گوریل ها gorilla







فرمانرو : جانوران
شاخه : طنابداران
رده: پستانداران
راسته: نخستی سانان
تیره : میمون آدم نما
زیر خانواده : میمون آدم وار
تبار: gorillini
سرده: gorilla


گوریل ها از بزرگترین نخستیها هستند. این حیوانات خشکی زی هستند و در جنگل های آفریقا زیست می کنند. گوریل ها به دو گونه تقسیم شده اند و هر کدام از آن دو گونه خود به ۴ یا ۵ زیرگونه تقسیم گشته است. «دی.ان.ای» گوریل ها ۹۸٪-۹۹٪ با «دی.ان.ای» انسان یکسان است و بعد از دو گونه شامپانزه نزدیکترین خویشاوند نوع انسان است.

گوریل ها در جنگل های استوایی و نیمه استوایی زندگی می کنند و زیستگاه شان درصد کوچکی از آفریقا را شامل می شود و بیشتر گوریل ها در ارتفاعات زندگی می کنند و زیستگاه گوریل های کوهستانی در کوه «آلبرت ریفت» و جنگل های مرتفع «ویرونگا ولکانوئوس» در ارتفاعات ۲۲۲۵ متری تا ۴۲۶۷ متری است. گوریل هایی که در سرزمین های پست زندگی می کنند در جنگل های انبوه و مرداب ها و باتلاق های پایین تر از سطح دریا زندگی می کنند.

نزدیکترین خویشاوند گوریل ها٬ شامپانزه ها و انسان ها هستند که جد مشترک گوریل ها از انسان ها و شامپانزه ها ۷ میلیون سال پیش جدا شده است. ژن انسان میانگین ۱.۶٪ با ژن گوریل تفاوت دارد و این تفاوت هم به خاطر چند عدد کپی هر ژن است. اخیرا سه گونه گوریل مطرح بود؛ گوریل زمینی غربی گوریل زمینی شرقی و گوریل کوهی ولی اکنون توافق شده که دو گونه بیشتر وجود ندارد گوریل زمینی غربی و شرقی که هر کدام دو زیر گونه دارند و به تازگی نیز مشخص شده سومین زیرگونه نیز در یکی از گونه ها وجود دارد.انواع گوریل ها که دانشمندان بر روی آن توافق دارند به این ترتیب هستند:

  • سرده گوریل ها:
    • گوریل غربی

      • گوریل غربی زمینی
      • گوریل کراس ریور
    • گوریل شرقی

      • گوریل کوهی
      • گوریل شرقی زمینی
زیرگونه سوم که هنوز نامگذاری نشده است زیرگونه گوریل کوهی است که گاهی به نام گوریل بویندی هم نامیده می شود.


زندگی گروهی گوریل شرقی تیره تر از گوریل غربی است و گوریل کوهی از هر دو تیره تر و پر موتر است. گوریل غربی می تواند قهوه ای یا خاکستری تیره با پیشانی حنایی باشد. گوریل هایی که در جنگل های نواحی پست زندگی می کنند لاغرتر و چابک تر از گوریل های بزرگ کوهستانی هستند. تقریبا گروه خونی تمام گوریل ها «ب» می باشد و آن ها هر کدام مانند انسان ها دارای اثر انگشت منحصر به فرد خود هستند.گوریل ها جزو حیوانات پنجه رو هستند. گوریل نر بالغ قدش بین ۱۶۵ تا ۱۷۵ سانتی متر و وزنش بین ۱۴۰ تا ۲۰۴.۵ کیلوگرم می رسد مادهٔ بالغ نصف اندازه یک پشت نقره ای(نر بالغ)هستند و بلندی قامتشان به ۱۴۰ سانتیمتر و وزنشان به ۱۰۰ کیلوگرم می رسد. گه گاه گوریل نر بالغ(پشت نقره ای)از نظر قد به بالای ۱۸۳ سانتیمتر و از لحاظ وزنی به ۲۷۰ کیلوگرم می رسد که البته این در طبیعت یک رکورد محسوب می شود. به هر صورت گوریل های چاق در اسارت به وزن ۲۷۰ کیلوگرم نیز می رسند اما این در اسارت رکوردی محسوب نمی شود.



گوریل پشت نقره ای یک گوریل نر بالغ است. معمولاً بیشتر از ۱۲ سال سن دارد و از موهای نقره ای پشتش شناخته می شود. گوریل پشت نقره ای دندان های نیش بزرگ و کاملا رشد کرده ای دارد. نرهای بالغ پشت سیاه معمولاً بالای ۱۱ سال سن دارند.
پشت نقره ای قوی است و رهبر گروه است. هر پشت نقره ای رهبر یک گروه ۵ تا ۳۰ عددی است و در مرکز توجه گروه قرار دارد. وی همه تصمیم ها را می گیرد. در درگیری ها بین اعضای گروه نقش میانجی را ایفا می کند و برای حرکت گروه تصمیم می گیرد. گروه را به سمت مراکزی که غذا وجود دارد راهنمایی می کند و مسئولیت رفاه و امنیت گروه را بر عهده دارد. نرهای جوانتر پشت سیاه نامیده می شوند و ممکن است حفاظت و امنیت را پشتیبانی کنند و پشت نقره ای را حمایت کنند.
نرها هنگامی که ۱۱ ساله شدند به آرامی گروه اصلی خود را ترک می کنند و یا به تنهایی یا با گروه های نرهای ۲ تا ۵ ساله تا قبل از اینکه برای جفت یابی و بعد از آن تولید مثل آماده شوند حرکت می کنند. بچه گوریل معمولاً ۳ تا ۴ سال کنار مادرش می ماند. پشت نقره ای که رهبر گروه است از کودکان یتیم شیرخوار مراقبت می کند اما همیشه نمی تواند از تعداد زیادی از آنها مراقبت کند.
هر گاه یک نر جوان نافرمانی کند یا یک نر خارجی مشکل به وجود بیاورد پشت نقره ای غرّش می کند و مشت هایش را به سینه اش می کوبد، شاخه ها را می شکند، دندان هایش را نشان می دهد و به سمت جلو حمله می کند. گاهی یک نر جوان از طرف رهبر مسن عهده دار رهبری می شود. اگر رهبر به علت بیماری، جنگیدن یا شکار غیر قانونی از بین برود گروه از هم متلاشی می شود و اعضای گروه به سایر گروه ها می پیوندند. خیلی از موارد پیش می آید که یک نر دیگر با کشتن پشت نقره ای گروه، آن گروه را کاملا تصرف کند و خطر بزرگی وجود دارد که نر غالب بچه های پشت نقره ای کشته شده را نیز از بین ببرد.


غذا و جستجو برای آن

گوریل ها حیواناتی گیاه خوار هستند و جزو حیواناتی می باشند که غذای خود را نیم خورده رها می کنند. گوریل ها برگ و میوه و حتی گاهی حشرات کوچک را نیز می خورند. گوریل بیشتر روز خود را به خوردن صرف میکند. دندان های نیش بزرگ و بلندش به او اجازه می دهد تا گیاهان سخت و محکم مانند ساقه بامبو را خرد کند و بخورد. گوریل های زمینی اساسا از میوه تغذیه می کنند اما گوریل های کوهی از شاخ و برگ گیاهان و ساقه و ریشه آن ها تغذیه می کنند.


تولید مثل و طول عمر

دوره آبستنی گوریل ماده ۳۴ هفته به طول می انجامد و معمولاً یک بچه بدنیا می آورد. ۳ تا ۴ سال بین هر زایمان فاصله است زیرا تا وقتی بچه ها در کنار مادر هستند، مادر دیگر آبستن نمی شود. ماده ها در ۱۰-۱۲ سالگی بالغ می شوند و این مدت در اسارت کمتر است و زودتر بالغ می شوند. نرها نیز در ۱۱-۱۳ سالگی به بلوغ می رسند. طول عمر گوریل ها ۳۰ تا ۵۰ سال است. اما در مورد این موضوع بحث است و مواردی که سن بالاتر داشته باشند دیده شده است. مثلا در باغ وحش دالاس در آمریکا یک گوریل به نام «جنی» هنوز در سن ۵۵ سالگی زندهاست. چیزی که ذهن دانشمندان را این اواخر مشغول کرده درگیری گوریل ها با جنس مخالف می باشد.
گوریل ها خویشاوندی نزدیکی با انسان میدارند و همچنین بسیار باهوش هستند. حتی عده کمی از گوریل ها در اسارت نوعی زبان مستقل از زیر مجموعه زبان های اشاره را فرا گرفتند.


استفاده از ابزار

بر طبق مشاهدات تیم «توماس برور» در جامعه حفظ حیات وحش در سپتامبر ۲۰۰۵ گوریل ها اکنون توانایی استفاده ابزار در طبیعت را دارند. یک گوریل ماده در پارک ملی کنگو مشاهده شده است که از یک چوب برای سنجش عمق یک باتلاق استفاده میکرده است و ماده دیگری دیده شده که از یک تکه چوب به عنوان تکیه گاه در زمانی که می خواست ماهیگیری کند استفاده کرده است. این نشان میدهد که گوریل ها استفاده از ابزار را هم اکنون فراگرفته اند.
در سپتامبر ۲۰۰۵ یک گوریل دو سال و نیمه در حالی که در یک پناهگاه با سنگ در حال شکستن یک بادام بود دیده شده و زمانی استفاده کردن از ابزار در گوریل ها دیده شده که شامپانزه ها ۴۰ سال زودتر استفاده از ابزار در طبیعت را می دانستند و بسیار عالی از یک چوب برای شکار کردن موریانه ها استفاده می کردند. داستان هایی در میان مردم بومی رواج دارد که گوریل ها در دفاع از خود در برابر حیوانات درنده از سنگ و چوب استفاده می کنند. گوریل ها دارای دستی نیمه دقیق هستند و مطمئنا می توانند از هر نوع ابزار ساده و اسلحه استفاده کنند.



منبع : ویکی پدیا