۲۶ تیر ۱۳۹۴
پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران (iew): متاسفانه بر اثر شیوع بیماری طاعون نشخوار کنندگان کوچک (PPR) در منطقه حفاظت شده هفتاد قله اراک، طی یک ماه گذشته صدها کل و بز و قوچ وحشی در این منطقه تلف شده اند.

بر همین اساس نشست مشترک سازمان های حفاظت محیط زیست و دامپزشکی کشور با حضور روسای دو دستگاه و استاندار استان مرکزی به منظور بررسی راهکارهای مقابله با شیوع طاعون در هفتاد قله به میزبانی سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد.

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی محیط زیست، در این جلسه مقرر شد پیگیری های لازم برای رفع موانع موجود برای تولید و واردات واکسن مورد نیاز، جلوگیری یا ایجاد محدودیت برای ورود دام به مناطق حفاظت شده تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست، تامین اعتبارات برای برنامه ریزی های بلند مدت و کوتاه مدت مقابله با شیوع طاعون در حیات وحش کشور صورت پذیرد.
همچنین زمانی قمی استاندار استان مرکزی برای تامین بخشی از اعتبار مورد نیاز قول مساعد همکاری داد.




در این نشست که به ریاست معصومه ابتکار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست برگزار شد و در آن محمود زمانی قمی استاندار استان مرکزی، مهدی خلج رئیس سازمان دامپزشکی کشور و مدیران این سازمان، فرهاد دبیری معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی، مجید خرازیان مقدم مدیرکل دفتر تنوع زیستی و حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست و حسینعلی ابراهیمی کارنامی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی حضور داشتند، ­­­­خرازیان مقدم ضمن ارائه آمار تلفات حیات وحش بر اثر بیماری طاعون در استان مرکزی و ارائه گزارشی از شرایط حیات وحش استان پس از بیماری، اشاره ای هم به اقدامات انجام شده در هفتاد قله و استان مرکزی پس از تایید بیماری و تلفات حیات وحش داشت و گفت: دفن بهداشتی، ضد عفونی کردن آبشخورها و امحای اصولی برخی از اقدامات صورت گرفته است.


مدیرکل دفتر تنوع زیستی و حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست افزود: به دلیل انتقال این بیماری ویروسی از دام اهلی به حیات وحش، یکی از علل مهم گسترش این بیماری، ورود دام های اهلی به مناطق حفاظت شده تحت پوشش سازمان حفاظت محیط زیست است که سال هاست ادامه دارد و امیدوارم این مساله با توجه و پیگیری ویژه ادارات کل منابع طبیعی سراسر کشور رفع و این ادارات با روش های مختلف مانع ورود دام های اهلی به مناطق حفاظت شده شوند.



واکسیناسیون دام‌های اهلی بهترین روش پیشگیری است



مقدم ادامه داد: بررسی ها نشان می دهد اگر دام های اهلی دو سال مداوم واکسن طاعون نشخوارکنندگان را دریافت کنند مادام العمر نسبت به آن بیماری ایمن می شوند ولی در حال حاضر به دلیل محدودیت های که سازمان دامپزشکی با آن ها مواجه است تنها زمانی که گزارشی از مشاهده بیماری به آن سازمان می رسد، اقدام به واکسیناسیون می کنند، در حالی که این روش درستی نیست و در این فاصله، بیماری تلفات خود را می گیرد.



درخواست برای رفع موانع تولید و واردات واکسن طاعون نشخوارکنندگان



وی ضمن یادآوری اهمیت اکولوژیک و اقتصادی گونه های حیات وحش، خواستار رفع موانع تولید و واردات واکسن طاعون نشخوارکنندگان کوچک به منظور جلوگیری از تکرار حوادث مشابه شد و خاطرنشان کرد: وقتی یک گوسفند تلف می شود می توان ارزش اقتصادی آن را مشخص کرد اما زمانی که یک کل یا قوچ از بین می رود نمی توان ارزش اقتصادی آن را تعیین کرد.


مقدم با تاکید بر اهمیت انجام این واکسیناسیون در کشور به ویژه ده استان برخوردار از بالاترین جمعیت کل و بز و قوچ و میش و تمرکز بالغ بر ۷۰ درصد این گونه ها در این ده استان، تصریح کرد: شرایط تلفات حیات وحش بر اثر خشکسالی با شرایط تلفات بر اثر بیماری طاعون کاملا متفاوت است، زیرا در خشکسالی حیات وحش ضعیف تر از بین می رود، ولی در طاعون عکس آن رخ می دهد و این آسیب بزرگی به ذخیره ژنتیکی ایران است.




میزان واکسن در اختیار سازمان دامپزشکی، جوابگوی نیاز کشور نیست


داریوش جهان پیما مدیرکل دفتر بهداشت و مدیریت بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی با اشاره به تلف شدن تعدادی کل و بز وحشی بر اثر طاعون نشخوارکنندگان کوچک (ppr)، گفت: ورود دام به مناطق حفاظت شده و تماس مستقیم دام های اهلی با حیات وحش منجر به انتقال ویروس طاعون نشخوارکنندگان از دام‌های اهلی و جمعیت گوسفند و بز به عنوان میزبانان اصلی این ویروس شده است.
جهان‌پیما با اشاره به سابقه بیماری طاعون نشخوارکنندگان در ایران افزود: این بیماری از سال ۷۸ وارد کشور شد و برای مقابله با آن، برنامه سالانه واکسیناسیون را پیگیری می کنیم که البته به دلیل محدودیت های موجود، میزان واکسن در اختیار سازمان دامپزشکی، جوابگوی نیاز کشور نیست.


مدیرکل دفتر بهداشت و بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی ضمن یادآوری این موضوع که بیماری در صورتی به گله‌های وحشی منتقل می‌شود که با دام‌های اهلی ارتباط مستقیم داشته باشند، اظهار کرد: بعضا دیده می‌شود که محدوده‌های حفاظت شده به دلایل مختلف برای چرا در اختیار دامداران قرار می‌گیرد و مثلا تلفیق و یکی شدن آبشخور دام‌های اهلی و گله‌های وحشی منجر به انتقال بیماری می شود که این خطر بزرگی در انتقال این بیماری ویروسی است.



جهان‌پیما در مورد گله‌های وحشی در منطقه هفتاد قله گفت: در دام اهلی تلفاتی از بیماری مشاهده نشد و تنها بیماری از طریق آنها به حیات وحش منتقل شده است.


وی ادامه داد: با توجه به قرار گرفتن ۸۰ درصد کشور در نقشه کوچ عشایر، همچنین در اختیار داشتن ۲۸ درصد دام کشور توسط عشایر، نگرانی ها برای انتقال این بیماری در کشور بسیار شدید و بالاترین زمان رخداد این بیماری نیز همزمان با فصول کوچ عشایر یعنی بهار و پاییز است.



برای ریشه کنی طاعون نشخوارکنندگان کوچک به ۱۷ میلیون دوز واکسن نیاز است


مدیرکل دفتر بهداشت و بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی تصریح کرد: اولین و بهترین کار برای جلوگیری از انتقال این بیماری ویروسی به حیات وحش و یکی از بهترین اقدامات کوتاه مدت، جلوگیری از تماس با دام‌های اهلی و همچنین گسترش واکسیناسیون دام اهلی در مناطق درگیر همچون هفتاد قله است.



وی با اشاره به پروتکل جهانی ریشه‌کنی بیماری ویروسی طاعون نشخوارکنندگان کوچک تصریح کرد: یکی از مهم ترین راه کارهای بلند مدت برای ریشه‌کنی این بیماری سالانه ۸۰ میلیون دوز واکسن مورد نیاز است که تنها برای پوشش واکسیناسیون بره و بزغاله های حساس دو سال پیاپی به ۱۷ میلیون دوز واکسن نیاز است.



جهان‌پیما گفت: مقابله با بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک (ppr) چهار مرحله پیشگیری، کنترل، ریشه کنی و عدم مداخله دارد و ما در مرحله دوم هستیم و برای پوشش مناطق کانونی ۲۶ میلیون دوز واکسن مورد نیاز است که از تعهد تأمین ۱۵ میلیون دوز آن توسط مؤسسه واکسن و سرم سازی رازی فقط ۶ میلیون دوز آن به ما داده شده است.



وی افزود: اگر چه با همین ۶ میلیون دوز، به دلیل واکسیناسیون به موقع و توزیع استانی مناسب، شرایط کنترل بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک در کانون‌های درگیر بهبود یافته و با افت ۵۰ درصد کانون های درگیر مواجه بودیم.


جهان پیما خاطرنشان کرد: استفاده از مواد ضدعفونی کننده مناسب و عدم استفاده از آهک و فرمالین برای اجرای دقیق ضدعفونی آبشخورها و فضای اطراف آن ها، دیگر از اقدامات کوتاه مدت برای مقابله با بیماری است.



وی یکی از مهم ترین دلایل توقف یا کندی روند ریشه کنی این بیماری را نبود اعتبارات کافی برای تهیه واکسن، مایه کوبی، تجهیز آزمایشگاه ها، توسعه سامانه های اطلاعاتی و نیازهایی از این دست دانست.



گسترش بیماری از قاره آفریقا به سایر نقاط جهان



مدیرکل دفتر بهداشت و بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی گفت: این بیماری از سال ۱۹۴۲ اولین بار در کشور ساحل عاج مشاهده شد و سپس کل قاره آفریقا به جز جنوب آن را فرا گرفت.
وی افزود: این بیماری ویروسی در نقاط دیگری مثل خاورمیانه، آسیای مرکزی و جنوب آسیا نیز انتشار یافت و سرانجام در سال ۱۳۷۸ از کشور عراق به ایران راه یافت و استان‌های غربی نخستین استان‌های درگیر با این بیماری بودند.



طاعون نشخوارکنندگان کوچک، سومین کاندید ریشه‌کنی در جهان



مدیرکل دفتر بهداشت و بیماری‌های دامی سازمان دامپزشکی اظهار داشت: سازمان بهداشت جهانی دام (OIE) و فائو این بیماری را به عنوان سومین کاندید ریشه‌کنی در جهان معرفی کرده اند و برنامه‌ریزی شده که این بیماری در بازه‌ زمانی ۱۵ ساله یعنی از سال ۲۰۱۵ تا ۲۰۳۰ به طور کامل در دنیا ریشه‌کن شود.


وی خاطرنشان کرد: منطقه خاورمیانه از بزرگترین کانون های مستعد این بیماری و از نظر سازمان بهداشت جهانی دام (OIE) این منطقه یکی از بزرگترین تهدیدها برای شیوع این بیماری به حساب می آید و از این رو شرایط ایران بسیار حساس و دشوار است.


جهان‌پیما با بیان اینکه سازمان دامپزشکی ایران در سال ۲۰۱۱ توسط مجامع بین‌المللی برای ریشه‌کنی آبله گاوی مورد تقدیر قرار گرفت تصریح کرد: آبله گاوی دومین بیماری کاندیدای ریشه کنی به شمار می‌رود که در سال ۲۰۱۱ ریشه‌کنی آن اعلام شد.


در ادامه جلسه، عبدالهی نماینده دامپزشکی استان مرکزی نیز به ارائه توضیحاتی در خصوص اقدامات صورت گرفته در استان پرداخت و گفت: پس از تایید بیماری در ۱۴ خردادماه سال جاری، قرنطینه کامل منطقه، واکسیناسیون دام های اهلی، پایش بیماری طاعون و سایر بیماری ها در منطقه صورت پذیرفته است.



تلفات حیات وحش هفتاد قله به ۳۱۶ راس رسیده است



حسینعلی ابراهیمی کارنامی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان مرکزی نیز با بیان اینکه تلفات حیات وحش هفتاد قله اراک بر اثر بیماری طاعون نشخوارکنندگان کوچک به ۳۱۶ راس رسیده است، خواستار برنامه ریزی کوتاه مدت و بلند مدت به منظور پیشگیری از تکرار حادثه مشابه در استان مراکزی و سایر نقاط کشور شد.


وی تامین اعتبارات لازم برای انجام اقداماتی همچون پایش مداوم منطقه را از مهم ترین نیازهای اداره کل حفاظت محیط زیست استان مرکزی دانست.



منبع:پایگاه خبری دیده بان محیط زیست و حیات وحش ایران (iew)