جوجه تیغیجوجه تیغی پستانداران کوچکی هستند که ۱۶ گونه از آنها در ۵ طبقه در قسمت های اروپا، اسیا، افریقا و نیوزلند شناخته شده اند. جوجه تیغی ها در طی ۱۵ ملیون سال گذشته تغییرات زیادی کرده اند. مانند بسیار از پستانداران اولیه آنها شب زی هستند، در انگلیسی به آنها hedgehog گفته میشود و برخی قوم ها آن را urchin هم می گویند و آن غیر از خارپشت یا porcupine است.
مشخصات فیزیکی
پشت جوجه تیغی ها توسط خارهایی پوشیده شده است، که به عنوان موی آنها عمل میکند و سمی نیست بر خلاف خارپشت ها که خارهایش به سختی از بدن صدمه دیده خارج می شود.
دفاع طبیعی جوجه تیغی ها پرتاب خارهای پشتش است اما از این نوع دفاع در آخرین مرحله استفاده میکنند. ابتدا سعی میکند که فرار کند یا مهاجم را مجبور به فرار نماید که البته میزان استفاده از خارها و یا روش های دیگر بستگی به گونه جوجه تیغی دارد.
همه جوجه تیغی ها ذاتا شب زی هستن البته با توجه به گونه های مختلف برخی از آنها چندین بار در روز بیدار می شوند. جوجه تیغی ها زمان زیادی از روز را زیر علف ها، صخره ها یا درون گودال به خواب می گذرانند.
بیشتر گونه ها بر اساس عادت با کندن زمین برای خود پناهگاه درست می کنن، اغلب گونه های وحشی خواب زمستانی دارند که مدت خوابشان با توجه به دما، نژاد و فراوانی غذا متفاوت است.
جوجه تیغی ها ۵ انگشت با ناخن های کوچک در پنجه جلویی دارند و در پنجه عقبی ۴ انگشت با ناخن های بلند دارند.
جوجه تیغی ها واقعا پر سر و صدا هستند آنها برای ارتباط برقرار کردن فقط خر خر یا خس خس نمیکنند بلکه گاهی با صدای بلند جیغ می زنند ( که این موضوع هم بستگی به گونه و نژاد انها دارد)
جوجه تیغی ها بعضی اوقات کار عجیبی انجام می دهند که به اصطلاح به آن مسح کردن یا روغن مالی کردن می گویند. هنگامی که حیوان بوی خاصی را استنشاق می کند، شروع میکند به لیس زدن گاز گرفتن منشا بو، و سپس بزاق عطر گرفته خود را به خارهایش می مالد. هیچ دلیل علمی برای این کار جوجه تیغی یافت نشده است اما برخی می گویند که اون این کار را برای استتار و هم بو شدن با محیط اطراف انجام میدهد.
جوجه تیغی ها یک نوع پادزهر طبیعی بر علیه سم مار در بدنشان دارند که بخاطر پروتئین خاصی است که در سیستم عضلانی حیوان وجود دارد. جوجه تیغی هم زیستی مسالمت آمیزی با سایر حیوانات مانند گربه ها و سگ ها دارد. و در مقابل تهدید های اینگونه حیوانات درون خود می غلطد تا تهدید بر طرف شود.
جیره غذایی
بر خلاف طبقه بندی های قدیمی، جوجه تیغی ها فقط حشره خوار نیستند بلکه بیشتر در تیره همه چیز خواران قرار می گیرند. غذاهای جوجه تیغی حشرات، حلزون، قورباغه، وزغ، مار، تخم پرندگان، لاشه حیوانات، قارچ، ریشه علف ها، خربزه و هندوانه می باشد. که بسته به گونه آنها متفاوت است.
جوجه تیغی ها گهگاه بعد از باران دنبال کرم خاکی می گردند. همچنین غذای اصلی جوجه تیغی های جنگلی که به نوع اروپایی مشهور هستند حشرات می باشند. که این موضوع در مورد همه صدق نمیکند. در مناطقی که جوجه تیغی های وحشتی زندگی میکنند معمولا آفات نباتی وجود ندارد و کنترل شده است. بعضی کشاورزان برای جذبه جوجه تیغی ها برایشان غذا می ریزند. همچنین انها پنیر، شیر، و محصولات لبنی را مصرف می کنند.
نوع خانگی آنها جوجه تیغی های چهار انگشته-Four-toed hedgehoog می توان از پنیر دولمه به عنوان مکمل غذایی استفاده کرد. غذای سگ و گربه از محصولات لبنی بهتر است اما هر دوی آنها چربی بالا و پروتئین کم دارند. به نظر می رسد که بهتر است مقدار کمی از انها در جیره غذاییشان قرار داده شود و اجازه داده شود که انها بیشتر در باغ غذای خود را تامین کنند.
نویسنده : دکتر س. مکرم