرار دارد. در اين منطقه رشته كوه هايي به موازات هم وجود دارند كه جهت آنها شمال غربي به جنوب شرقي است. اين پارك شامل رشته كوه شيدان در رشته كوه كلاه قاضي ميباشد كه اين كوه نام خود را از دو ارتفاع سنگي گرفته كه هر دو از دو طرف با شيب هاي تند كه به دشت ختم مي شود و به صورت دو برج سنگي برافراشته اند.

پوشش گياهي: پارك ملي كلاه قاضي كه يك منطقه صخرهاي مي باشد، علاوه بر پوشش گياهي علفي، گونه هاي درخت و درختچه دارد كه اين گو نه ها در نقاط مختلف دره ها و كوهپايه ها ميرويند و از نظر طراوت و سرسبزي جلوه خاصي به منطقه داده اند. انواع مختلفي از گياهان بوته اي از جمله درمنه، گل گندم، شقايق وحشي، آويشن، لاله وحشي، اسپند، خارشتر و درختان و درختچه ها مانند تنگرس، بادام كوهي، انجير و بنه در اين پارك مي رويند. همچنين تعدادي از گياهان دارويي از جمله چوبك، قدومه، هميشه بهار، ريواس، خاكشير، گل گاوزبان، شنگ، كاسني سمي و … در اين پارك مي رويند.

پارك ملي كلاه قاضي زيستگاه گونه هاي مختلفي از پستانداران، پرندگان و خزندگان ميباشد كه برخي از آنها بسيار با ارزش مي باشند و تعدادي نيز در معرض خطر انقراض بوده و تحت حفاظت و حمايت شديد مي باشند.

از جمله پستانداران موجود در اين پارك مي توان به موارد ذيل اشاره كرد:

كل و بز وحشي قوچ و ميش وحشي، آهو، پلنگ، گرگ، روباه معمولي، كفتار، شغال، خرگوش، تشي، دوپا، جرد و انواع موش.

بيش از 40 گونه پرنده در اين پارك شناسايي شده كه برخي از آن ها بومي و برخي مهاجر بهاره و تابستانه يا مهاجر زمستانه ميباشند و تعدادي نيز عبوري ديده مي شوند. از مهمترين گونه هاي پرندگان ميتوان به عقاب طلايي، شاهين، سارگپه، كبك، تيهو، پرستو، چكچك، كمركلي، كبوتر چاهي و باقرقره اشاره كرد.

از گونه هاي خزندگان ميتوان لاكپشت مهميزدار، بزمجه بياباني، انواع آگاما، مار و افعي را نام برد.


منبع: irandeserts.com