رفتار شناسی سگ های بالغ



در سنین بعد از 6 ماهگی، سگ شما کم کم از رفتارهای تولگی فاصله گرفته و با وارد شدن به سن بلوغ، کاملا حالات یک سگ کامل را از خود بروز می دهد. در این دوره، حیوان رشد زیادی نخواهد کرد و بزرگ شدن جثه اش تدریجی و کند خواهد بود. اگر شما به تازگی سگی در این محدوده سنی به خانه آورده اید، نباید توقع داشته باشید که زود با شما اخت شده و تغییرات محیط پیرامون خود را به راحتی قبول کند. او ممکن است مدتی بی حوصله، بی اشتها، خجالتی و یا عبوس باشد و حتی غذا نخورد. به او فرصت بدهید تا با شرایط جدید کنار بیاید و به شما اعتماد کند. در این سنین نیز توله ها نیاز به بازی و جست و خیز دارند. و علاقمندند که با هم نوعان خود معاشرت داشته باشند. گاهی با سگ های دیگر دعوا می کنند و اگر به عنوان نگهبان نگهداری می شوند، ممکن است به افراد غریبه پارس کنند و حتی آن ها را گاز بگیرند. از اواخر 6 ماهگی تا حدود 1 سالگی، سگ های نر کم کم برای ادرار کردن پای خود را بالا می گیرند و بعد از سن بلوغ برای علامت گذاری و هشدار به سگ های نر دیگر، کشیدن کف دست ها و پاها روی زمین است. غدد ترشحی موجود در بالشتک های کف دست و پا، ترشحاتی با بوی مختص به هر سگ دارند و حیوان به این ترتیب به سگ های نر دیگر می فهماند که نباید به محدوده او نزدیک شوند. این رفتار یک رفتار غریزی است و حتی در سگ های نر عقیم شده نیز دیده می شود. البته حیوان شما این کار را معمولا در خانه انجام نمی دهد، زیرا آن جا را به عنوان قلمرو خود شناخته و بوی سگ نر غریبه ای را در آن جا استشمام نمی کند. اگر می خواهید در بیرون از منزل از این کار او جلوگیری کنید تسمه حیوان را کوتاه کنید، به طوری که کاملا در کنار شما قرار گرفته و نتواند به دیوار یا در هر مکان مناسب دیگری به منظور علامت گذاری نزدیک شده و ادرار کند.


سگ های نر بالغ، معمولا با سگ های نر تازه وارد رفتار خوبی ندارند و اگر از آن ها قوی تر باشند، با آن ها درگیر شده و دعوا می کنند. در این موارد سعی کنید مانع نزدیک شدن سگ نر تازه وارد به سگ خود شوید. این دعواهای جنسیتی می تواند کاملا خطرناک بوده و باعث مجروح شدن شدید یکی از طرفین دعوا شود. گاهی این رفتار در مورد سگ های ماده در رابطه با سگ های ماده دیگر نیز دیده می شود. ولی درگیری بین دو جنس مخالف کمتر بوده و سگ های غیر هم جنس، راحت تر یکدیگر را می پذیرند. دو سگ غریبه زمانی که به هم می رسند، ابتدا یکدیگر را کاملا بو کرده و از این طریق به هم معرفی می شوند. بو کردن زیر دم، اطراف مقعد، اندام های تناسلی و لیس زدن این نواحی و بو کردن پوزه و لیس زدن آن از اولین واکنش هایی است که دو سگ غریبه نسبت به هم انجام می دهند. از طریق این بو کردن اطلاعات زیادی از قبیل نوع جنسیت، وضعیت سگ مقابل از نظر قرار داشتن در دوره ی جنسی، خلق و خوی طرف مقابل، نوع تغذیه، و تا حدودی سن طرف مقابل بین آن ها تبادل می شود. اگر در خلال این بو کردن، یکی از طرفین تمایلی به برقراری رابطه نداشته باشد، خرخر کرده و سگ دیگر را از خود دور می کند. در این صورت آن ها را از هم جدا کرده و مانع دعوا کردنشان شوید.
سگ ها حیوانات حساسی هستند و در صورتی که با آن ها بد رفتاری شود و از صاحب خود کتک بخورند، اعتماد به نفس خود را از دست داده و به موجودی ترسو و نگران تبدیل می شود. این گونه سگ ها دیگر توانایی نگهبانی دادن ندارند و با کوچکترین صدایی ترسیده و به لانه خود یا هر محل امن دیگری پناه می برند. از بین بردن این حس ناخوشایند در این گونه سگ ها به مدت زیادی صرف وقت، محبت کردن و آموزش های لازم نیاز دارد. سگ ها به خوبی می فهمند که آیا صاحبشان آن ها را دوست دارد یا نه. حس دوست داشته شدن از جانب صاحب خود به آن ها قدرت و اعتماد به نفس زیادی می دهد. و یادگیری آموزش های داده شده را برای آن ها بسیار راحت تر خواهد کرد. از سویی دیگر اگر صاحب حیوان در برابر او ضعیف و بی اراده جلوه کند، سگ ها از این وضعیت سوء استفاده کرده و قدرت را به دست می گیرند. در این صورت هر غذایی را نمی خورند، هر جایی نمی خوابند و از هر کس که خوششان نیاید او را گاز می گیرند، حتی اگر این شخص صاحب خود آن ها باشد. در مقابل هر رفتاری که مطلوبشان نباشد پارس کرده و اعتراض می کنند. نگه داشتن چنین سگی در منزل به زودی آزار دهنده و غیر ممکن خواهد شد و آسایش شما را سلب خواهد کرد. بنابراین، از سنین تولگی به سگ خود بفهمانید که رئیس شمایید، نه او.

هنگام برخورد با یک سگ بالغ که متعلق به شما نسیت جانب احتیاط را رعایت کنید. هر سگی خلق و خوی مختص خود را دارد و بعضی از سگ ها، حتی از نژاد های کوچک و تزئینی، ممکن است از غریبه ها خوششان نیاید. در این صورت اگر شما بخواهید آن ها را نوازش کنید دست شما را گاز خواهند گرفت. این گاز گرفتن ممکن است با هشدار قبلی، غرغر کردن و پارس همراه باشد و یا بی مقدمه و ناگهانی باشد. و شما را غافلگیر کند. گاهی اوقات رفتار و حرکات شما و حتی لحن صدایتان بدون این که خودتان متوجه شوید، از جانب سگ خصمانه و تهدید آمیز به شمار آمده و او را می ترساند و گاز گرفتن دست شما در این حالت، برای دفاع و از روی ترس خواهد بود. اگر می خواهید سگ کوچکی را که از قبل نمی شناسید نوازش کنید، حتی اگر حیوان در آغوش صاحبش باشد، ابتدا نام او را با لحن ملایم و دوستانه صدا کرده و با مهربانی با او حرف بزنید، در چشمانش نگاه کنید و بگذارید شما را خوب برانداز کند. سپس به آرامی پشت دست خود را به سمت پوزه حیوان نزدیک کرده و هر لحظه آماده باشید که در صورت لزوم دست خود را عقب بکشید. در این حالت، اگر هم او بخواهد شما را گاز بگیرد، می توانید به سرعت دست خود را عقب بکشید و اگر هم بتواند شما را گاز بگیرد به انگشتان شما آسیبی نمی رسد. در صورتی که حیوان واکنش خصمانه ای از خود نشان نداد، بگذارید دست شما را بو کند و سپس به آرامی او را نوازش کنید. نزدیک کردن دست به طور ناگهانی و از ناحیه ای که او نتواند شما و دستتان را ببیند، برای حیوان آزار دهنده بوده و ممکن است باعث بروز واکنش تندی از جانب او شود. حتی در مورد سگ خودتان هم به طور ناگهانی و غافلگیر کننده و از پشت به حیوان دست نزنید، زیرا در این حالت او شما را نمی بیند. و نخواهد شناخت و ممکن است رفتار خشنی از خود نشان دهد. کلا توصیه نمی کنیم به سگ های بزرگی که با آن ها آشنا نیستید بدون حضور ضاحبشان نزدیک شوید.

نکته قابل توجه دیگر آن است که سگ ها در هنگام غذا خوردن ممکن است رفتارهای پیش بینی نشده ای از خود بروز دهند. درگیری بین سگ هایی که از یک ظرف غذا می خورند، امری رایج و گاهی اجتناب ناپذیر است. بنابراین حتما برای هر یک از سگ های موجود در منزل ظرف جداگانه ای برای غذا خوردن در نظر بگیرید. هنگامی که سگ با ولع مشغول غذا خوردن است، دست خود را به طرف ظرف غذای حیوان نبرید یا غذای او را به طور ناگهانی از دهانش نگیرید. این کار ممکن است حیوان را عصبی کرده، به طرف شما غرش کرده و یا حتی دست شما را گاز بگیرد. اگر دیدید سگ شما چیزی را که نباید بخورد در دهان گرفته، ابتدا ار را با صدای بلند دعوا کنید تا متوجه کار اشتباه خود بشود. سپس به آرامی و با احتیاط آن چیز را از دهانش بگیرید. رفتارهای تند و ناگهانی شما در این هنگام ممکن است نتیجه عکس داده، حس لجبازی او را تحریک کرده و از پس دادن غذا امتناع کند.


منبع: راهنمای جامع حیوانات اهلی ( سگ )
گردآوری: hsoonheb